کنار رفتن دلار در مبادلات نفتی بریکس
به گزارش خبرگزاری اقتصادایران به نقل از کریپتوپلیتان، سال‌های سال است که دلار بر بازار جهانی به عنوان ارز غالب پذیرفته شده است، اما حالا شاهد تغییر این ساختار هستیم و به‌طور قطع کشورهای عضو گروه بریکس پیشتاز این روند هستند و در حال به چالش کشیدن هژمونی دلار هستند.
این اقدام ژئوپلتیک ممکن است تغییرات قابل توجهی را در چرخش مالی جهانی ایجاد کند. هند به عنوان یکی از اعضای گروه بریکس تصمیم گرفته وقت خود را تلف نکند و اخیرا طی قراردادی با امارات، یک میلیون بشکه از این کشور نفت خرید و پول آن را به روپیه پرداخت کرد. تراکنش این پرداخت هم بین شرکت نفت هند و طرف اماراتی امضا شده و البته باید گفت که این موضوع فقط درباره نفت نیست.
هند و امارات در حوزه فلزات گرانبها هم با هم همکاری دارند. اخیرا یک قرارداد برای خرید طلا بین دو کشور به ارزش 1.7 میلیون دلار بسته شده، اما برای انجام عملیات پرداخت از دلار استفاده نشده است. این اقدام فصل جدیدی از شکل‌گیری رویکردهای متفاوت در حوزه اقتصادی به‌شمار می‌رود.
لازم به توضیح است که تمام این تعاملات تجاری در ماه آگوست اتفاق افتاده است. حالا توجه هند معطوف به عربستان شده که به تازگی به عضویت بریکس درآمده است. مدتی است دهلی نو و ریاض مذاکرات خود را برای کنار گذاشتن دلار در مبادلات تجاری آغاز کرده‌اند.
به نظر می‌رسد خروجی این مذاکرات کنار رفتن دلار از مبادلات نفتی بین دو کشور و جای گرفتن ارزهای ملی به عنوان مبنای پولی در این قرارداده خواهد بود. اگر این اتفاق بیفتد، یک اتفاق بزرگ دیگر از سوی کشورهای عضو بریکس علیه دلار رخ خواهد داد. البته این اقدامات در مرزهای کشورهای عضو گروه بریکس محدود نمانده و از آن فراتر خواهد رفت.
درواقع این کشورها در حال سوق دادن دیگر کشورهای در حال توسعه در آفریقا، آسیا و آمریکای جنوبی به استفاده بیشتر از ارزهای ملی در مبادلات تجاری بین‌المللی هستند. دلیل آن هم روشن است، تقویت اقتصادهای ملی و حمایت از شرکت‌های کسب و کارهای داخلی. این کشورها امیدوار هستند که با گسترش استفاده از ارزهای ملی در مبادلات بین‌المللی بتوانند حاکمیت اقتصادی خود را دوباره به دست آورده و از شر نوسانات ارزش دلار خلاص شوند.
سؤال اینجاست که چرا این اقدامات در حال وارد کردن شوک به اقتصاد جهانی است؟ منطق آن ساده است؛ اگر کشورهای عضو گروه بریکس و متحدان آنها به‌طور جدی به سمت مبادله نفت به ارزهای ملی خود بروند، تقاضا برای دلار در بازارهای جهانی کاهش خواهد یافت.
با توجه به آنکه برای چندین دهه، دلار حاکم بلا منازع بازار جهانی بوده، هر گونه تهدید برای پایین کشیدن این هژمونی به بازارهای مالی آمریکا و حتی فراتر از آن کشیده خواهد شد.
کاهش تقاضا برای دلار تبعات جدی را در پی خواهد داشت که از جمله آنها دشوارتر شدن تامین کسری بودجه برای آمریکا است.
این مسئله البته فقط یک موضوع اقتصادی نیست، بلکه از نظر ژئوپلتیک نیز حائز اهمیت است، اگر دلار جایگاه کنونی خود را از دست بدهد ممکن است شاهد تغییر تعادل قدرت در جهان باشیم و همین مسئله دیپلماسی، سیاست بین‌الملل و اتحادهای موجود را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.