گرانی خانه با یک دخالت زیرپوستی / قیمت ها در بازار مسکن به کدام سمت می‌رود؟

با نگاهی به آمارها مشاهده می کنیم که تا حدودی رشد افسار گریخته قیمت ها در بازار مسکن نسبت به گذشته کنترل شده و تقریبا هماهنگ با تورم اقتصادی کشور در حال حرکت است. ولی همچنان وضعیت قیمت ها توان خرید خانه را از خیلی از اقشار کم درآمد جامعه گرفته و سیاست های دولت نتوانسته آرامش را به بازار برگرداند. عدم برنامه ریزی دقیق برای پیش بردن پروژه های ساخت و ساز و آمارهای ضد نقیض که از سوی منابع ذی ربط منتشر می شود، تولید مسکن را به چالش کشانده و با تاثیر گذاشتن بر بازار اجاره، مستاجران را گرفتار کرده است.

ولی از طرف دیگر تاثیر روانی وعده های مسکنی دولت هر چند که هنوز به صورت کامل اجرایی نشده است، توانسته امید ها را برای ساماندهی بازار مسکن زنده نگه دارد و تا حدودی تنش ها را در بازار کنترل شود.

مسعود نجفی کارشناس مسکن، در رابطه با این موضوع به گسترش نیوز گفت: باید دانست که تقاضا برای بازار مسکن کاهش پیدا نکرده است و در عمل افزایش تورمی قیمت مسکن، باعث رشد قیمت ها و ایجاد یک شوک روانی به این بازار شده است. در ضمن اکثرا پول های سرگردان به دنبال بازارهای مطمئن و زود بازده هستند. علاقه به سرمایه گذاری در بازار مسکن در سال های اخیر باعث افزایش انتظارات تورمی و به طبع بالا رفتن قیمت ها در این بازار پر طرفدار شده است.

نجفی بیان کرد: متاسفانه در دولت قبلی تلاشی برای تولید و بهبود بازار مسکن صورت نگرفت و با افزایش تقاضا در سطح جامعه ، تنش بزرگی در قیمت ها ایجاد شد. ولی اقداماتی که در دولت جدید برای بهبود بازار مسکن صورت گرفت می تواند تا حد زیادی به آرامش بازار کمک کرده و و تنش ها را کنترل کرده است. در حال حاضر بازار مسکن یک ثبات نسبی را تجربه می کند و افزایش قیمت ها همسو با نرخ تورم در حال حرکت است و پیش بینی می شود شدت شوک های قیمتی بازار دیگر تکرار نشود. نکته منفی ای که وجود دارد این است که متاسفانه بازار مسکن تا حد زیادی از فضای سیاسی خارجی تاثیر می پذیرد و مشکلاتی را برای اقتصاد کشور به وجود آورده است که باید به این موضوع رسیدگی شود.

اقدام مثبت دولت برای نجات بازار اجاره

نجفی افزود: دولت سیزدهم گام مثبتی در جهت تکمیل طرح سقف اجاره بهای مسکن برداشت. طرحی که در وضعیت کرونایی مطرح شد و نتوانست حالت اجرایی به خود بگیرد، زیرا طبق قانون مجلس مبنی بر حمایت مالکان، بیشتر دعاوی به نفع موجران به پایان می رسید و حکم تخلیه برای مستاجران صادر می شد. ولی اقدام مثبتی که در روزهای قبل اتفاق افتاد، تایید طرح تعیین سقف اجاره بهای مسکن توسط سران سه قوه بود که اجرای این طرح را قانونی کرد. با این اتفاق تا حدودی ثبات نسبی در بازار اجار بها مسکن حاکم شد.

حرکت زیر پوستی اتحادیه املاک بر گرانی مسکن

نجفی در مورد این موضوع که اتحادیه مشاوران املاک گرانی مسکن را به عوامل مختلفی مرتبط می داند و معتقد هستند که بالا رفتن قیمت مصالح ساختمانی و رشد دستمزد کارگران دلایل مهم گرانی مسکن است خاطر نشان کرد: اتحادیه مشاوران املاک با توجه به نقش مستقیمی که در معاملات مسکن دارند، یکی از عوامل اصلی گرانی خانه در چند سال اخیر بوده اند، زیرا اگر تمام عوامل موثر گرانی مسکن را در نظر بگیریم باز هم مشاهده می کنیم که قیمت املاک نباید تا این اندازه با گرانی دست و پنجه نرم می کرد، از این رو اتحادیه املاک نقش بسزایی در پر کردن خلا گرانی مسکن ایفا می کند. همچنین اتحادیه املاک با خرید خانه های خوش قیمت و فروش این واحد ها به قیمت های بیشتر، مسکن را به یک کالای سرمایه ای تبدیل کرده اند و تا زمانی که مسکن در کشور کالای سرمایه گذاری تلقی شود نمی توانیم به آینده این بازار امیدوار باشیم تا قیمت ها کاهش پیدا کند.

وی ادامه دارد: از سوی دیگر هیچ نظارتی دقیقی بر فعالیت اتحادیه مشاوران املاک صورت نمی گیرد و هر فردی می تواند با اخذ جواز از اتحادیه، به فعایت در این حوزه پرداخته و به دلالی مسکن مشغول شود. این ضعف قانون است که افراد بدون داشتن تخصص و آموزش وارد این حوزه می شوند و کنترلی بر فعالیت این افراد وجود ندارد.

کاهش جذابیت بازار مسکن برای سرمایه گذاری

نجفی گفت: برای دهک های کم درآمد سرمایه گذاری مسکن مفهومی ندارد زیرا این افراد بر حسب نیاز اقدام به خرید مسکن می کنند و پول های مازاد خود را در بازارهای دیگر مثل بازار طلا و ارز سرمایه گذاری می کنند و به این دلیل که سرمایه گذاری در بخش مسکن به نقدینگی بسیار زیادی نیاز دارد، به سمت سفته بازی، دلالی و بازارها ناسالم حرکت می کند و افرادی که در این حوزه سودهای کلانی نصیبشان می شود با بازی با بازار مسکن قیمت ها را بالا می برند. از سوی دیگر با دست به دست شدن قیمت املاک به دست غول های سرمایه ای که بصورت اختاپوسی در حوزه املاک افتاده اند، قیمت مسکن را به صورت پلکانی افزایش داده و باعث رشد تورم می شوند.

وی ادامه داد: دولت گذشته هیچ اقدام مثبتی را برای ساماندهی بازار مسکن انجام نداده و هیچ کدام از وعده ها، اجرایی نشد و بازار مسکن به حال خود رها شد. ولی با نگاهی به سیاست های دولت جدید مشاهده می کنیم کاملا بر خلاف دولت قبلی، تلاش ها برای بهبود بازار مسکن روز به روز در حال افزایش است. فقط انتقادی که در اینجا مطرح می شود این است که تمام فعالیت های دولت برای بازار مسکن در سکوت انجام می شود و آنطور که باید رسانه های نمی شود و این طور به نظر می رسد که اقدامی صورت نمی گیرد زیرا با رسانه ای شدن اقدامات دولت انتظارات تورمی کاهشی می شود.

وی در پایان گفت: دولت باید قدم به قدم با تمام فعایت های خود به بحث رسانه ای آن هم توجه کند تا چشم اندازهای روشنی برای آینده مسکن پدید به وجود بیاورد. دولت در حال حاضر زیر ساخت های تولید مسکن را با سرعت خوبی در حال پیش بردن است و انتظار می رود در آینده نه چندان دور تاثیر مثبتی بر بازار املاک بگذارد.