گره کور رکود بر بازار مسکن

باتوجه به شرایط عمومی اقتصادی کشور، برنامه‌ریزی و اجرایی کردن پروژه نهضت ملی مسکن بسیار دشوار به‌نظر می‌رسد. اکنون که یک سال و نیم از عمر دولت می‌گذرد، به‌نظر نمی‌رسد وزارت راه و شهرسازی بتواند تحقق این وعده را عملی کند. رکودی هم که در بازار مسکن شاهد آن هستیم، محصول شرایط اقتصادی بازار است و ارتباطی با تصمیمات دولت ندارد. از این‌رو، تمام تلاش‌های دولت برای ساماندهی بازار مسکن، از این شرایط تاثیر گرفته و مانع از این شده است که قیمت‌ها کاهش پیدا کند. اما امید است که دولت در چشم‌اندازها و برنامه‌های آتی با ایجاد منابع و افزایش تولید بهینه‌تر، بتواند گره کور بازار مسکن را باز کند. در حال حاضر اقدامی که بتواند گره‌گشا باشد، دیده نمی‌شود. بازار مسکن تنها در صورتی سروسامان می‌گیرد که دولت با برنامه‌ریزی و به‌صورت‌مستمر، اقدام به تولید انبوه مسکن و در این راستا به مسئله مکان‌یابی صحیح و زیرساخت‌های کشور توجه کند. وقتی که هر ساله تولید مسکن در کشور روند صعودی در پیش بگیرد و فاصله بین عرضه و تقاضا کاهش یابد، می‌توانیم سرانجام بعد از گذشت چند سال بگوییم که گره کور بازار مسکن در حال باز شدن است و امیدواریم اقشار کم‌درآمد جامعه بتوانند با ابزارهای مالی و پولی خود خانه‌دار شوند.

دولت باید با کمک انبوه‌سازان و بخش خصوصی و تکیه بر منابع مالی مشخص اقدام به ساخت‌وساز و روش تامین مالی مرحله‌ای را حذف کند. با این اقدام، تعداد مشخصی از واحدهای مسکونی در یک بازده زمانی معین ساخته و تحویل متقاضیان داده می‌شود، وگرنه در کوتاه‌مدت و با ابزارهای محدود تمام سیاست‌هایی که دولت برای ساماندهی بازار مسکن به‌کار می‌برد، شکل شعاری به خود می‌گیرد و در نهایت اجرایی نمی‌شود. از طرف دیگر، شکاف عمیق درآمد خانوارها با سبد معیشتی جامعه، تامین بودجه برای خرید خانه را ناممکن کرده است، چرا که اگر عرضه در بازار مسکن افزایش یابد، باز هم عده‌ای زیادی از مردم توانایی خرید یک خانه کم‌متراژ را ندارند؛ اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است و روزبه‌روز تشدید می‌شود. دولت طبق قانون اساسی موظف است با تامین منابع مالی مناسب، اقدام به ساخت‌وساز و به‌عنوان سرمایه‌گذار اصلی و باتوجه به نیازسنجی دقیق، اقدام به تولید انبوه مسکن در سطح کشور کند. در حال حاضر بهترین پیشران اقتصادی در کشور، بازار مسکن و تمام منابع لازم برای ساخت‌وساز در کشور موجود است و ما نیازی به واردات از خارج از کشور نداریم. مشکلات بخش مسکن باعث ایجاد رکود در بازار می‌شود و با این اتفاق انباشت تقاضا انجام می‌گیرد که تعادل بازار را بر هم می‌زند. در نتیجه، توان خرید مردم از بین رفته و بازار اجاره نیز که متاثر از نرخ مسکن است، ملتهب و باعث نارضایتی‌های عمومی می‌شود. در بیشتر کشورهای دنیا، مالکیت مسکن موضوع خیلی مهمی برای مردم نیست و معضل خاصی به‌حساب نمی‌آید، اما در کشور ما از دیرباز این موضوع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و مسکن یکی از بنیادین‌ترین موضوعات تشکیل خانواده است که اگر موردتوجه قرار نگیرد، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری را در سطح کلان جامعه به‌وجود می‌آورد. باید مدیران توانمند اجرایی با نظارت و پیگیری‌های مستمر، به تولید مسکن در کشور سرعت ببخشند تا شاهد اعتمادسازی عمومی نسبت به بازار مسکن در جامعه باشیم. همچنین، با ایجاد سیاست‌های پولی و مالی مناسب، اقشار مختلف جامعه را برای خرید مسکن توانمند کنند.