گنجنامه در همدان نیست!
برای توضیح تیتر بالا، باید ابتدا یک جریان فرهنگی مربوط به ایران توضیح داده شود. ایرانی که امروز ما داریم در آن زندگی می‌کنیم، دارای یک چهارچوب جغرافیایی مشخص است.
شمال آن به برخی کشورها، جنوب آن به دریا و برخی کشورها، شرق و غرب آن نیز به برخی از کشورها مرتبط است. این جغرافیا، نه جغرافیای نفوذ سیاسی ایران، نه جغرافیای نفوذ فرهنگی ایران و نه جغرافیای نفوذ اقتصادی ایران است.
اما «جغرافیای تاریخی» ایران به ما می‌گوید که فرهنگ ایران در جغرافیایی بسیار بزرگتر از آنی که امروز ما در آن زیست می‌کنیم، زندگی داشته و همکنون هم در برخی جاها کماکان دارد به حیات خود ادامه می‌دهد. برای پیدا کردن مصادیق آن هم لازم نیست تحقیقات ویژه‌ای صورت گیرد، بلکه عادات و رفتارهای قومی و اعیاد و مراسم‌ها و... به علاوه گویشوران زبان فارسی، نشان می‌دهد که جغرافیای فرهنگی ایران تا کجاست.
جدای از این موضوعات، حتماً در جریان هستید که کشورهایی که در همسایگی ما هستند، به دلیل قرابتهای فرهنگی و این که در دوره‌هایی از تاریخ، بخشی از خاک ایران بوده‌اند، حال شخصیت‌های فرهنگی، ادبی، علمی، پزشکی و... را متعلق به کشور امروزی خود می‌دانند. از مولوی و نظامی و رودکی و... تا ابن‌سینا و سایر شخصیت‌ها.
جریانات و شخصیت‌های فرهنگی ایرانی نیز، در بیشتر مواقع درگیر این مناقشات هستند که اثبات کنند فلان چهره ایرانی بوده و مثلاً در فلان منطقه به خاک سپرده شده است؛ اما چند سالی است که این مناقشات به درون کشور کشیده شده و بین دو استان در مورد محل خاکسپاری شیخ‌الرئیس بوعلی‌سینا گفتگوهایی شکل گرفته است!
بماند که این مدل گفتگوکردن می‌توان فضاهای فرهنگ و باستان‌شناختی را به جنب و جوش بیاندازد، اما باید به این نکته دقت داشت که فرضیات اصفهانی‌ها در مورد پیکر بوعلی‌سینا و خاکسپاری او در اصفهان، باید در همان فضای علمی و باستان‌شناختی و فرهنگی مورد بحث قرار گرفته و از آن چهارچوب خارج نشود، این نباشد که مثلاً یک رسانه برای ایجاد فضای عوامگرایانه موضوعی را دامن بزند و بعد فضای فرهنگی داخلی در مورد یک چهره علمی مورد تردید قرار گیرد.
این که ابن‌سینا کجای ایران به خاک سپرده شده نه کمکی به شرح «قانون» و «شفاء» می‌کند و نه توضیحی بر «اشارات و تنبیهات» ابن‌سیناست، فقط ممکن است در جذب گردشگر مهم باشد! بنابراین اصفهانی‌ها باید به این نکته دقت داشته باشند که آنچه در تاریخ مانده و مستند است و بنیاد بوعلی هم بارها به آن اشاره داشته، نشان می‌دهد که «هنگامی که علاءالدوله با تاش‌فراش می‌جنگید و ابن‌سینا همراه او بود بیماری قولنج گریبان شیخ را گرفت و به شدت گرایید. چون به همدان رسید دانست که نیروی جسمانی خود را چنان از دست داده که دیگر از غذا و دارو کاری ساخته نیست بنابراین از درمان خویش دست کشید و گفت مدبر تن من از تدبیر فرومانده و درمان بی‌فایده است. چند روزی بر این حال بود تا دیده از جهان فروبست. جسمش را در همدان به خاک سپردند. در آن زمان 58 ساله بود». (رساله سرگذشت)
چندین منبع معتبر این گفته را تایید می‌کنند، حال اگر تلاش کنیم این منابع را نامعتبر بنامیم، ارجاع دیگر موارد هم به این منابع دچار خدشه خواهند شد. افتادن در این مسیر هم ختم به آنجا می‌شود که فردا بگوییم، گنجنامه هم در همدان نیست! کتیبه‌های داریوش و خشایارشا هخامنشی هم در همدان نیستند! تخت جمشید در استان فارس هم اصلاً ساخته نشده (نظر ناصر پورپیرار)، سی و سه پل هم در اصفهان نیست! و دیگر اعلام‌نظرهای باطل.
اگر می‌خواهیم فضایی در جهان علم و فرهنگ و هنر درست کنیم، باید آن را از دریچه استدلال پی بگیریم نه از مسیر رسانه و پروپاگاندا. اگر توسعه گردشگری می‌خواهیم باید آن را از مسیرش جلو ببریم.
امروز همدان با حضور باباطاهر، عارف قزوینی، بوعلی‌سینا، حیقوق‌نبی، امام‌زاده عبدالله، استر و مردخای و بسیاری دیگر از چهره‌های تاریخی، مذهبی، علمی، ادبی جذابیت‌های خوبی در حوزه‌های گردشگری فراهم کرده است، این فقط بخشی از جذابیت فرهنگی همدان است، اگر بخواهیم به جذابیت‌های دیگر آن اشاره کنیم، غار علیصدر و غار آکواریوم، تپه هگمتانه، نیایشگاه نوشیجان، پارک مینی ورلد ملایر، دهکده تفریحی فرهنگی ورزشی گنجنامه، تله کابین گنجنامه، بانجی جامپینگ، تیرول، سورتمه ریلی، ویلاهای کوهستانی در گنجنامه و اقامتگاه های بومگردی و... می‌تواند مقصد گردشگری بسیاری از علاقمندان به ایرانگردی و همدان‌گردی باشد. بنابراین بهتر است مردم و علاقمندان فرهنگ کشور را وارد مناقشات این چنینی نکنیم، و محققان اگر سخنی هم دارند، اگر رگه‌هایی از رخدادی تاریخی را در می‌یابند که با مصادیق فعلی همخوانی ندارد، به جای آوردن آن به عرصه‌های عمومی، در فضاهای علمی آن را طرح موضوع و واکاوی کنند.
شاید مهم نباشد ابن‌سینا امروز کجای ایران زمین آرمیده باشد، چون ابن‌سینا با حیات معنوی آثارش در کالبد جامعه ایران و جهان ادامه زندگی دارد، اما مهم است ما تردیدهایی که درباره آرامگاه او داریم چطور مطرح کنیم که با طرح آن، سایر اسناد و مدارک تاریخی مکتوب که قابل ارجاع در پژوهش‌های دیگر است (که هم درباره ابن‌سینا هستند و هم درباره هزاران رخداد و چهره دیگر علمی فرهنگی و تمدنی) مورد تشکیک قرار نگیرد.
ابن‌سینا امروز در افکار عمومی ایران و جهان در همدان آرمیده و آرامگاه او مأمن معنوی بسیاری از فلاسفه و محققان معاصر ایران و جهان است. این را نمادی که سال 1327 خورشیدی مرحوم هوشنگ سیحون برای او طراحی کرده ندا می‌دهد.
سایت گنجنامه: ganjname
اینستاگرام: @ganjnamehvillage
--> اخبار مرتبط- روند خاطره‌سازی نسل جدید با گنجنامه
- ایجاد فضای کسب و کارهای خرد در اطراف گنجنامه
- ویلاهای کوهستانی دهکده گنجنامه، تلفیق خانه‌بومگردی و اقامتگاه مدرن
- اهمیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در گردشگری همدان
- تفاهمنامه و ارتباط «دهکده گنجنامه» با مراکز خدمات گردشگری خصوصی و دولتی
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
