1389 کیلومتر از مساحت استان درگیر طوفان گرد و غبار شدید و خیلی شدید / جنوب استان در معرض طوفان نمکی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ سید جواد میری سلیمان، کارشناس جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی در گفت و گو باعصراترکاظهار کرد: در حال حاضر، مسئله تولید و وجود گرد و غبار در سطح کشور به مسئله ای همه گیر تبدیل شده است.

میری سلیمان عنوان کرد: در سال 94، سازمان جنگل ها و مراتع کشور دو طرح ملی تحت عنوان پایش عوامل موثر بر پدیده گرد و غبار همچنین ماسه های روان در سطح کشور را برای انجام در 20 استان در دستور کار قرار داد.

وی گفت: در همین راستا، ادارات کل حفاظت محیط زیست همچنین منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی به این مرکز تحقیقاتی انجام مطالعات در زمینه بررسی پدیده گرد و غبار و ماسه های روان را سفارش دادند که این مرکز تحقیقاتی نیز انجام این مطالعات را آغاز و اجرا کرد.

این کارشناس در ادامه درباره انجام مطالعه در زمینه گرد و غبار در استان اظهار کرد: در این مطالعه، فاکتورهای چهار شاخص شامل شاخص هواشناسی، شاخص پوشش گیاهی، شاخص خاک و شاخص زمین شناسی بررسی شدند.

وی بیان کرد: در مطالعه گرد وغبار، علل تولید گرد و غبار همچنین مناطق مستعد برداشت طوفان گرد و غبار در استان شناسایی شدند که نقشه استاندارد شده مناطق تولید گرد و غبار در استان نیز تهیه شد.

میری سلیمان افزود: در این مطالعه، نقش تاثیرگذار هر شاخص در ایجاد طوفان های گرد و غبار در استان مشخص شد.

وی گفت: بررسی ها نشان دادند که عوامل آب و هوا تا 35 درصد، عوامل زمین شناسی و خاک تا 28 درصد، عوامل پوشش گیاهی و کاربری زمین ها تا 23 درصد و عوامل فیزیوگرافی (پستی و بلندی های زمین) تا 13 درصد در ایجاد طوفان های گرد و غبار در استان نقش داشته و دارند.

این کارشناس همچنین بیان کرد: در این مطالعه مشخص شد که در گذشته علل غیر استانی موجب بروز طوفان های گرد و غبار در مناطق جاجرم، سنخواست و اسفراین می شدند چون این مناطق در مجاورت مناطق کویری شهرستان های شاهرود و سبزوار قرار داشتند همچنین تولید گرد و غبار در شهرستان های شیروان و فاروج نیز متاثر از مجاورت با بیابان قره قوم کشور ترکمنستان بوده است.

وی افزود: با این وجود، طی سال های اخیر منشا تولید گرد و غبار و آلودگی هوا در مناطق خراسان شمالی تحت تاثیر عوامل محلی و داخل استانی نیز قرار گرفته است.

میری سلیمان بیان کرد: افت سطح آب های زیرزمینی، شور شدن منابع آب و خاک، سوزاندن بقایای گیاهی در زمین های کشاورزی، کاربری غیر اصولی در استفاده از کودهای شیمیایی در زمین های کشاورزی، کشت گونه های نامناسب در زمین های کشاورزی، استفاده بیش از حد از ماشین آلات کشاورزی، عدم رعایت تناوب زراعی، شخم بی رویه در زمین های کشاورزی، چرای بی رویه دام در مراتع خشک و نیمه خشک، نابودی جنگل، معدن کاوی ها، استقرار شهرک های صنعتی در مسیر وزش باد به ویژه در شهر بجنورد به منشا تولید گرد و غبار های محلی و آلودگی هوا در استان تبدیل شده اند.

کارشناس جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی در بخش دیگری از سخن خود اعلام کرد: این مطالعه نشان داد که در حال حاضر بیش از 66 درصد از مساحت استان در کلاس فرسایش متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است همچنین یک هزار و 389 کیلومتر مربع از مناطق استان نیز مستعد برداشت طوفان گرد و غبار در وضعیت شدید و خیلی شدید شده است.

وی تصریح کرد: پس از سال 90، سرعت تولید گرد و غبار در استان رو به افزایش بوده است.

میری سلیمان گفت: استان با مسائل گرد و غبار، آلودگی عناصر صنعتی در هوا همچنین حرکت ماسه های روان در شن زارهای جاجرم و منطقه میان دشت) روبرو شده است.

وی همچنین خاطر نشان کرد: وجود زمین های کشاورزی رها شده بیش از حد در شهرستان های جاجرم و اسفراین نیز مسئله طوفان گرد و غبار در این دو شهرستان جنوبی خراسان شمالی را افزایش داده است.

این کارشناس در ادامه اذعان کرد: وجود این زمین های کشاورزی رها شده همچنین منطقه میان دشت جاجرم را دچار پدیده طوفان نمکی کرده و مناطق جاجرم و سنخواست نیز به تدریج مبتلا به این پدیده می شوند.

وی در ادامه با تاکید بر این نکته که باید منشاء های تولید طوفان های گرد و غبار و آلودگی هوا در استان کنترل و مدیریت شوند و عوارض این پدیده را در کوتاه مدت کاهش دهیم، بیان کرد: در این مطالعه 21 راهکار برای مدیریت و کنترل این دغدغه پیشنهاد شده است تا در دستور کار قرار بگیرد.

میری سلیمان گفت: این 21 راهکار که مبتنی بر دوره کوتاه، میان و بلند مدت اولویت بندی شده اند، 18 مخاطب دارد.

وی افزود: سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه ای، دانشگاه ها، ادارات کل منابع طبیعی، محیط زیست، هواشناسی همچنین پارک علم و فناوری و مراکز تحقیقاتی از جمله مخاطبان اجرای این 21 راهکار هستند.

کارشناس جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی با بیان اینکه نتایج مطالعه پروژه گرد و غبار استان در سال گذشته به اعضای کارگروه ریزگرد استان که دبیر آن اداره کل حفاظت محیط زیست استان است، ارائه شد، افزود: تا به کنون برای یکپارچه کردن مشارکت اعضای این کارگروه، دو جلسه برگزار و برای نحوه اجرای این راهکارها نیز از این اعضا نظر خواهی انجام شده است.

وی افزود: برای نحوه اجرای راهکارهای ارائه شده در این مطالعه، برگزاری جلسات ادامه خواهد داشت تا به اجماع نظر نهایی دست یافت.

با این وجود، میری سلیمان خاطرنشان کرد: در عین حال، سال ها است که ادارات کل محیط زیست و منابع طبیعی استان اقدامات خود در زمینه مهار تولید گرد و غبار در استان را اجرایی کرده اند و در حال انجام آن هستند.

کارشناس جنگل و مرتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان شمالی در خاتمه ابراز امیدواری کرد: تصمیمات کارگروه ریزگرد استان می تواند با ایجاد مدیریت یکپارچه، 21 راهکار ارائه شده را به مرحله اجرا برساند و اثرات پدید گرد و غبار در استان را طبق برنامه زمان بندی شده، کاهش دهد.

به گزارش عصر اترک، تقویت و تمرکز نظام مدیریت دانش و پژوهش در حوزه بیابان زایی، سیاست گذاری برای بهره گیری از فناوری های جدید و دانش بنیان، تدوین شاخص ها و استاندارد های مدیریت پایدار سرزمین برای کاربری ها، بهبود معیشت جوامع متاثر از شرایط با توجه به راهکارهای جایگزین، فرهنگسازی عمومی برای حفاظت از منابع آب و خاک، تغییر در الگوی کشاورزی همچنین یکپارچه سازی زمین های کشاورزی، کشت محصولات کم آب طلب، توسعه صنایع در مناطق صنعتی مناسب، نظارت بر صنایع غبارزا از جمله 21 راهکار پیشنهاد شده در مطالعه بررسی پدیده گرد و غبار استان هستند.

انتهای پیام / قهرمانی