15 مقطع کمتر دیدهشده از زندگی استاد شجریان
استاد محمدرضا شجریان 1 مهر 1319 زاده شد و 17 مهر 1399 چشم از جهان فرو بست.
به گزارش ایسنا، 15 مقطع از 80 سال زندگی استاد آواز ایران را در ادامه میخوانید:
1. محمدرضا شجریان در مشهد متولد شد و از کودکی با توجه به استعداد و صدایی که داشت، تحت تعلیم پدر خود مهدی شجریان که قاری قرآن بود، مشغول به پرورش صدای خویش شد.
2. در سال 1331، برای نخستین بار صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد. 3. در سال 1338 به دانشسرای مقدماتی در مشهد رفت و پس از دریافت دیپلم، به استخدام آموزش و پرورش درآمد و به تدریس مشغول شد و در این زمان با سنتور آشنا شد و فراگیری این ساز را نزد «جلال اخباری» شروع کرد.
4. شجریان در سال 1340 با «فرخنده گلافشان» ازدواج کرد که حاصل آن سه دختر به نامهای فرزانه (راحله)، افسانه و مژگان و یک پسر به نام همایون بود.
5. او در سال 1346 به تهران رفت و با «احمد عبادی» آشنا شد و همچنین در کلاس «اسماعیل مهرتاش» شرکت کرد. در همین سال برای آموختن خوشنویسی در انجمن خوشنویسان نزد «ابراهیم بوذری» رفت و از سال 1347، خوشنویسی را نزد «حسن میرخانی» ادامه داد. او در سال 1349، درجه ممتاز را در خوشنویسی به دست آورد.
6. شجریان تا سال 1350 بهخاطر اینکه پدرش میخواست خانوادهاش بیشتر با قرائت قرآن شناخته شود، با نام مستعار «سیاوش بیدگانی» با رادیو همکاری میکرد ولی بعد از آن پدرش به او اجازه استفاده از نام اصلیاش را داد. 7. وی تا سال 1347 در استخدام آموزش و پرورش بود و پس از مدتی تدریس و مدیریت مدارس، به وزارت منابع طبیعی انتقال یافت.
8. در سال 1351 در برنامه گلها با «نورعلیخان برومند» آشنا شد و شیوه آوازی «سیدحسین طاهرزاده» را نزد او آموخت و از سال 1352 نزد «عبدالله دوامی» ردیف آوازی و شیوههای تصنیفخوانی را فرا گرفت.
9. محمدرضا شجریان در سال 1356 در مسابقه تلاوت قرآن کشوری، رتبه نخست را به دست آورد.
10. محمدرضا شجریان در سال 1357 بهدلیل آنچه خود گفته است «آن موقع، آنجا با روحیات من نمیخواند، سیاست پخش صداها را از رادیو تلویزیون، من حس میکردم کابارهدار دارد تعیین میکند و ابتذال فرهنگی...»، همکاریاش را با رادیو و تلویزیون ایران ادامه نداد.
11. وی در سال 1358 مناجات «ربنا» شامل برخی آیات قرآن و همچنین مناجات مثنوی افشاری را به صورت بداهه و بدون تمرین خواند که ابتدا به قصد آموزش به هنرجویان برای پخش در ماه رمضان بود اما رادیو همان اجرا را پخش کرد و این دعا به مدت سه دهه از اصلیترین برنامههای رادیو در ماه رمضان بود.
12. محمدرضا شجریان پس از جدایی از فرخنده گلافشان، در حدود 53 سالگی و در سال 1371 با «کتایون خوانساری» ازدواج کرد. حاصل ازدواج دوم او پسری بهنام «رایان» است که در سال 1376 در کانادا متولد شد.
13. پس از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، محمدرضا شجریان در نامهای به عزتالله ضرغامی از وی خواست تا از پخش آثار او در صدا و سیما خودداری کند.
14. محمدرضا شجریان مبدع چند ساز جدید در موسیقی ایرانی نیز یود. او در اردیبهشت 1390 در نمایشگاهی در تهران این سازها را رسما به نمایش عمومی درآورد. برخی این سازها عبارتند از صراحی، شهر آشوب، ساغر، کرشمه، سبو و....
15. در سال 1386 مادر شجریان درگذشت و وی در مراسم ختم مادرش پس از 30 سال، ربنا را مجددا خواند.
انتهای پیام