21 ملک آموزش‌وپرورش در مسیر مولدسازی / فروش مدرسه برای ساخت مدارس جدید؟!

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مولدسازی اموال راکد دولت، قرارگیری آن در فرآیند فروش و اختصاص هزینه به دست آمده برای ساخت پروژه‌های عمرانی نیمه‌تمام به عنوان مولدسازی اموال دولتی مطرح است.

در راستای اجرای این طرح، وزارت آموزش و پرورش هم لیست املاک مازاد خود در مناطق مختلف کشور را در دبیرخانه هیئت عالی مولد‌سازی دارایی‌های دولت منتشر کرد. وزیر آموزش و پرورش نیز باور دارد که مولدسازی بسیاری از مشکلات آموزش و پرورش را رفع می‌کند.

با توجه به کاهش اعتبارات در حوزه ساخت‌وساز مدارس اکنون تنها امید سازمان نوسازی مدارس، فروش املاک مازاد و اختصاص درآمدهای آن برای ساخت مدارس جدید است.

با این وجود نگرانی‌هایی در حوزه مولدسازی املاک آموزش و پرورش وجود دارد از آن حیث که مبادا با فروش مدارس دارای موقعیت تجاری، با بازگشت پول به آموزش و پرورش، تمام آن در حوزه ساخت مدارس هزینه نشود و در نهایت با تشدید وضعیت کمبود مدرسه در برخی کلانشهرها به‌ویژه تهران مواجه شویم.

درباره مسئله مولدسازی املاک آموزش و پرورش و نگرانی‌هایی که در این حوزه وجود دارد با حمیدرضا خانمحمدی؛ رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور گفت‌وگویی داشتیم که مشروح آن بدین شرح است:

تسنیم: مولدسازی املاک در آموزش و پرورش با چه ساز وکاری قرار است، انجام شود؟

در بند "ی" تبصره 6 بودجه سال 1401 موضوع مولد‌سازی پیشنهاد شد تا آموزش و پرورش بتواند از این محل با تبدیل به احسن کردن املاک و افزایش دارایی‌های خود، پروژه‌های نیمه تمام خیران را تکمیل کند.

این قانون سال 1401 به دلیل سهل‌الوصول نبودن و نگرانی‌هایی که از گذشته درباره مولد‌سازی از حیث سرنوشت دارایی‌ها وجود داشت، پیش نرفت بنابراین موضوع در جلسه سران قوا مطرح شد و در بودجه سال 1402، 180 هزار میلیارد تومان برای تمام دستگاه‌ها در نظر گرفته شد تا از محل مولدسازی به بودجه دولتی کمک شود و این موضوع فقط مربوط به آموزش و پرورش نیست.

بازگشت 100 درصد پول به آموزش و پرورش

قانونی که در جلسه سران قوا تصویب شد برای وزارت آموزش و پرورش فوق العاده بود چون اگر دارایی‌های خود را مولدسازی کنیم با امتیازی که برای ما در نظر گرفتند، 100 درصد عواید به وزارت آموزش و پرورش باز می‌گردد در حالیکه سایر وزارتخانه‌ها 50 درصد عواید به آنها باز می‌گردد.

مولدسازی فقط به معنای فروش املاک نیست

مولدسازی لزوماًً به معنای فروش املاک نیست بلکه شامل تهاتر، مشارکت و... است، در قانون قید شده که عواید حاصل از مولدسازی املاک فقط برای ساخت و ساز باشد و صرف مسائلی مانند حقوق یا پرداخت پاداش بازنشسته‌ها نشود.

تسنیم: آیا اختیار هزینه‌کرد عواید حاصل به دست آموزش و پرورش نیست چون پول‌ها به این وزارتخانه بازگشته و معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع می‌تواند تصمیم بگیرد تا بخشی از آن برای جبران مسائل مالی هزینه شود و بدین ترتیب تمام درآمد حاصل صرف ساخت مدرسه نخواهد شد.

ما باید املاک مازاد را به دولت پیشنهاد می‌دادیم و آنها در هیئت عالی مولد سازی مطرح و ارزش افزایی می‌کردند پس از آن عواید حالص به آموزش و پرورش باز می‌گردد به عنوان مثال استان اصفهان ملکی را برای مولد سازی قرار داد و ارزش‌گذاری شد که پس از طی مراحل، عواید آن به آموزش و پرورش بازمی‌گردد و می‌توان 50 پروژه آموزشی را تکمیل کرد البته هزینه حتماً باید در پروژه‌هایی که مشخص شده، انجام شود.

دبیرخانه مولدسازی در سازمان خصوصی سازی قرار دارد و تمام کار از شروع تا نتیجه توسط این سازمان انجام می‌شود، دبیرخانه مولدسازی به دستگاه‌ها اعلام کرده است که املاک مازاد خود را مشخص کنند و ما املاک مازاد و زمین‌های بلااستفاده همچون مدارس بلااستفاده یا زمین با مساحت کوچک که قابلیت ساخت مدرسه ندارد را معرفی کردیم البته اختیار کار به استان‌ها واگذار شده است تا املاک مازاد با حضور استانداران بررسی شود و پس از آن وارد فرآیند مولدسازی شود.

واگذاری مولدسازی املاک به استان‌ها

فرآیند مولد‌سازی در سازمان خصوصی‌سازی چرخش‌هایی داشت و رویکرد جدید تفویض اختیار به استانداران تا سقف 200 میلیارد تومان است یعنی تمام کارها در استان انجام می‌شود و با عواید حاصل، می‌توانند پروژه‌های نیمه تمام آموزشی را تکمیل کنند.

به عنوان مثال یک ملک مازاد بلااستفاده با 700 متر زمین که در گذشته مدرسه بوده است، اکنون به مبلغ ناچیزی اجاره داده شده در حالی که می‌توان ارزش ملک را افزایش داد و این ارزشگذاری همان تبدیل به احسن کردن است یعنی اگر ملک کاربری آموزشی داشته باشد به اداری، تجاری و مسکونی تبدیل می‌شود و بعد از افزایش دارایی، قابل تحویل به مشارکت کننده است.

مدرسه شهید رجایی در مسیر مولدسازی

مثال عینی درباره مولدسازی، مدرسه شهید رجایی در میدان ونک تهران است که سال‌هاست بلااستفاده مانده. این مدرسه در میدان ونک و کنار دادگاه خانواده قرار دارد که حضور مدرسه در اینجا توجیه ندارد، از دوران گذشته آموزش و پرورش به دنبال فروش این مدرسه بود و اکنون در فرایند مولدسازی قرار گرفته است که هیئت عالی مولدسازی آن را تأیید کرده و اکنون در مرحله تبدیل به احسن بودن قرار دارد.

در تهران تعداد زیادی پروژه نیمه تمام آموزشی داریم که با فروش مدرسه شهید رجایی می‌توانیم آنها را تکمیل کنیم.

مولدسازی باعث کاهش مدارس نمی‌شود

مولدسازی املاک باعث کاهش سرانه آموزشی در کشور نمی‌شود چون با تبدیل به احسن کردن املاک، ارزش مالی دارایی‌ها افزایش می‌یابد و می‌توان برای ساخت مدارس جدید اقدام کرد.

تسنیم: آموزش و پرورش چه تعداد ملک برای مولد سازی معرفی کرده است؟

در معرفی اولیه، 520 ملک را ثبت کردیم که پس از بررسی به 134 ملک رسید و اکنون در کمیته تخصصی مولد سازی 21 ملک تأیید شده و 18 ملک رأی هیئت عالی مولد سازی را دریافت کرده است، پس از ارزشگذاری می‌توان با فروش آنها، مدارس نیمه تمام را تکمیل کرد این اقدامات در استان‌ها تحت نظر مدیران کل آموزش و پرورش و استانداران در کارگروه مولدسازی استان انجام می‌شود، نقش سازمان نوسازی مدارس نیز نظارت است.

در آموزش و پرورش انگیزه بسیاری برای مولدسازی املاک داریم چون از این محل می‌توان پروژه‌های نیمه تمام آموزشی را تکمیل کرد.

تسنیم: از 21 ملک چه تعداد مدرسه است؟ آیا مدارسی که هم اکنون دایر هستند و دانش‌آموزان در آنجا تحصیل می‌کنند، در مسیر مولدسازی قرار می‌گیرند؟

اطلاعات را به صورت تفکیکی ندارم بنابراین نمی‌توانم به طور دقیق بگویم چه تعداد از این املاک مدرسه است اما هیچ ملک اوقافی و خیرساز در مسیر مولدسازی قرار نمی‌گیرد.

نماینده جامعه خیرین مدرسه ساز عضو کارگروه مولدسازی وزارت آموزش و پرورش است و بر فرآیند مولدسازی املاک نظارت دارد به همین دلیل املاک خیران در مسیر مولدسازی قرار نمی‌گیرد.

در سفر یزد مصوبه‌ای داشتیم تا مدارسی که در مکان‌های مناسب قرار دارند و از سوی دیگر مدرسه فرسوده است، در مسیر مولدسازی قرار بگیرد و اگر ارزش‌گذاری تجاری شود با فروش آن می‌توانیم به جای آن چند مدرسه جدید بسازیم.

البته مدرسه‌ای که دانش‌آموز داخل آن است به فروش نمی‌رسد.

تسنیم: چرا تأکید دارید که مولدسازی، فروش مدارس نیست، این کار به نوعی فروش مدرسه است یعنی دانش‌آموزان مدرسه را به مدرسه‌ای دیگر منتقل می‌کنید، جمعیت دانش‌آموزان آن مدرسه را هم افزایش می‌دهید تا مدرسه خالی شده در مسیر مولدسازی و فروش قرار بگیرد و مشخص نیست که بعد از بازگشت پول به آموزش و پرورش حتماً در مسیر ساخت مدرسه هزینه شود.

فعلاً مدارس دارای دانش‌آموز را برای مولدسازی معرفی نمی‌کنیم

قانون تصریح دارد و فصل الخطاب است، البته هنوز به سراغ فروش مدارسی که دانش‌آموز دارند، نرفته‌ایم تا در تجربه مولدسازی متبحر شویم.

مدل الگو این است، املاک دارای بر و زمین مناسب را ارزش افزایی کرده و دانش‌آموزان را به مدارس دیگر ببریم تا با فروش این مدارس بتوانیم، پروژه‌های نیمه تمام آموزشی را تکمیل کنیم.

تحریم گلوی کشور را فشار می‌دهد و در بودجه امسال اعتبارات مربوط به ساخت مدارس افزایش پیدا نکرده است.

ساخت 5 هزار کلاس درس با اعتبارات دولتی طولانی است

هم اکنون استان‌ها در حال پیشنهاد بسته‌های رونق هستند که در قالب آن املاک خود را معرفی و اعلام می‌کنند که باید به کدام نقطه برسند. توجه داشته باشید، احداث 5 هزار کلاس درس با اعتبارات دولتی حداقل 10 سال زمان نیاز دارد اما با مولدسازی می‌توان فرآیند را سرعت داد.

هم‌اکنون در تبادکان از حاشیه‌های شهر مشهد، تراکم دانش‌آموزی بسیار زیاد است و تنها راهی که می‌توان برای ساخت مدرسه اقدام کرد، استفاده از کمک خیران، بنیاد علوی و صنایع فعال استان و همچنین مولدسازی املاک است.