آنچه ورزشکاران باید در مورد کلاژن بدانند
مکملهای پودر و قرص کلاژن؛ کلاژن پروتئینی است که 30 درصد کل پروتئین بدن را تشکیل میدهد. کلاژن ساختار تاندون ها، رباط ها، غضروف ها، ماهیچه ها، رگهای خونی، اندام ها، مو، پوست، ناخن ها، پوشش روده و... را میسازد.
به دلیل استفادههای گوناگون کلاژن در ورزشکاران، آژانس مبارزه با دوپینگ آمریکا، آنچه را که ورزشکاران باید در مورد کلاژن بدانند را منتشر کرد.
مکمل ها، کرمها و سایر محصولات حاوی کلاژن در سالهای اخیر بسیار محبوب شده اند و بسیاری از ورزشکاران نمیدانند مجاز به استفاده از این محصولات هستند یا خیر. استفاده از هر مکملی بدون بررسی ریسک خود را دارد، اما در اینجا نکات کلیدی دیگری وجود دارد که ورزشکاران باید در مورد کلاژن و محصولات آن بدانند.
کلاژن چیست و چه کاربردی دارد؟
مکملهای پودر و قرص کلاژن؛ کلاژن پروتئینی است که 30 درصد کل پروتئین بدن را تشکیل میدهد. کلاژن ساختار تاندون ها، رباط ها، غضروف ها، ماهیچه ها، رگهای خونی، اندام ها، مو، پوست، ناخن ها، پوشش روده و... را میسازد.
بدن به طور طبیعی از اسیدهای آمینه پرولین، هیدروکسی پرولین و گلیسین، کلاژن تولید میکند. برای اینکه بدن شما به درستی کلاژن بسازد، ویتامین C نیز مورد نیاز است. سنتز شیمیایی کلاژن در داخل بدن انرژی بر است و وجود ویتامین C واکنشهای شیمیایی لازم را ممکن میسازد.
از آنجایی که کلاژن بخش بزرگی از غضروف مفاصل را تشکیل میدهد، ورزشکاران اغلب میخواهند با تلاش برای حفظ یا افزایش سطح کلاژن خود، سلامت و عملکرد مفاصل خود را بهبود بخشند. متأسفانه، هیچ آزمایش پزشکی وجود ندارد که به شما بگوید سطح کلاژن بدنتان بالا یا پایین است، اما برای محافظت از کلاژن و حفظ سطح کلاژن سالم میتوانید از تغذیه درستکمک بگیرید.
اولین رویکرد غذایی برای حمایت از تولید کلاژن طبیعی چیست؟
اگر میخواهید سطح اسیدهای آمینه مورد نیاز برای تولید کلاژن را افزایش دهید، غذاهای زیادی وجود دارند که مواد اولیه تولید کلاژن را تامین میکنند. یکی از راههای دریافت آمینو اسیدهای مورد نیاز، خوردن غذاهای غنی از کلاژن، مانند: آبگوشت با استخوان، مرغ با پوست یا گوشتهایی است که به آرامی با استخوان پخته میشوند.
اگرچه اشتها آور به نظر نمیرسد، تمام مواد مغذی و اسیدهای آمینه لازم را میتوان در غذاهای زیر یافت:
ویتامین C را میتوان در مرکبات، فلفل دلمهای و سیب زمینی یافت.
مس در خرچنگ، صدف، قارچ، آجیل، سبزیجات برگدار، توفو و شکلات تلخ یافت میشود.
روی در صدف، گوشت قرمز، مرغ، لوبیا، نخود، آجیل، سبزیجات برگ دار و غلات کامل یافت میشود.
پرولین در سفیده تخم مرغ، پروتئین سویا، کلم، مارچوبه، قارچ و تخمه آفتابگردان یافت میشود.
گلیسین در نخود، عدس، لوبیا قرمز، توفو، کلم، مارچوبه، ماهی، محصولات لبنی و گوشت یافت میشود.
آیا کلاژن ممنوع است؟
خیر، ماده کلاژن در لیست مواد و روشهای ممنوعه آژانس جهانی ضد دوپینگ (WADA) قرار ندارد. از آنجایی که کلاژن از اسیدهای آمینه ساخته شده است، گاهی اوقات به آن "پپتیدهای کلاژن" میگویند، اما اینها را با "هورمونهای پپتیدی" که در لیست ممنوعه WADA است اشتباه نگیرید. هورمونهای پپتیدی (به عنوان مثال، پپتیدهای آزاد کننده هورمون رشد) در ورزش ممنوع هستند، اما پپتیدهای کلاژن ممنوع نیستند.
آیا مکملهای کلاژن موثر هستند؟
خوردن پروتئین کلاژن، چه از طریق غذاهای غنی از کلاژن یا مکملهای غذایی، مستقیماً منجر به افزایش کلاژن در بدن نمیشود. کلاژن یک پروتئین ناقص است که پس از مصرف، به طور کامل در دستگاه گوارش به اجزای تشکیل دهنده آن تجزیه میشود. سرنوشت نهایی این اجزاء ممکن است کلاژن جدید باشد، اما این احتمال وجود دارد که برای کاربردهای دیگر نیز استفاده شوند.
در حالی که خوردن کلاژن یا مالیدن آن روی پوست در یک کرم به طور خودکار پپتیدهای کلاژن بیشتری را مستقیماً به مناطق آسیب دیده غضروف منتقل نمیکند، داشتن پروتئین کافی در رژیم غذایی شما همراه با ویتامین C، مس و روی، تمام مواد اولیه کلاژن را فراهم میکند.
آیا کرمهای کلاژن تاثیر دارند؟
استفاده از کرم کلاژن روی پوست شما منجر به ترکیب مستقیم آن کلاژن در ساختار پوست شما نمیشود. پوست یک سد عالی است و کلاژن موجود در هر کرمی که روی پوست مالیده شود، روی سطح پوست باقی میماند. با این حال، استفاده از کرم ضد آفتاب میتواند به جلوگیری از شکستن کلاژن پوست توسط اشعه ماوراء بنفش مضر خورشید کمک کند.
آیا کلاژن کاربردهای پزشکی دارد؟
بله. کلاژن به طور گستردهای به عنوان یک ماده زیستی در کاربردهای ترمیم زخم، مانند پانسمان برای سوختگیها و بخیهها استفاده میشود. کلاژن مورد استفاده برای اهداف پزشکی را میتوان از اهداکنندگان به دست آورد یا در آزمایشگاه رشد داد.
آیا لازم است برای کلاژن یک معافیت استفاده درمانی (TUE) دریافت کنم؟
خیر، زیرا ممنوع نبوده و بنابراین نیاز به پرکردن فرم TUE نیست.
منبع: ایران نادو
از دست ندهید