اختلاف در روایت بانک مرکزی و مرکز آمار از رشداقتصادی بهار1400

روایت متفاوت مرکز آمار و بانک مرکزی از شاخص های کلان اقتصادی در آمار بهار امسال هم ادامه پیدا کرده است و امار این دو نهاد در برخی مولفه ها تفاوت فاحشی دارد.

به گزارش خبرنگار مهر، آمار مهمترین اعداد در اقتصاد یک کشور هستند که روایتی دقیق از اوضاع کشور را بیان می‌کنند. هرچه این آمار دقیق‌تر باشد، تسلط سیاست گذاران به شرایط موجود بیشتر و به تبع آن سیاست‌های مناسب‌تری اعمال خواهد شد. وجود تعارض‌های فاحش در آمار منابع مختلف، می‌تواند تبعاتی غیر قابل جبران برای اقتصاد کشور به ارمغان بیاورد. چرا که آمار، زمینه ساز اقدامات آینده هستند.

در سال‌های گذشته تعارض‌ها واختلافات جدی بین مرکز آمار ایران و بانک مرکزی در شاخص‌های کلان اقتصادی وجود داشت. پس از واکنش کارشناسان و تحلیلگران، این امید شکل گرفت که با اصلاحات ریشه‌ای، این مشکل برطرف شود اما همچنان ردپای این تناقضات در آمار سال 1400 نیز به چشم می‌خورد. مرکز آمار ایران و بانک مرکزی دیروز و امروز امار شاخص‌های کلان اقتصادی مربوط به بهار امسال را منتشر کردند که اختلافات فاحشی دارد. این تناقض نه تنها در آمار کلی نرخ رشد، بلکه در شاخص‌های زیرمجموعه نیز دیده می‌شود.

مرکز آمار رشد اقتصادی بهار امسال با احتساب نفت را 7.6 درصد و بانک مرکزی 6.2 درصد اعلام کرده است که از اختلافی 1.4 درصدی حکایت دارد.

در زیرگروهها نیز در حالی که مرکز آمار رشد بخش ساختمان در بهار 1400 را 12.9 درصد اعلام کرده است، بانک مرکزی در گزارش خود رشد این بخش را منفی 12.3 درصد بیان می‌کند. همچنین با وجود اینکه مرکز آمار ایران رشد اقتصادی گروه کشاورزی را منفی 4.5 درصد ذکر کرده اما بانک مرکزی این مقدار را کمتر از منفی یک درصد ذکر می‌کند. آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی را در جدول زیر مشاهده می‌کنید.

اما تناقضات به همینجا ختم نمی‌شود و مرکز آمار درحالی رشد بخش‌های گروه نفت و گروه صنایع و معادن و گروه صنعت را به ترتیب 27.5، 13.8 و 5.5 درصد ذکر کرده، این اعداد در آمار اعلامی بانک مرکزی به ترتیب 23.3، 2.1 و 6.1 درصد است.

طبق اعلام مرکز آمار ایران، محصول ناخالص داخلی (GDP) به قیمت‌های پایه سال (1390) در سه ماهه اول سال 1400 به رقم 1777 هزار میلیارد ریال با نفت و 1509 هزار میلیارد ریال بدون نفت رسیده که نشان از رشد 7.6 درصدی با نفت و 4.6 درصدی بدون نفت دارد اما بر اساس آمارهای اعلام بانک مرکزی، تولید ناخالص داخلی کشور در فصل اول 1400 (به قیمت‌های پایه سال 1395)، با نفت به رقمی حدود 3.477 هزار میلیارد ریال و بدون نفت به حدود 3.148 هزار میلیارد ریال رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل به ترتیب از افزایش 6.2 و 4.7 درصدی برخوردار است. در ادامه آمار منتشر شده از سوی مرکز آمار را مشاهده می‌کنید که بیانگر تناقضات مطرح شده است.

به نظر می‌رسد داستان تناقضات آمار در نهادهای تخصصی، منجر به خدشه دار شدن اصالت آن‌ها و مرکز مرجع آن شده و تولید آمار در نهادهای مختلف، ثمره‌ای جز موازی کاری و بی اعتمادی افکار عمومی نسبت به آمارهای رسمی ندارد. لذا وقت آن رسیده است که ریشه‌های این مشکل شناسایی و نسبت به حل آن اقدام جدی صورت بگیرد. به عقیده صاحب نظران ایجاد یک صدایی در انتشار آمارهای اقتصادی و یا حل اختلاف‌های منابع منتشر کننده آمار، می‌تواند از اولین اقدامات در راستای حل این موضوع باشد.