اختلالات اینترنت و زیان کسب‌وکارها
محمود راشدی، کارشناس اقتصادی در حوزه کسب‌وکارهای اینترنتی
چندین ماه از فیلترینگ پلتفرم‌های خارجی در ایران می‌گذرد و هنوز استقبال چندانی از پلتفرم‌های داخلی نشده است. البته اگر در شرایط بهتری و بدون اجبار این اتفاق رخ می‌داد، شاید وضعیت از الان بهتر بود. در هر صورت با این اقدام آسیب‌های زیادی به کسب‌وکارها وارد شده که متاسفانه آمار دقیقی از آنها نیست یا نمی‌خواهند که آماری باشد! اکنون پلتفرم غالب در کشور اینستاگرام است و اقتصاد 11 میلیون نفر به اینستاگرام گره خورده که عدد کوچکی نیست.
با کاهش موج کرونا بسیاری از کسب‌وکارهای فعال در فضای واقعی نیز وارد اینستاگرام شدند؛ در نتیجه هر گونه اختلال و قطعی در اینترنت تاثیر مستقیم بر این کسب‌وکارها دارد. اینکه به دلیل مسائل امنیتی اینترنت را قطع کنیم چه کسی بهای آن را می‌دهد؟
چه کسی پاسخگوی ضرر صفحه‌ای که در فضای مجازی حدود 50 نفر پرسنل دارد، است؟ این نکته مهمی است که بسیاری از افراد در اینستاگرام به‌دنبال امرارمعاش هستند و اغلب تعدادشان بین 1 تا 5 نفر است. بیشتر فعالیت این افراد نیز در حوزه خوراک، پوشاک و صنایع دستی است. این افراد دارای کسب‌وکارهای بزرگ نیستند و از این طریق زندگی روزمره خود را می‌گذرانند. متاسفانه کج‌فهمی‌های صورت‌گرفته در برخی تصمیم‌گیری‌ها از یک سو و متخصص نبودن برخی از افراد تصمیم‌گیر در زمینه کسب‌وکار و کارآفرینی، ضرر زیادی به مشاغل وارد می‌کند. متاسفانه نخستین اقدام دولت در برخورد با هر اتفاقی قطع اینترنت است، در حالی که بیشترین آسیب این اقدام شامل حال صاحبان کسب‌وکار در فضای مجازی می‌شود. باتوجه به ارتباطی که با فعالان فضای مجازی داریم، دریافتیم که اختلال در اینترنت بی‌اعتمادی دوطرفه را بین فعالان کسب‌وکار و مشتری ایجاد می‌کند. در اختلال اینترنتی که هرازگاهی ایجاد می‌شود، بسیاری از مردم سفارش‌هایی دارند که کنسل شده یا خبری از وضعیت فعلی آن ندارند. در مجموع این عملکرد درست نیست و به اقتصاد کشور آسیب زیادی وارد می‌کند. این در حالی است که جایگزینی برای اینستاگرام در کشور وجود ندارد. زمانی که یک برنامه موجود است از نظر علمی نمی‌توان یک برنامه مانند آن را ساخت. با علم و دانش فعلی مبارزه در این جهات امکان‌پذیر نیست و اشتباه است، زیرا کشور را عقب می‌اندازد. کشور ما از نظر زیرساخت مشکلاتی دارد که امکان ساخت یک برنامه مشابه برای فعالیت صاحبان مشاغل در اینستاگرام وجود ندارد.
چندین بار برای ساخت برنامه‌های مشابه تلاش و هزینه‌های سنگینی را در این راه صرف کردند اما این تلاش‌ها در نهایت موفقیت‌آمیز نبود. همچنین هزینه‌های زیادی صرف ساخت و ترویج استفاده از برنامه‌های جدید جایگزین اپلیکیشن‌های اینستاگرام یا واتس‌اپ شده که به نتیجه مثبتی نرسید. در واقع هیچ کس مخالف شبکه‌های اجتماعی داخلی نیست. در کشور ما افراد نخبه‌ای هستند که ساختن پلتفرم‌هایی شبیه اینستاگرام برای آنها کار ساده‌ای است، اما شرایط برای راه‌اندازی شبکه اجتماعی مشابه به‌دلیل مشکلات زیرساختی و بحث‌های حقوقی مهیا نیست. همچنین این تصور که با بستن یک شبکه اجتماعی غالب می‌توانیم یک شبکه اجتماعی داخلی را ایجاد کنیم اشتباه است.
دولت باید بررسی کند که چرا مردم تا به‌حال از اپلیکشن‌های داخلی استفاده نکرده‌اند؟
از سوی دیگر تجمعی که در اینستاگرام است در هیچ کدام از شبکه‌های اجتماعی داخلی نیست. می‌توان از اپلیکیشن‌های داخلی در کنار اینستاگرام استفاده کرد.
متاسفانه برخی از رسانه‌های وابسته به ارگان‌های خاص برای مسدود شدن اینستاگرام و واتس‌اپ موج راه انداختند که این سیاست نه‌تنها باعث بهبود اوضاع نشد، بلکه گویی نمک روی زخم فعالان این فضاها شد! راهکار این است که در مرحله اول مسائل ایجادشده، حل شود. همچنین اینترنت کشور دارای ساختاری منظم شود تا دیگر شاهد قطع اینترنت در کشور نباشیم. / روزنامه صمت