از انتقادات به هیات انتخاب تا ابهامات به فرآیند تعیین سیمرغ مردمی
تهران - ایرنا - روز سوم جشنواره پراتفاق بود. نمایش واکنش‌برانگیز فیلم لایه‌های دروغ، واکنش‌های متنناقض به فیلم «برف آخر» پیش‌بینی سیمرغ برای امین حیایی و درخواست رفع توقیف فیلم «قاتل و وحشی» در کنار از انتقادات به هیات انتخاب تا ابهامات به فرآیند تعیین سیمرغ مردمی، از جمله این رویداها بود.
سومین روز از جشنواره چهلم فیلم فجر در حالی آغاز شد که همچنان نگرانی اهالی‌رسانه از کرونا از جمله دغدغه‌های فراگیر در یادداشت‌ها و گزارشات روزانه رسانه‌های مختلف بوده است، این در حالیست که ستاد برگزاری جشنواره تمهیدات مختلفی را برای اعمال حداکثری پروتکل‌ها و شیوع حداقلی کرونا انجام دادند؛ برای نمونه سالن نشست‌رسانه‌ای فیلم‌ها از یک سالن کوچک در طبقه زیرین برج میلاد به سالن اصلی مرکز همایش‌ها تغییر کرد و متولیان برگزاری نیز به طور دائم و لحظه‌ای ماسک زدن حضار در راهروها و سالن‌نمایش را کنترل می‌نمایند. نمایش فیلم‌ها نیز در سالن اصلی با رعایت فاصله‌گذاری خبرنگاران انجام می‌شود اما همچنان انتقادهایی به برداشتن ماسک برخی مهمان‌ها در جریان مراسم فوتوکال و همچنین عدم اعمال پروتکل‌ها در سالن‌های مردمی نمایش‌دهنده فیلم‌های جشنواره فیلم فجر گزارش شده است.
حضور و انصراف علیخانی در مقام تهیه‌کننده
برف آخر، نخستین فیلم روز سوم نمایش فیلم‌ها در جشنواره فیلم فجر بود. فیلمی خاص و متفاوت با حضور امین‌حیایی بازیگر و احسان‌علیخانی در جایگاه تهیه‌کننده. حضور و انصراف علیخانی در مقام تهیه‌کننده از جمله حواشی این فیلم بود که در نشست خبری آن نیز مطرح شد. حسن مصطفوی تهیه‌کننده فیلم در این ارتباط تاکید کرد که برخلاف حرف‌های مطرح شده، اختلافی میان علیخانی و او برای ساخت این فیلم وجود نداشته و به‌خاطر مشغله کاری برای ساخت برنامه تلویزیونی «عصر جدید»، علیخانی امکان حضور به عنوان تهیه‌کننده را نداشته است. رویکرد مخاطبان به فیلم جدید امیرحسین عسگری بعد از بدون مرز نیز در نوع خود جالب بود؛ برخی به دلیل ریتم کند و فضای سرد و سخت فیلم آن را فیلمی کسل‌کننده و غیرقابل تحمل خواندند در حالیکه برخی منتقدین نیز به شدت فیلم را پسندیده و آن را بهترین فیلم جشنواره تا روز سوم دانستند. حضور امین‌حیایی در نقشی سخت و متفاوت نیز باعث شد برخی گمانه‌زنی‌ها از نامزدی و احتمال دریافت سیمرغ بازیگری بهترین بازیگر نقش اول جشنواره مطرح شود. صحبت‌های حیایی در نشست رسانه‌ای برف آخر درباره توقیف فیلم قاتل‌ووحشی حمیدنعمت‌الله نیز تیتریک برخی رسانه‌های سینمایی شد. امین حیایی در این باره گفت: وقتی پروانه ساخت می‌دهید باید اکران هم بکنید.
نمایش فیلم دوم یعنی لایه‌های دروغ یکی از تجربه‌های متفاوت نمایش فیلم در سالن جشنواره فیلم فجر بود و خبرنگاران و منتقدان سینمایی در جریان نمایش فیلم از سوت و کف و خنده‌های کنایه‌دار برای بیان واکنش و نارضایتی خود بهره بردند. این در حالیست که تبلیغات پیرامونی و مصاحبه‌های فیلمساز این حساسیت‌ها را دو چندان کرده بود؛ پیش از نمایش لایه‌های دروغ، این فیلم را تنها فیلم اکشن جشنواره امسال خوانده بودند و رامین سهراب نیز قصد خود برای ساخت این فیلم را احیای ژانر اکشن و خارج شدن مدل فیلم‌های سینمای ایران از سبک و سیاق فیلم‌های اصغرفرهادی عنوان کرده بود. در نشست خبری فیلم نیز سوالات عمده خبرنگاران از سر ناراحتی و کیفیت پایین فیلم بود تا جائیکه برخی اهالی رسانه به طور مستقیم هیات انتخاب جشنواره را به جهت انتخاب لایه‌های دروغ رامین سهراب مورد بازخواست و نقد قراردادند. عمده نقدهای مرتبط با فیلم نیز نوشته‌های منفی و انتقادی بود که در جدول ستاره منتقدان نیز عمدتا گزینه ضعیف یا بی‌ارزش به فیلم الصاق شد تا لایه‌های دروغ رامین سهراب یکی از ضعیف‌ترین آثار به نمایش درآمده در ادوار جشنواره فیلم فجر لقب گیرد.
حضور سخنگوی دولت در خانه جشنواره و گفت‌و گو در غرفه خبرگزاری ایرنا نیز از اتفاقات مهم و پربازدید روز سوم بود. علی بهادری جهرمی ضمن اشاره به اهمیت جشنواره فیلم فجر در ایام دهه مبارک فجر، دو خبر مهم و خوب برای اهالی سینما و فرهنگ داشت. نخست اینکه از تشکیل شورای عالی سینما خبر داد که از هفته آینده و با حضور شخص ریاست‌جمهوری تشکیل می‌شود. خبر دوم نیز به تمهیدات اقتصادی دولت برای رفاه حال بیشتر اهالی فرهنگ و هنر مربوط می شد. جهرمی بیان داشت: صندوقی تحت عنوان صندوق پیشرفت و عدالت پیش‌بینی شده که در آن هر استان یک زیر صندوق دارد. الویت‌های استانی و بومی در آن صندوق‌های استانی مطابق بودجه سال پیش‌بینی می‌کنند و در چهارچوب آن اولویت‌ها، حمایت‌ها صورت می‌گیرد که یکی از اولویت‌ها حوزه فرهنگ و هنر است.
گویی بعد از فروکش کردن نسبی تب توجه به طبقه متوسط ایران که نخستین بار از فیلم‌های اصغرفرهادی به کلیت سینما تزریق شد، در سال‌های اخیر و به ویژه موفقیت فیلم‌هایی چون ابد و یک روز سعید روستایی، فیلم‌های مربوط به طبقه فقیر و ضعیف جامعه مورد توجه فیلمسازان قرارگرفته است. برخی از نویسندگان سینمایی در انتقاد از این مدل فیلم‌ها، ژانر فقر و نکبت را به عنوان رویکرد اصلی فیلمسازان در فیلم‌های سال‌های اخیر برشمردند و از حجم سیاهی و فقر درون فیلم‌ها انتقاد کردند. نمایش فیلم شادروان با اینکه لحن و شیرینی داشت اما به دلیل پرداختن به طبقه فقیر و ضعیف جامعه و رویکرد حسین نمازی به این قشر، با انتقاد برخی اهالی قلم روبرو شد به طوریکه یکی از نویسندگان رویکرد فیلمساز در فیلم شادروان را ستایش‌آمیز خواندن فقر عنوان کرد و از پرداخت این‌گونه فقر و فلاکت در فیلم‌ها انتقاد کرد.
سیمرغ مردمی جشنواره فیلم فجر یکی از مهمترین جوایزی است که به طور مستقیم و در فرآیند دموکراتیک با رای‌گیری مستقیم مردم تعیین می‌شود و بسیاری نیز این جایزه را مهمترین و معتبرترین جایزه جشنواره فیلم فجر می‌دانند. حاشیه‌هایی که سال گذشته بر سر سرنوشت بهترین فیلم آرای مردمی به وجود آمد و یکباره یک فیلم در روزهای آخر جهش زیادی پیدا کرد باعث شده از روزهای نخست جشنواره حساسیت‌ها روی این بخش زیاد شود. گزارش‌های رسیده از سوی برخی رسانه‌ها اختلالات در این بخش حکایت دارد به طوریکه برخی تماشاگران سینماها مدعی شدند که لینکی که برای آنها برای شرکت در رای‌دهی فیلم‌ها ارسال شده کارایی لازم را ندارد و دوتهیه‌کننده نیز از مکانیسم رای‌گیری آرای مردمی جشنواره اظهار بی‌اطلاعی کردند. در هرحال شفافیت روزانه در اعلام نتایج آرای مردمی و رفع اختلالات به طور لحظه‌ای از جمله دستورکارهای مهم برگزارکنندگان جشنواره است که انتظار می‌رود هرچه زودتر رفع و اطلاع‌رسانی شود.