اسلام مکتب جهاد، عقلانیت و عدالت است؛ نه سازش و رفاه‌طلبی
امام خمینی (ره) به روشنی میان «اسلام ناب محمدی (ص)» و «اسلام آمریکایی» تمایز قائل شدند. اسلام ناب، اسلام عدالت، عقلانیت، جهاد و مقاومت است؛ در حالی که اسلام تحریف‌شده، اسلام اشرافیت، سازش و سلطه‌پذیری است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، دومین نشست تخصصی آموزش و تعالی سرپرستان حوزه معارف اسلام ناب امروز، چهارشنبه 30 مهرماه، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و حجت‌الاسلام والمسلمین حزیراوی، قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی، در سازمان دارالقرآن الکریم برگزار شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، در این نشست با اشاره به مباحث مطرح‌شده در کتاب «اسلام ناب» اثر محمد طهماسبی، اظهار داشت: حتی اگر در نگارش و تقریر معارف دینی نهایت دقت و لطافت را به‌کار بریم و در بازآفرینی و تبیین معارف الهی به شیوه‌ای نو و روزآمد موفق شویم، مادامی که گرفتار مغالطات فکری و برداشت‌های سطحی و مشهور شویم، از مسیر حقیقت فاصله خواهیم گرفت.
او با بیان اینکه مسئله ظرافت در فهم دین، موضوع تازه‌ای نیست اما اکنون باید از موضع ولایت و با تکیه بر مبانی کتاب مذکور با دقت بیشتری درباره آن سخن گفت، تصریح کرد: یکی از خطاهای فراگیر در فضای فکری ما، ضعف در استماع قول و کم‌توجهی به ژرف‌اندیشی در معارف الهی است. این در حالی است که این معارف، ریشه و تکیه‌گاه حیات انسان محسوب می‌شوند.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به وضعیت موجود در حوزه‌های علمیه افزود: آنچه امروز در برخی مراکز علمی و آموزشی مشاهده می‌شود، صرفاً نتیجه نقص در نظام درسی یا کمبود مهارت آموزشی نیست؛ بلکه مسئله‌ای عمیق‌تر است. دین از آغاز با هدایت انسان همراه بوده است و غفلت از معنای دقیق واژگان دینی، یکی از عوامل اصلی تحریف در مفاهیم اصیل به شمار می‌آید.
قمی با تأکید بر اینکه دشمن اصلی انسان، یعنی ابلیس، همواره درصدد تغییر معنا و جابه‌جایی نسبت‌ها در مفاهیم دینی است، توضیح داد: تحریف الزاماً با دگرگونی کامل معنا رخ نمی‌دهد؛ گاهی تنها با تغییر نسبت‌ها یا بزرگ‌نمایی و کوچک‌نمایی برخی مفاهیم، حقیقت دچار انحراف می‌شود. در واقع، تصویر کلی مکتب الهی مورد دستکاری قرار می‌گیرد.
او در ادامه افزود: برای پیشبرد نهضت اسلامی، در همه سطوح راهبردی و فرهنگی باید بر حضور فعال مبانی مکتب تأکید شود. این حضور فکری و معرفتی، ضامن اصالت و استواری هر حرکت اجتماعی و تمدنی است. اساس اندیشه انقلاب اسلامی همان حقیقت پرشکوه توحید است؛ حقیقتی جاری در همه اجزای هستی و جوهره پیام اسلام ناب. انقلاب اسلامی نیز چیزی جز بازگشت به همین اصل بنیادین نیست.
او با اشاره به اینکه جهاد فی سبیل‌الله در صدر واجبات قرار دارد، افزود: اسلام ناب، برترین روایت از جامعه‌ای عقلانی، معنوی و عدالت‌محور است؛ مکتبی پویا و زنده که با سکون و سازش‌کاری ناسازگار است. بدیهی است اسلام تنها مجموعه‌ای از گزاره‌ها نیست، بلکه این گزاره‌ها باید ناظر بر حقیقت انسان و بیانگر اراده الهی باشند.
قمی با یادآوری اینکه تعبیر اسلام ناب خود ناظر بر مقابله با تحریف‌هاست، تصریح کرد: تحریف‌ها نه فقط در اجزا بلکه در مناسبات ارکان دین نیز رخ داده‌اند. برای مثال، مفهوم صبر در ذهن جامعه از معنای اصیل خود فاصله گرفته است. همان‌گونه که نماز ستون دین است، این ستون بدون ولایت استوار نخواهد بود. تحریف در این نسبت‌ها موجب می‌شود اثر حیات‌بخش دین از بین برود.
او با تأکید بر ضرورت داشتن تصویری جامع، منسجم و درعین‌حال کاربردی از اسلام ناب گفت: هر چه نظام محاسبات ما بر پایه باور دینی و اعتماد به وعده‌های الهی استوارتر شود، عقلانیت دینی و هویت توحیدی جامعه نیز تقویت خواهد شد. در مسیر رشد معرفت، باید شناخت عمیقی از منظومه فکری امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب پیدا کرد. این اندیشه‌ها نه‌تنها ناظر بر قرآن کریم‌اند، بلکه در طول چهار دهه، در میدان اداره حکومت اسلامی و مواجهه با مسائل واقعی جامعه آزموده شده‌اند.
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به پیوند اسلام ناب با نظام اسلامی تصریح کرد: انقلاب اسلامی، تجلی عینی اسلام ناب در جهان معاصر است؛ انقلابی که بر گسترش ارزش‌های الهی و مقابله با سلطه قدرت‌های استکباری تأکید دارد. اگر وابستگان به قدرت‌های جهانی این حرکت را «توسعه‌طلبی» بنامند، ما از آن بیم نداریم؛ چراکه هدف ما رهایی انسان از سلطه نظام‌های فاسد و برپایی عدالت جهانی است.
او در ادامه افزود: امام خمینی (ره) در پیام تاریخی حج سال 1367 به روشنی میان «اسلام ناب محمدی (ص)» و «اسلام آمریکایی» تمایز قائل شدند. اسلام ناب، اسلام عدالت، عقلانیت، جهاد و مقاومت است؛ در حالی که اسلام تحریف‌شده، اسلام اشرافیت، سازش و سلطه‌پذیری است.
قمی با تأکید بر رسالت نهادهای فرهنگی در تبیین این نگاه گفت: امروز بیش از هر زمان دیگر، نهادهای تبلیغی و مراکز علمی وظیفه دارند تصویر درست اسلام را برای جامعه تبیین کنند. بسیج دانشجویی و طلاب جوان نیز مأموران خط مقدم این جهاد تبیینی‌اند، همان‌گونه که امام خمینی (ره) فرموده‌اند: «تبیین اسلام ناب از وظایف اساسی بسیج است.»
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: امروز باید معارف اصیل مکتب امام (ره) را در قالب‌های گوناگون فرهنگی همچون انیمیشن، شعر، داستان، بازی‌های رایانه‌ای و ابزارهای نوین ارتباطی به جامعه عرضه کرد تا نسل‌های آینده بتوانند از سرچشمه معارف ناب بهره‌مند شوند. البته این به معنای تقلیل محتوا برای جلب مخاطب نیست، بلکه باید اصالت مفاهیم حفظ و در عین حال دسترسی جامعه به آنها تسهیل شود.
او با اشاره به پیامدهای رفاه‌طلبی و سازش در مسیر مبارزه تأکید کرد: جامعه‌ای که به رفاه و سازش خو کند، از روح جهاد و قیام دور می‌شود. مبارزه در راه خدا با راحت‌طلبی و دنیاخواهی جمع نمی‌شود. تنها آنان که طعم فقر و استضعاف را چشیده‌اند، معنای حقیقی مقاومت را درک می‌کنند.
قمی افزود: باید مراکز علمی و حوزوی را به پایگاه‌هایی برای انس با معارف الهی و تربیت نسلی مؤمن و انقلابی تبدیل کنیم. طلبگی و تبلیغ دین، شغل رسمی نیست بلکه عهدی الهی است که بر پایه ایمان و تکلیف انجام می‌شود.
او در پایان با ابراز امیدواری نسبت به ثمر‌بخشی تلاش‌های علمی و تبلیغی گفت: هدف نهایی همه این مجاهدت‌ها، اقامه اسلام ناب محمدی (ص) در جامعه و زمینه‌سازی برای تحقق تمدن نوین اسلامی است. ان‌شاءالله با استمرار این مسیر، رضای الهی و سربلندی امت اسلامی حاصل شود.
ثمرات مراکز معارف اسلامی به‌زودی در کشور آشکار می‌شود
در ادامه این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین حزیراوی، قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی، گفت: تربیت نیروی انسانی متعهد و عالم نکته بسیار مهمی است و نیت ما انجام کاری عمیق و طلبگی در مسیر تولید نیروی انسانی است؛ حرکتی که اگر با دقت‌های علمی و فکری همراه شود، به پدیده‌ای تمدنی تبدیل خواهد شد.
حزیراوی با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب مبنی بر اینکه برای ایجاد تمدن اسلامی باید فکر تولید کرد و انسان تربیت نمود، گفت: ثمرات مراکز معارف اسلامی به‌زودی در سراسر کشور آشکار خواهد شد. تجربه نشان داده که در هر پروژه‌ای نخستین چالش ما، کمبود نیروی انسانی کارآمد بوده است. امام علی (ع) فرمودند: دقت در برنامه‌ریزی ما را بیش از تهیه امکانات به مقصد می‌رساند.
او مشکل اصلی را در کادرسازی و تربیت نیرو دانست و توضیح داد: درباره یک نظام فکری فاخر و عمیق سخن می‌گوییم که هر کسی توان تحمل آن را ندارد. نظام فکری امامین انقلاب، پدیدآورنده و پروراننده یکی از بزرگ‌ترین تحولات تاریخ بشر است.
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی با تأکید بر اهمیت انسجام فکری و کاهش اختلافات گفت: برخی به دلیل شباهت‌ها با ما همراه می‌شوند و برخی به‌خاطر تفاوت‌ها مقابل ما می‌ایستند؛ باید تلاش کنیم اشتراکات را تقویت و افتراقات را کاهش دهیم. امروز در دوران جامعه پلتفرمی هستیم؛ جایی که افکار و اندیشه‌ها توسط فناوری‌ها شکل می‌گیرند، نه ساختارهای سنتی.
حزاویری بر لزوم دقت و پیگیری در مسیر تأکید کرد و گفت: حرکت مهمی آغاز شده است اما اگر قرار است کاری ماندگار و اثرگذار در کشور شکل بگیرد، لازم است سخت‌گیری، نظم و پیگیری مداوم در آن رعایت شود.