اسم رمز خزانه خالی پوچ از آب درآمد / پشت پرده مانور"خزانه خالی"چیست؟

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، روز گذشته خبرگزاری تسنیم، با انتشار نامه‌ای بر خروجی خود مدعی آن شد که خزانه خالی است.

در این میان خبرگزاری اصولگرای مهر با انتقادی جدی از این اقدام، اصل نامه را زیر سئوال برده و اعلام کرد انتشار چنین اخباری در شرایط کنونی آن هم در بحبوحه مذاکرات و در شرایطی که مردم و به ویژه فعالان اقتصادی به برنامه‌ها و تدابیر اقتصادی دولت رئیسی چشم امید بسته‌اند و انتظارات تورمی‌شان قدری تعدیل شده، بسیار تردیدبرانگیز است.

بر اساس این گزارش روزنامه کیهان نیز در انتشار خبر جانب خبرگزاری مهر را گرفته و خط انتقاد از تسنیم را برگزیده است.

 اصل ماجرا چه بود؟

خبرگزاری تسنیم در گزارشی با عنوان افشای سند «خزانه خالی»/ اعتراف بی‌سابقه «حسن روحانی» در مرداد 1400: همه موجودی خزانه تخلیه شده است؛ مدعی شده به سندی دست یافته است که نشان از خالی بودن خزانه دارد. در این سند محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در تاریخ 9 مرداد 1400 طی نامه‌ای به نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه می‌نویسد: نامه جناب‌عالی با موضوع درخواست «پرداخت مبلغ مورد اشاره نزد خزانه به‌منظور تکمیل و بهره‌برداری از پروژه آبرسانی به آبیک» که تصویر آن به‌پیوست ارسال می‌شود، به استحضار ریاست محترم جمهوری رسید، پی‌نوشت فرمودند:«همه موجودی خزانه بر اساس درخواست‌های جناب‌عالی تخلیه شده است، موجودی وجود ندارد».

این خبر با انتقاد تند خبرگزاری های همسو با تسنیم همراه شد. خبرگزاری مهر در گزارشی اعلام کرده است: به نظر می‌رسد لزوم ورود دادستان به عنوان مدعی‌العموم و نیز نهادهای امنیتی و اطلاعاتی برای برخورد با ناشران چنین گزارش‌های سراسر اشتباهی که تشویش اذهان عمومی، ناامیدی مردم و ارسال پیام ضعف به دشمن را هدف قرار داده است - چه درون دولت و چه برون دولت باشند - ضروری به نظر می‌رسد.

در این گزارش تاکید شده است از رئیس جمهور هم انتظار می‌رود با ناشران این گزارش‌ها و نامه‌های سراسر اشتباه اگر درون دولت هستند به شدت برخورد کند که شائبه خالی کردن شانه‌های مسئولین دولت از زیر بار مسئولیت به بهانه غلط خالی بودن خزانه برطرف شود.

 نوبخت چه گفت؟

رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه با تکذیب ادعای خالی بودن خزانه در ایام پایانی دولت دوازدهم گفت: خزانه ورودی مستمر دارد و هر روز در آن مبالغی تجمیع می‌شود.

محمدباقر نوبخت با طرح این سئوال که اگر خزانه خالی بوده است، چطور سه ماه حقوق پرداخت شد؟ توضیح داد: در دولت قبل تصمیم گرفته شد تا طرح‌های عمرانی اولویت‌دار که تا پایان عمر دولت دوازدهم قابل اتمام هستند را هرچه زودتر به سرانجام برسانیم تا طرح‌های نیمه تمام کمتری باقی بمانند. برای این منظور ردیفی مختص طرح‌های اولویت دار نزد خزانه در نظر گرفته شد.

به گفته وی، مقرر شده بود پس از تأیید اولویت طرح‌ها از سوی دستگاه مربوطه و با توافق رئیس جمهور، از محل این ردیف، بودجه لازم تخصیص یابد. در همین راستا در چهار ماهه اول امسال قریب به 64 هزار میلیارد تومان برای طرح‌های عمرانی هزینه شد.

نوبخت با اشاره به اینکه موجودی این ردیف اوایل مرداد ماه به اتمام رسیده بود، ادامه داد: از همین روی آقای رئیس جمهور در پاسخ به درخواست تخصیص بودجه برای تکمیل و بهره‌برداری از پروژه آبیک، مرقوم فرمودند که موجودی این ردیف به پایان رسیده است.

رئیس پیشین سازمان برنامه و بودجه کشور با تاکید بر اینکه خزانه در پایان دولت دوازدهم خالی نبوده، یادآور شد: خزانه ورودی مستمر دارد و هر روز در آن مبالغی تجمیع می‌شود. این بدان معنا است که خزانه هیچوقت خالی نمی‌شود. حتی اگر چنین ادعای محالی صحت داشت، پس چطور طی سه ماه گذشته حقوق‌ها از سوی دولت جدید پرداخت شده است.

تامین کسری بودجه زیر علامت سئوال

نکته مهم اینجاست که نتیجه گیری اشتباه و سوءبرداشت از چنین نامه‌ای می‌تواند بسیاری از سخنان مقامات دولت کنونی را نیز زیر سئوال ببرد. مسعود میرکاظمی، رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده است که دولت بدون استقراض از بانک مرکزی در صدد تامین کسری بودجه است و از سوی دیگر خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز این نکته را مورد تایید قرار داده است. سئوال مهم اینجاست که اگر خزانه خالی است چگونه بدون استقراض و روش‌های تورم‌زا کسری بودجه جبران شده است؟

در این میان نوبخت، در صفحه شخصی خود نیز در توییتی تاکید کرده است:«با صراحت اعلام می‌کنم دولت دوازدهم با وجود تحریم و محاصره اقتصادی؛ میلیاردها دلار به صورت نقد و قابل دسترس به عنوان موجودی ارزی، تحویل دولت سیزدهم داد.»

به نظر می رسد اسم رمز خالی بودن خزانه با هدف کاهش فشار اقتصادی بر دولت سیزدهم طراحی شده بود اما در عمل به عکس خود بدل شده و مانور مقامات اقتصادی در خصوص اقدامات دقیق و درست و غیر تورم‌زا را زیر سدوال برده است.

واکنش کاربران فضای مجازی

در شرایطی که وزیر امور خارجه از اغاز مذاکرات چهار به علاوه یک داده است، برخی انتشار این نامه را یک اتفاق بسیار مهم برای اثرگذاری منفی ارزیابی می کنند. روزنامه خراسان در گزارشی نوشته است: کاربران فضای مجازی هم به این موضوع واکنش نشان دادند. کاربری با اشاره به این نامه نوشت:«رئیسی چه دولتی و با چه خزانه‌ای را تحویل گرفت؟!» کاربر دیگری هم نوشت:«نوبخت سال 92: خزانه خالی تحویل گرفتیم. نوبخت 1400: خزانه هیچ وقت خالی نمی‌شود» کاربر دیگری در مخالفت با انتشار این گونه اخبار نوشت:«مخالفان روحانی به کارگیری لفظ «خزانه خالی» از سوی روحانی را هدفمند و اسم رمز مذاکرات دورقبل خواندند، حالا اما همان ها باانتشارنامه «خزانه خالی» در بحبوحه مذاکرات جدید، مانع از دست بالا گرفتن دولت جدید و کسب امتیاز بیشتر از طرف غربی می شوند، پشت پرده چه خبر است؟» کاربر دیگری انتشار این نامه را در راستای به حاشیه راندن خبر برخی انتصاب های حاشیه ساز این روزها دانسته و کاربری هم نوشته: با فرض این که نامه درست باشه یه سوال دارم: نامه رئیس جمهور وقت درباره این که خزانه موجودی ندارد، فاقد عبارت محرمانه است اما دلایل عدم صلاحیت آقای لاریجانی که گفته خودم راضی هستم و منتشر کنید، محرمانه است؟

223223