اسناد کهن مشاغل کتابخانه آستان قدس رضوی رونمایی شد
مشهد - ایرنا - سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی هم‌زمان با فرا رسیدن هفته کتاب، از اسناد کهن مشاغل کتابخانه آستان قدس رضوی به عنوان تنها اسناد کهن کتابخانه‌ای کشور به صورت وبیناری رونمایی کرد.
به گزارش روز سه‌شنبه آستان قدس رضوی، دبیر سه‌شنبه‌های فرهنگی گنجینه رضوی در مراسم رونمایی از این اسناد گفت: بر اساس تاریخ وقف جزوه قرآنی کشواد بن املاس، این کتابخانه در سال 327 هجری قمری برپا بوده و بر این مبنا کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی با بیش از هزار و 100 سال قدمت، یکی از قدیمی‌ترین کتابخانه‌های جهان اسلام به شمار می‌آید.
جواد فرهمندنژاد افزود: قدیمی‌ترین اسناد مربوط به کتابداری و کتابخانه در ایران مربوط به کتابخانه آستان قدس رضوی است که در این مراسم بخشی از آنها رونمایی و معرفی شد.
مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی نیز در ادامه گفت: این مجموعه، تنها اسناد کهن کتابخانه‌ای موجود در ایران است و از این جهت از ارزش بالایی برخوردار است و این درحالی است که این مجموعه از نظر بررسی مشاغل حوزه کتابخانه نیز مورد توجه قرار دارد.
محمد هادی زاهدی افزود: طبق این اسناد، شغل کتابداری، حداقل از دوران حکومت صفویه وجود داشته و این افراد بنا بر سواد و فضیلت خود، توسط شاه انتخاب می شدند.
وی ادامه داد: از جمله خاندانی که سال‌ها شغل کتابداری کتابخانه آستان قدس رضوی را برعهده داشتند خاندان دوست محمد استرآبادی بودند.
مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی به قدیمی‌ترین سند مربوط به کتابداری و کتابخانه اشاره کرد و گفت: این سند به شماره 52702، در مرکز اسناد گنجینه رضوی نگهداری می‌شود که به دوره صفویه و به تاریخ سال یک هزار و 9 هجری قمری بر می‌گردد و در خصوص تحویل کتاب‌ها به کتابدار است.
زاهدی افزود: تا اواسط دوره قاجاریه کتابدار به عنوان رئیس کتابخانه فعالیت می‌کرد اما پس از مدتی این دو از یکدیگر متمایز شدند.
مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی به شغل صحافی در کتابخانه اشاره کرد و گفت: صحافی از جمله مشاغلی است که پس از مدتی ایجاد شد و این افراد به اموری نظیر مرمت، وصالی و تجلید کتاب می‌پرداختند.
زاهدی افزود: سند شماره 3/ 52705 از قدیمی‌ترین اسناد صحافی به شمار می‌رود که به دوره 1011 ه. ق برمی‌گردد.
وی کلیدداری را یکی دیگر از این مشاغل عنوان کرد و اظهار داشت: عزبان و کلیدداران امور دفتری و نگهبانی کتابخانه را انجام می‌دادند که قدیمی‌ترین سند مربوط به این شغل به شماره 5/ 52705 در گنجینه رضوی نگهداری می‌شود.
مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی با بیان این که بر اساس اسناد موجود، در دوره قاجاریه مشاغل کتابخانه‌ای تکامل و افزایش یافتند افزود: ناظم، معاون، امین، مشرف، ضابط، مدرس، فراش، دربان، خادم، مذهب، محرر و طغرانویس از دیگر مشاغل ایجاد شده در دوره قاجاریه بودند.
زاهدی افزود: وقفی بودن کتاب‌ها، حفاظت از آنها را وظیفه خطیری کرده است که این موضوع موجب تداوم و جاودانگی کتابخانه آستان قدس رضوی تا امروز شده است.
سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، با 58 کتابخانه در مشهد و شهرستان‌ها، دارا بودن چندین هزار اثر موزه‌ای، 2میلیون نشریه ادواری، 106 هزار نسخه خطی، 65 هزار کتاب چاپ سنگی و همچنین 13 میلیون و 500 هزار برگ سند تاریخی از بزرگترین و جامع‌ترین کتابخانه‌های جهان اسلام است.
*س_برچسب‌ها_س*