افزایش تولید نفت ایران و تأثیر آن بر بازارهای جهانی
ایران سالهاست از قرارداد کاهش تولید اوپک پلاس معاف شده است. تولید این کشور در گزارش ماهانه بازار نفت اوپک اعلام میشود، اما هیچکس نمیتواند با قطعیت بگوید این آمار درست است. تولید نفت ایران در ماه مه سال جاری میلادی طبق منابع ثانویه اوپک به طور متوسط برابر با 2.679 میلیون بشکه در روز بود، یعنی بالاتر از 2.544 میلیون بشکهای که در ماه مه سال گذشته میلادی تولید شده بود. ایران در ماه مه 2021 هم به طور متوسط 2.455 میلیون بشکه در روز تولید داشت و تولید این کشور در ماه مه 2020 به کمتر از 2 میلیون بشکه یعنی 1.978 میلیون بشکه در روز میرسید.
این آمار نشان میدهد تولید نفت ایران طی دو سال گذشته علی رغم تحریم صنعت نفت این کشور رو به افزایش بوده است. این خبر خوبی برای اوپک نیست که تلاش میکند سهم خود را در بازار نفت از آمریکا پس بگیرد. خبر نزدیک شدن ایران و آمریکا به یک قرارداد جدید و از سرگیری صادرات نفت ایران بارها بازار را تحت تاثیر قرار داده و قیمت نفت را پایین آورده، اما هیچگاه محقق نشده است. اما حتی اگر این قرارداد بسته شود، نفت ایران به یکباره وارد بازار نخواهد شد. در واقع نفت این کشور به تدریج وارد بازار شده است. برداشته شدن تحریمها علیه ایران سیلی از نفت این کشور را وارد بازار نمیکند. ایران سالهاست در حال ذخیرهسازی نفت است و باید اول این نفت را تخلیه کند. اطلاعات کشتیرانی شرکتهای مختلف نشان میدهد ایران در تمام سالهایی که تحت تحریم بوده نفت خود را صادر میکرده است. ایران طی سالهای تحریم برای حفظ سهم خود از بازار نفت و کسب درآمد نفتی، راههای دور زدن تحریمهای آمریکا را یاد گرفته است. نفت ایران برای مدتها با نفت عراق ترکیب شده و صادر میشد. انتقال کشتی به کشتی و خاموش کردن فرستنده نفتکشها از دیگر راههای دور زدن تحریمها برای ایران بودند. اما همه میدانند که ایران علی رغم تحریمهای آمریکا نفت خود را صادر میکند. بنابراین با توجه به اینکه ایران همین حالا هم در بازار صادرات نفت حضور دارد، به نظر نمیرسد بازگشت غیرمنتظرهای داشته باشد.اما همین افزایش تدریجی تولید نفت ایران یک مشکل قابل توجه برای اوپک است که تلاش میکند تولید نفت گروه را با هدف بالا بردن قیمت نفت، مهار کند.
ایران ظرفیت تولید یک میلیون بشکه در روز دیگر نفت را دارد. شاید این نفت به یکباره وارد بازار نشود، اما بالاخره وارد خواهد شد. برداشته شدن تحریمها تنها روند ورود نفت ایران را تسریع خواهد کرد. اما سوال اینجاست که آیا بعد از آن اوپک از ایران هم برای مشارکت در طرح کاهش تولید درخواست خواهد کرد؟ عربستان به سهمیه خود برای کاهش تولید بیش از حد پایبند بوده و در روز دوشنبه اعلام کرد کاهش تولید یک میلیون بشکهای خود را در ماه اوت هم ادامه خواهد داد تا کمکی به بالا رفتن قیمت نفت کند. اما قیمت نفت در حال حاضر پایینتر از قبل از اعلام این خبر توسط عربستان است. این کشور در حال حاضر تحت فشار تولید پایینتر و قیمت پایینتر نفت قرار دارد.
افزایش تولید نفت ایران اوپک را مجبور میکند تولید سایر اعضا را پایین بیاورد تا جبران افزایش تولید ایران شود.