اقتصاد اصفهان منتظر «ویکند دوروزه»
فعالان بازار گردشگری اصفهان در انتظار ساماندهی تقویم رسمی تعطیلات آخرهفته هستند تا به‌واسطه «افزایش پایدار اوقات فراغت هفتگی»، تقاضای منظم برای سفر به این استان از شهرهای مختلف کشور فراهم شود. گزارش «دنیای‌اقتصاد» در این باره حاکی است، اقتصاد توریسم اصفهان در صورتی که آخرهفته به 2روز افزایش یابد، از محل تحریک تقاضای سفر، متحول می‌شود.
در حالی کلیات لایحه افزایش تعطیلات آخر هفته به دو روز در کمیسیون اجتماعی به تصویب رسیده است که در سال‌های اخیر، همواره تاکید کارشناسان و فعالان حوزه گردشگری دوروزه شدن تعطیلات آخر هفته در راستای افزایش سفرها به ویژه مسافرت های داخلی کوتاه مدت و درمجموع رونق‌بخشی به صنعت گردشگری بوده است.
انتقال تعطیلی آخر هفته از پنج‌شنبه و جمعه به جمعه و شنبه در شرایطی خبرساز شده است که هنوز این طرح به تصویب نهایی نرسیده است و انتظار می‌رود با اجرای آن تحولات خوبی را در حوزه هایی مانند گردشگری شاهد باشیم. به گفته پیرهادی، عضو هیات رئیسه مجلس، ساماندهی تعطیلات پایان هفته موجب تنظیم بیشتر با بازارهای جهانی و منطقه ای، جلوگیری از فرصت‌سوزی تجاری و خسران کشور در این حوزه خواهد شد. در این حال آنچه اهمیت زیادی در رابطه با این تصمیم دارد قبل از هر مصوبه ای باید مشخص شود که اثرات افزایش تعطیلی آخر هفته به دو روز در کشور چگونه خواهد بود؟ اگر نتایج پژوهش ها نشان از اثرات مثبت افزایش تعطیلات داشته باشد همان‌طور که در جهان افزایش تعطیلات منجر به افزایش بهره وری نیروی کار شده است در آن صورت تعطیلی پنج‌شنبه یا شنبه منفعت خواهد داشت.
مساله قابل توجهی که در این میان وجود دارد و ضرورت بررسی بیشتر و جدی تری را هم دارد نقش تعطیلی پایان هفته ها در تحول و رونق‌بخشی گردشگری داخلی است. در چند سال گذشته که صنعت گردشگری کشور تحت‌تاثیر شرایطی چون تحریم ها، کرونا و... با رکود همراه بوده مسوولان و کارشناسان درصدد ارائه تدابیری در جهت رونق‌بخشی به این حوزه بوده اند. به نظر می‌رسد تعطیلی دو روز هفته، طرحی است که در صورت تصویب در مجلس، می‌تواند این صنعت را به معنای واقعی متحول کند. از دیدگاه مسوولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با تصویب طرح مذکور، امکان سفرهای کوتاه مدت دوروزه برای مردم فراهم می‌شود و ساکنان شهرهای بزرگ با سفر به شهرها و روستاهای گردشگری کوچک در اطرافشان، آخر هفته های صنعت گردشگری کشور را ثمربخش‌تر می‌کنند. ضمن آنکه چنین اقدامی به بهبود شرایط روحی و روانی خانواده ها هم کمک زیادی می‌کند.
از طرفی دیگر هم عده ای معتقدند اگر قرار بر رونق صنعت گردشگری با اجرایی شدن طرح تعطیلی دو روز در هفته است فراهم سازی زیرساخت های مناسب در زمینه سفر و گردشگری هم باید موردتوجه باشد. بدون فراهم سازی اقامتگاه های بین راهی استاندارد، بوم گردی ها و هتل های باکیفیت و راهنمایان تور و البته متناسب با شرایط اقتصادی مردم، افزوده شدن بر روزهای تعطیلات، آورده ای برای صنعت گردشگری ندارد. چه بسا بدون در نظرگیری تاثیرات تورم اقتصادی بر قدرت مالی مردم و بدون ارائه راهکارهای اجرایی برای فراهم سازی شرایط مناسب، افزایش تعطیلات آخر هفته نمی‌تواند به تنهایی در جهت رونق گردشگر موثر واقع شود.
در ارتباط با تاثیرات طرح اشاره شده بر صنعت گردشگری محسن مصلحی عضو هیات علمی دانشگاه هنر اصفهان با تاکید بر اینکه تعطیلات آخر هفته تاثیر بسزایی بر حوزه گردشگری خواهد داشت به «دنیای‌اقتصاد» می گوید: اکنون نخستین دلیل برای افزایش تقاضای سفر، تعطیلات است و روزهای عمده تقویم ایرانی که مناسب سفر رفتن است، متقارن با تعطیلات مدارس و دانشگاه ها می‌شود که شامل ایام نوروز به علاوه تابستان بوده و به طورمعمول در تابستان هم آخرین روزهای شهریورماه برای مسافرت انتخاب می‌شود. به این دلیل که بیشتر مردم کشور ما متمایل به سفرهای متمرکز با خانواده بوده و براین اساس به دنبال فرصتی هستند که همه اعضا بتوانند با همدیگر همراه شوند. وی تصریح می‌کند: اما عامل دوم برای افزایش تقاضای مسافرت، شرایط اقلیمی است و خوشبختانه شرایط آب وهوایی کشور به گونه ای است که عموما شهرهای گردشگری کشور، دارای اقلیم چهارفصل بوده و می‌توانند در فصول مختلف پذیرای گردشگران باشند.
این کارشناس برنامه ریزی توریسم و گردشگری ادامه می‌دهد: اغلب سفرهای خانواده های ایرانی در دو پیک تعطیلی اشاره شده متمرکز می‌شود و در این مدت زمان محدود نوروز و پایان تابستان، جاده ها، مراکز گردشگری، اقامتی و تفریحی در آستانه فشار گردشگران قرار می‌گیرد به طوری که آستانه تحمل جاده های کشور سر آمده به ویژه آنکه حوادث ناگواری به دلیل ازدحام مسافران در این جاده ها رخ می‌دهد. از طرفی هم مراکز پذیرایی و اقامتی شرایط پاسخگویی به مسافران را نخواهد داشت و افراد مجبور می شوند برای اقامت به مراکز غیررسمی رجوع کنند.
مصلحی تاکید می‌کند: با این اوصاف زمانی که چنین شرایطی برای گردشگری کشور پدید می آید تحت عنوان فرصت، نامیده نمی‌شود. چه بسا گردشگری انبوه بیش از 50 سال است که در دنیا منسوخ شده است زیرا وقتی تعداد بالایی توریست وارد یک مقصد می‌شود تمام کارکرد آن منطقه و ساختار برنامه ریزی آن تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد و معمولا این تاثیرات حضور گردشگران برای مقصد، دارای بیلان منفی است. وی می افزاید: اگرچه تصور می‌شود ورود تعداد انبوه مسافران در یک پیک خاص، فرصت درآمدی و اشتغال ایجاد می‌کند ولی با علم اقتصادسنجی به طور دقیق اندازه گیری نشده است که چقدر گردشگری انبوه در پایداری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تاثیرات منفی برجای می گذارد. این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که تعطیلات پایان هفته موجب افزایش روزهای تعطیل نسبت به میانگین جهانی نمی‌شود، خاطرنشان می‌کند: بر اساس محاسبات انجام یافته روزهای تعطیل تقویم ایرانی باوجود تعطیلات رسمی مانند اعیاد و شهادت ها در مقایسه با کشورهای دیگر، کمتر است حال اگر آخر هفته هم افزوده شود و به شکل جهت‌مندی روی آن کار شود در حوزه گردشگری شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود.
در واقع اگر پراکنش تعطیلات در زمان خاصی متمرکز شود و همه مردم نسبت به روزهای تعطیل آخر هفته اطمینان داشته باشند و نهادینه شود قطعا برای بهره مندی از این فرصت، برنامه ریزی هم انجام می‌گیرد به طوری که خیلی از افراد سفرهای خود را تابع این تعطیلات می‌کنند. این حرکت تعادل و توازنی منطقی برای گردشگران و خانواده ها به وجود می آورد. به گفته این کارشناس آنچه در مقصد برای یک مسافر وجود دارد شامل اقامت، پذیرایی، جاذبه ها، سوغات و.. می‌شود و اگر سفرها به حالت تعادلی رخ دهد عرضه این خدمات هم به طور صحیح تری انجام می‌گیرد. اما وقتی در ایام پر‌تقاضایی چون نوروز اغلب سفرها انجام شود واضح است به دلیل ازدحام زیاد، مسافر هم با شرایط مورد انتظارش در مقصد مواجه نخواهد بود.
وی بیان می‌کند: اگر با توجه به موافقت کمیسیون اجتماعی مجلس با تعطیلات دوروزه، این موضوع به تصویب نهایی رسد تعطیلات در طول سال توزیع می‌شود و همه ایرانیان سفرهای خود را فقط به نوروز و ایامی خاص از تابستان گره نمی زنند؛ حال این یک روز اضافه شده پنج‌شنبه یا شنبه باشد درهرحال تعیین روز خاص چندان تفاوتی در حوزه گردشگری ندارد زیرا تابع ساختار داخل کشور هستیم. مهم آن است که این تعطیلی رخ دهد تا مزایای آن هم به تدریج خود را نشان دهد.
مصلحی در ارتباط با تاثیر این تعطیلات در رونق گردشگری استان هایی مانند اصفهان اظهار می‌کند: بر اساس مطالعاتی که انجام گرفته است میزان اقامت گردشگران خارجی در اصفهان دو‌ونیم روز و گردشگران داخلی هم بین دو تا سه روز است حال اگر قرار بر تعطیلی دو روز در هفته باشد گردشگران داخلی از استان های اطراف اصفهان به طور متوسط با چند ساعت سفر می‌توانند به راحتی آخر هفته های خود را در این استان سپری کنند و این چنین تمام مراکز اقامتی پذیرایی، خدماتی مسافرتی تورهای گردشگری و... در طول سال در تحرک خواهند بود. در واقع تصویب چنین موردی اتفاقی میمون برای تحول صنعت گردشگری استان محسوب می‌شود.
--> اخبار مرتبط