اما و اگرهای شیر مدارس؛ از احیا تا اجرا

به گزارش مشرق، سخنگوی انجمن صنایع فرآورده‌های لبنی با اشاره به تاریخچه شیر رایگان مدارس در کشور گفت: ایران قبل و بعد از انقلاب پیشرو در شیر رایگان مدارس بوده و تا میانه دهه 80 نیز اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است. اما متاسفانه در اواخر دهه 80 با اجرای هدفمندسازی یارانه‌ها شیر مدارس حذف شد.

وی ادامه داد: در کشورهای توسعه یافته یا در مسیر توسعه، کاهش سرانه مصرف لبنیات مشاهده نمی‌شود. سرانه مصرف محصولات لبنی شاخص و معیار توسعه است و یکی از مهمترین اقداماتی که در این کشورها انجام می‌شود توزیع شیر رایگان در مدارس است.

قدمت 100 ساله برخی کشورها در توزیع شیر رایگان در مدارس

محمدرضا بنی طبا با بیان اینکه شیر مدارس در کشورها 100 سال یا حتی بیشتر قدمت دارد، گفت: در ترکیه 270 نوبت شیر رایگان در مدارس توزیع می‌شود و حدود 10 میلیون دانش آموز از آن بهره‌مند می‌شوند. در چین حدود 30 میلیون دانش آموزش تحت پوشش شیر مدارس قرار دارند و سرانه مصرف آنها رو به افزایش است.

به گفته وی در کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه شیب مصرف محصولات لبنی رو به بالا و حدود 160 تا 250 کیلوگرم است. این در حالیست که سرانه مصرف در کشور ما در خوشبینانه ترین حالت 70 کیلوگرم است.

بنی طبا با بیان اینکه توزیع شیر مدارس هم منجر به افزایش سرانه مصرف محصولات لبنی در خانوار می شود و هم سیاست پیشگیرانه در حوزه درمان است، گفت: علاوه بر اینکه شیر اثراتی مانند افزایش میانگین قد، سلامت دهان و دندان دارد از پوکی استخوان به خصوص در دختران جلوگیری می کند. این یعنی وزارت بهداشت باید مطالبه گر اجرای دوباره این طرح باشد اگر واقعا به شعار پیشگیری بهتر از درمان باور داشته باشند.

ضعف‌های طرح شیر مدارس در دهه 80

وی ادامه به مشکلات اجرای طرح شیر مدارس در دهه 80 اشاره کرد و گفت: در شیر مدارس آسیب‌هایی رخ داد که ناشی از تغییر سیاست‌ها بود. تا سال‌هایی شیر مدارس مطالبه آموزش و پرورش بود و بر آن نظارت داشت. وزارت بهداشت آیین‌نامه‌های آن را ابلاغ می‌کرد و تولیدکنندگان هم آن را اجرا می‌کردند. اما از دوره‌ای به بعد شیرمدارس جزو بودجه آموزش و پرورش شد و آموزش و پرورش نیز به جای تخصیص بودجه متمرکز آن را تبدیل به بودجه استانی کرد. استانی شدن بودجه باعث شد که از مثلا تهران امکان ارسال محصولات به شهرستان‌های دیگر نباشد و باید حتما از استان تامین می شد. از طرفی تا طرح‌ها تصویب و ابلاغ شود از سال تحصیلی ماه‌ها گذشته بود.

سخنگوی انجمن صنایع لبنی خاطر نشان کرد: وقتی تخصیص دهنده بودجه و ناظر آن یکی باشد طبیعتا مشکلات ایجاد می‌شود. از طرفی این طرح در آن زمان به مناقصه گذاشته شد و بسیاری از شرکت‌ها با نازل‌ترین قیمت بدون صلاحیت سنجی وارد عرصه کار شدند و تولید و توزیع شیر را بر عهده گرفتند.

بنی طبا افزود: علی رغم اینکه در برنامه هفتم توسعه شیر مدارس و تغذیه کودکان حذف شده بود نمایندگان آن بررسی و به این برنامه اضافه کردند. اضافه شدن شیر رایگان در مدارس به برنامه هفتم اتفاق خوبی است اما این طرح فعلا به شکل تکلیف است و زمانی قانونی می شود که در بودجه‌های سالانه هم دیده شود.

باید شیر استریل، بدون لاکتوز و غنی شده هم توزیع شود

وی با بیان اینکه از جهت تامین و توزیع کالا هیچ مشکلی وجود ندارد، گفت: مساله سر استاندارها و آیین‌نامه‌هایی است که فرآیند اجرا را از نظارت تفکیک می‌کند. توصیه ما این است که حتما شیر استریل در مدارس توزیع شود زیرا ماندگاری این شیرها بالا بوده و به نقاط صعب العبور هم قابل ارسال است. همچنین در استاندارهای قبلی شیر بدون لاکتوز، شیر غنی شده با ویتامین دی و... در نظر گرفته نشده بود باید حتما در نظر گرفته شود.

اعلام آمادگی صنایع لبنی برای تولید شیر با حاشیه سود کم

این فعال بخش خصوصی در پایان گفت: به دولت پیشنهاد کردیم که اگر با محدودیت منابع در این بخش مواجه است صنایع لبنی آمادگی دارند که از محل ارزش افزوده این شرکت‌ها شیر با کمترین حاشیه سود تولید و در مدارس به صورت رایگان عرضه کنند.