انتقاد رییس سازمان حفاظت محیط زیست از مغفول ماندن پژوهش در حوزه محیط زیست

صبح امروز جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر سازمان حفاظت محیط زیست در محل سالن شهدای محیط زیست برگزار شد.

در ابتدای این نشست، علی سلاجقه؛ معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، ضمن تبریک و تسلیت شهادت سردار «سید رضی موسوی»، از فرماندهان ارشد سپاه قدس و از یاران شهید سپهبد حاج‌قاسم سلیمانی به دست عوامل رژیم صهیونیستی اظهار کرد: این افراد شجاعانی بودند که کوه‌ها و دشت‌ها را از افغانستان و سوریه و عراق را پیمودند تا اندیشه‌های متعالی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران که همان علو انسانیت است گام برداشتند و برای رسیدن به این کمالات انسانی به دنبال شهادت بودند.

وی ادامه داد: ان‌شاءالله غزه مظلوم مقتدر با خون این شهیدان به پیروزی نزدیک‌تر شده و رژیم صهیونیستی نیز به حذف از صفحه گیتی نزدیک‌تر می‌شود. مسیر ما مسیر شهادت است و فرزندان این سرزمین در جای جای گیتی آماده جان دادن هستند. راه ما، راه انسانیت است و از خدا می‌خواهم همه ما را در این مسیر ثابت قدم کند و پایان کار ما را در شهادت قرار دهد.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به فرا رسیدن «هفته پژوهش» گفت: اعتقاد همه ما این است که پژوهش سنگ بنای اصلی حیات است. یکی از مهمترین منابع پژوهشی ما نیز خود قرآن کریم است که با تحقیق دقیق روی آن می‌توانیم به علوم طبیعی مختلف که توسط خداوند در آسمان‌ها و زمین قرار داده شده است، پی ببریم و جواب سوالات خود را بگیریم.

سلاجقه به داستان زندگی حضرت ابراهیم در قرآن کریم اشاره کرد و یادآور شد: در این داستان به‌خوبی شاهد آن هستیم که یکی از پیامبران اولوالعزم الهی، با تفکر و طی کردن یک فرآیند پژوهشی، یگانگی خداوند را ثابت می‌کند. اساساً خمیرمایه‌های فکری و اندیشه‌ای در قرآن کریم بر اصل تامل و تفکر بنا نهاده شده است و اولین امر خداوند حکیم در قرآن، دستور به «خواندن» است که این نشان می‌دهد تحقیق و پژوهش از مبانی اصلی دین اسلام است.

معاون رئیس‌جمهور با تاکید بر این که پژوهش شاکله زندگی انسانی است که می‌تواند استراتژی زندگی فردی و اجتماعی افراد را مشخص کند و انجام هر کاری بدون انجام پژوهش‌های لازم به نتیجه نخواهد رسید، بیان کرد: شیخ طوسی بیان کرده است لذتی را از انجام پژوهش کسب می‌کند که پادشاهان و فرزندان پادشاهان در طول زندگی خود به دست نمی‌آورند. همچنین در فرمایشات مولا علی (ع) نیز بار‌ها بر لزوم توجه به پژوهش و زحمت کشیدن برای کسب علم تاکید شده است.

وی همچنین بر ضرورت توجه بسیار جدی به امر پژوهش در سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور تاکید کرد و گفت: سازمان محیط‌زیست با توجه به همه وظایف خود باید بیش از سایر دستگاه‌های کشور به مسئله پژوهش توجه کند و از همه مدیران سازمان می‌خواهم بسیار بیشتر از امروز به پژوهش‌های کاربردی که مشکلات کشور را حل می‌کند، بها بدهند چرا که پاسخ سوال آن‌ها در همین جمع است.

سلاجقه با بیان این که مهمترین تفاوت علم محیط‌زیست با سایر علوم، تغییرات شدید متغیر‌های تاثیرگذار بر پژوهش‌ها است، گفت: عوامل تاثیرگذار بر پژوهش‌های محیط‌زیستی از جمله دمای هوا، بارندگی و... دائما در حال تغییر هستند. همچنین متغیر‌های علمی حوزه محیط‌زیست بی‌نهایت است و عوامل متعددی روی شرایط زیست‌محیطی مناطق مختلف تاثیر می‌گذارند.

رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: در علم محیط‌زیست برای آنالیز متغیر‌های متعدد با شرایط آزمایشگاهی مواجه نیستیم، بلکه در شرایط کاملا طبیعی قرار داریم که این مساله، رسیدن به نتیجه‌گیری از آزمایش‌ها، نمونه‌برداری‌ها، آماربرداری‌ها و... و نهایتا ارائه یک پژوهش جامع بسیار دشوار است.

معاون رئیس‌جمهور همچنین از به‌روزرسانی نشدن بسیاری از متغیر‌های محیط‌زیستی کشور در طول سال‌های اخیر انتقاد کرد و گفت: داده‌های موجود در حوزه محیط‌زیست برای انجام پژوهش‌ها ناکافی است و وظیفه مدیران سازمان محیط‌زیست این است که این داده‌ها را هرچه زودتر تکمیل و به‌روزرسانی کنند

وی در همین راستا خاطرنشان کرد: سیاهه انتشار آلودگی هوا از سال 96 تا امروز به‌روزرسانی نشده است، این در حالی است که در 6 سال گذشته، قطعا داده‌ها و درصد‌های مربوط به آلاینده‌های هوا کاملا تغییر کرده است، ولی متاسفانه هنوز سیاهه انتشار سال 96 مد نظر ما قرار دارد.

سلاجقه با تاکید بر این که محیط‌زیست یک مولفه کاملا چندوجهی محسوب می‌شود، تصریح کرد: ما مکلف هستیم که داده‌های بخش‌های مختلف حوزه محیط‌زیست را با انجام پژوهش‌های میدانی به صورت مستمر به‌روزرسانی کنیم، به همین دلیل باید 70 درصد تلاش سازمان محیط‌زیست باید بر امر پژوهش معطوف باشد.

رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست همچنین از عملکرد برخی مراکز پژوهشی کشور انتقاد کرد و اظهار داشت: در موضوعاتی مانند تغییر اقلیم، هارپ، خشکسالی و... مراکز پژوهشی کشور ما کجا هستند و چرا تحقیقات دقیق و جامعی را در این زمینه‌ها انجام نداده‌اند تا هم بتوانیم گره‌های ذهنی مردم را برطرف کنیم و هم برای حل مشکلات دهه‌های آینده کشور از همین امروز برنامه بدهیم.

وی در پایان یادآور شد: بدون پژوهش نمی‌توانیم گام از گام برداریم و شکی نیست که مشکلات کشور حل نخواهد شد، مگر این که به مسئله پژوهش اهمیت بدهیم.