اکران آنلاین، مثل اکران عمومی انحصاری شد؟/ چرا اکران آنلاین در انحصار فیلمیو و نماوا است؟

به گزارش مشرق، با ادامه شرایط قرنطینه و تعطیلی سینما برای زمانی نامشخص، ابراهیم حاتمی‌کیا در راستای عمل به «مسوولیت اجتماعی» فیلم جدیدش «خروج» را که تنها دو ماه از اکران اولیه‌اش در جشنواره فیلم فجر گذشته بود را یکشنبه شب به‌صورت آنلاین اکران کرد. بنابر این تصمیم که با موافقت وزارت ارشاد و مراجع قانونی نمایش در کشور اتخاذ شده، مخاطبان می‌توانند با خرید قانونی با خانواده به تماشای این فیلم سینمایی در فیلیمو و نماوا بنشینند. این برای اولین‌بار است که یک فیلم سینمایی پخش آنلاین مجازی دارد و در نوع خود می‌تواند حرکت مثبتی در سینمای ایران محسوب شود. این درحالی است که جواد نوروزبیگی از رایزنی برای اکران اینترنتی فیلم‌های «خون شد» و «عنکبوت» به صورت اینترنتی و اکران قطعی فیلم‌های «مهمانخانه ماه نو» و «سراسر شب» خبر داد.

اما نکته‌ای که بعد از این موضوع باید بدان اشاره کرد ظرفیت و کلیت پلتفرم‌های اینترنتی است و باید دید آیا ظرفیت اکران آنلاین برای آن‌ها وجود دارد یا خیر! بی‌شک نرم‌افزارهای تلویزیون‌های تعاملی و رسانه‌های وی‌اودی در کشور با ظهور خود اتفاق کم نظیری را در عرصه ارتباط با مخاطبان در سینما و تلویزیون رقم زده‌اند. اتفاقی که اگر چه عمر آن در کشورهای پیشرفته به بیش از دو دهه قبل می‌رسد، اما ورود این فناوری در کشور و ایجاد بسترهایی برای ایجاد بهتر ارتباط با مخاطبان و در دسترس بودن محصولات سینمایی و تلویزیونی موجب شده است چنین نرم‌افزارهایی مورد توجه شمار زیادی از مخاطبان قرار بگیرد.

بیشتربخوانید:

*س_چه کسی باید به سامانه فیلمو رسیدگی کند؟_س*

آیو، لنز، تیوا، فام، شیما، فیلمگردی، فیلیمو و نماوا حتما با یکی از این رسانه‌های اینترنتی سروکار داشته‌اید یا دست‌کم نام آن‌ها به گوش‌تان خورده است. این‌ها نام پلتفرم‌های گوناگون ایرانی است که هرکدام آرشیوی از بهترین فیلم‌های ایران و جهان شامل فیلم سینمایی، سریال، مستند و فیلم - تئاترهایی را در اختیار مخاطبان خود قرار داده‌اند. در میان این شبکه‌های اینترنتی هم رقابت فشرده‌ای وجود دارند. نرم‌افزارهایی که با اعطای مجوز از سوی صدا و سیما می‌توانند تمامی برنامه‌های شبکه‌های تلویزیونی را بر بستر آی‌پی تی‌وی و اینترنت پر سرعت پخش کنند.

شاید در میان این شبکه‌ها دو پلتفرم فیلیمو و نماوا بیش از سایرین مورد استقبال و توجه مردم قرار گرفته باشد و فیلم «خروج» نیز تنها در همین دو به صورت آنلاین اکران شد. اما دلیل منطقی و درست برای عدم انتخاب سایر پلتفرم‌ها وجود ندارد. با نگاهی گذرا به این شبکه‌ها متوجه می‌شویم که تعدادی از آن‌ها زیرساخت‌های اکران آنلاین را ندارند یا اینکه به‌طور کل قصد اکران آنلاین را در پلتفرم خود ندارند، اما برخی از آن‌ها هم زیرساخت‌های لازم و کافی را داشته و هم به اکران آنلاین علاقه نشان داده‌اند.

به‌دنبال سایر فیلم‌ها برای اکران هستیم

مهرداد خوشبختی، مدیر شبکه تلویزیون اینترنتی فیلمگردی در گفت‌وگو با «صبح‌نو» بیان کرد: ما اواخر هفته گذشته در جریان اکران آنلاین فیلم «خروج» قرار گرفتیم، از همان زمان گفت‌وگوها را با سازمان اوج و صاحب آثار آغاز کردیم. ابراز تمایل کرده و حتی این موضوع را مطرح کردیم که امکان اکران آنلاین را همراه با سایر سامانه‌های اینترنتی فراهم خواهیم کرد، اما به دلایلی این اتفاق نیافتاد؛ شاید این اکران انحصارا واگذار شده بود و یا شاید صاحبان فیلم این تمایل را نداشتند. این فضای ایجاد شده مانند این است که بگویند در هر شهر یک سینما فیلمی را اکران کند، که طبق بند20 ماده‌1 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل‌44 قانون اساسی هرگونه اختلال در رقابت که «انحصار» یکی از این موارد است، ممنوع تلقی شده.

از هفته گذشته یک علامت سؤال برای من به‌عنوان عضوی فعال در پلتفرم‌های اینترنتی به‌وجود آمده که چرا زمانی که قرار است فیلمی به صورت آنلاین و اینترنتی اکران شود هیچ نهاد عالی‌رتبه‌ای مسوولیت مدیریت این فضا را به عهده نمی‌گیرد. این فضای ایجاد شده مانند این است که بگویند در هر شهر یک سینما فیلمی را اکران کند، که طبق بند20 ماده‌1 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل‌44 قانون اساسی هرگونه اختلال در رقابت که «انحصار» یکی از این موارد است، ممنوع تلقی شده. این مسأله باعث شده فضایی گنگ و ابهام‌آمیز ایجاد شود و در نگاه من نهادهای بالادستی باید این فضا را مدیریت می‌کردند که متاسفانه این رخ نداد.

وی گفت: اما در پایان باید بگویم مجموعه «فیلمگردی» ساختارهای کامل برای اکران اینترنتی را داشته و همچنان پیگیر سایر اکران‌های اینترنتی است و حتی پیشنهادهای مالی گوناگونی در این باره نیز رد و بدل شده است. ما از این شیوه اکران استقبال می‌کنیم با تهیه‌کنندگان برخی از آثار نیز صحبت کرده‌ایم و شاید تا اتمام اکران «خروج» منتظر نمانیم و فیلم‌های دیگری را در پلتفرم خود به اکران دربیاوریم.

البته بازهم دراین باره سوالاتی مطرح می‌شود که چرا مبلغ بلیت فیلم 12هزار تومان است و چه کسی یا کسانی این قیمت را مصوب می‌کند؟ و چرا زمان از 24‌ساعت به 6‌ساعت کاهش پیدا کرد؟ آیا هر پلتفرم می‌تواند طبق خواسته خود این موضوعات را مدیریت کند؟ به نظر می‌رسد هیچ برنامه‌ریزی اصولی دراین باره شکل نگرفته و این مسأله چندان جالب نیست.

ارشاد: اکران آنلاین ارتباطی با ما ندارد

این درحالی است که محمدمهدی طباطبایی‌نژاد، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی و رییس شورای عالی اکران در مصاحبه با «صبح‌نو» عنوان کرد: «فیلم‌هایی که به صورت آنلاین اکران می‌شوند هیچ ارتباطی با ما و شورای اکران ندارند. تصمیم‌گیری دراین باره شامل حال ما نمی‌شود و تهیه‌کنندگان آثار و مدیران تلویزیون‌های اینترنتی باید با یکدیگر برسر این موضوع به توافق برسند. صاحبان فیلم‌ها پروانه نمایش را دریافت و بعد از آن می‌توانند فیلم خود را در سینما یا تلویزیون‌های اینترنتی اکران کنند. نحوه انتخاب، اولویت‌بندی و نوبت اکران هم به خود آن‌ها بازمی گردد و ارتباطی به ما پیدا نمی‌کند.»

از این رو باید بگوییم مانند سایر موضوعات که در ابتدا با شلختگی و ناهماهنگی مواجه می‌شوند این موضوع نیز مستثنی نیست. «وی‌اودی‌ها» زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می‌کنند اما با شرایط پیش آمده برای سینما و فیلم‌ها باید مدیریتی اصولی و فراگیر هم برای صاحبان آثاری که متقاضی اکران فیلم‌شان به صورت آنلاین و هم تلویزیون‌های اینترنتی شکل بگیرد.

طبیعتا باید قوانین و مقرراتی وضع شود که همه از آن پیروی کنند زیرا عدم مدیریت صحیح می‌تواند بسیار ضربه‌زننده باشد و سازندگان آثار و فیلم‌ها قربانی اصلی این ماجرا خواهند شد. در آخر باید اشاره کرد که اکران آنلاین به این صورت اولین‌بار است که رخ داده پس بسیار پیش از این نیاز به برنامه‌ریزی صحیح و اصولی بود تا هم سایر پلتفرم‌ها از این امکان استفاده کنند و هم فیلم‌ها در سلامت کامل اکران شوند.

در حال حاضر برخی از مدیران تلویزیون‌های اینترنتی از عدم اعتماد به رسانه‌شان شاکی و اولین اثری که به صورت آنلاین اکران شد به صورت غیرقانونی وارد بازار گردید. بعد از این باید منتظر پاسخ مدیران مربوطه باشیم و ببینیم دل‌شان به رحم و فکرشان به کار می‌آید یا خیر!

منبع: صبح نو