ایستگاه پایانی جام جهانی / قهرمانی منهای شگفتی!
غول‌کشی با تکیه بر ساختار دفاعی و اندک امیدواری به ضد حملات می‌شود راز موفقیت! بی‌آنکه زیبایی ارائه فوتبال؛ در این رقابت، ملاک در خور اهمیتی باشد.
عصر ایران؛ حسین دلیر - روز بیست و هشتم جام جهانی فرا رسید. پس از 63 رقابت، امشب دیدار پایانی برای تاج‌گذاری قهرمان بیست و دوم برگزار می‌شود. پرونده «قطر 2022» بسته و از فردا همه‌چیز بخشی از بایگانی فوتبال خواهد بود.
پس از دمیدن در سوت پایان این رقابت، درمی‌یابیم کدام تیم شبیه به گذشته یا دور از همیشه‌ی خود بوده است. آرژانتینی‌ها در واپسین حضور فوق‌ستاره‌ی خود، آیا می‌توانند طلسم 36 ساله‌ی ناکامی در قهرمانی را بشکنند یا آبی‌ها بار دیگر جام را به پاریس خواهند برد؟
شب گذشته دیدار رده‌بندی را کروات‌ها با پیروزی به پایان رساندند تا نایب‌قهرمان دوره‌ی گذشته؛ دوم بار مقام سوم را به دست بیاورد. رده‌ای که مشابه عملکردشان در جام 98 فرانسه بود. آنجا که خود میزبان در دیدار نهایی توانست برزیل با همه‌ی ستاره‌هایش را مغلوب سازد و اکنون پس از 24 سال خروس‌ها در دیدار پایانی به مصاف دیگر تیم بزرگ آمریکای جنوبی می‌روند. هزاران کیلومتر دورتر از سرزمین ناپلئون و در برابر تیمی شبیه برزیل با همان هواداران پرشور.
شب گذشته مراکش این فرصت را داشت تا دوم کشور مسلمانی باشد که به مقام سوم در جام جهانی می‌رسد. شیرهای اطلس تا همین‌جا شگفتی بزرگی آفریدند. نخستین تیم آفریقا که به دیدار رده‌بندی راه یافته و فخر جهان عرب که در اولین و تنها میزبانی عربی جام جهانی، توانسته چهارم شود؛ والاتر از هر مدعی دیگر.
جام جهانی قطر اگرچه برای میزبان جایگاهی بهتر از سی‌ودوم نداشت و از این نظر، عنابی‌ها ضعیف‌ترین تیم میزبان جام شدند، اما فرصت افتخارآفرینی سرزمینی از شمال غرب آفریقا را فراهم ساخت. تیمی که علاوه بر آفریقایی، مسمی به مسلمانی و عربی است. آن‌ها بیست و دومین کشوری شدند که در تاریخ جام‌های جهانی به دیدار رده‌بندی راه یافتند.
تیمی که با گل به خودی در جام جهانی گذشته مقابل ما سرافکنده زمین مسابقه را ترک کرد، اکنون سرافرازنه عنوان چهارمی را داراست. چهار سال پیش روسیه برای آن‌ها به سرزمین کابوس‌ها و اکنون قطر، کشور دستیابی به آرزوها شده است. تردیدی نیست در رده‌بندی فیفا، پرشی چشمگیر خواهند داشت و از هم‌اکنون تیم‌های بزرگ اروپایی متقاضی بازیکنانش هستند.
آمار فینالیست‌ها نشان می‌دهد در همه‌ی دوره‌ها، تنها 13 کشور توانسته‌اند به آخرین مسابقه این جام راه یابند. حدود 70 کشور هیچ‌گاه از عهده‌ی چنین کاری برنیامده‌اند. برخی شانس کافی و بسیاری از اساس توان تحقق این رویای شگفت‌انگیز را نداشته‌اند. از آن 13 کشور، دیگر از چکسلواکی بر نقشه‌ی جغرافیا خبری نیست و رقابت در جدول فینالیست‌ها می‌ماند برای 12 تیم دیگر. نه چک و نه اسلواکی، فوتبال گذشته را ندارند که بخواهند وارثان خلفی برای فوتبال قلدر چکسلواکی باشند.
تنها با راهیابی مراکش به دیدار پایانی، فهرست فینالیست‌ها سطر تازه‌ای به خود می‌دید. تا جورچین شگفتی‌های جام جهانی در قطر تکمیل گردد. فهرستی که در آن آلمانی‌ها و برزیلی‌ها به ترتیب با 8 و 7 بار حضور؛ رکورددار دیدارهای پایانی هستند. برزیل برای 5 و آلمان و ایتالیا هرکدام برای 4 بار توانسته‌اند قهرمان بزرگترین فستیوال فوتبالی جهان شوند.
با آنکه 20 سال از واپسین قهرمانی برزیل گذشته همچنان هیچ تیمی نتوانسته تاج پرافتخارترین تیم جام‌های جهانی را از سر سلسائو پایین کشد. در دیدار پایانی جام بیست و دوم؛ اما خبری از هیچ‌یک از رکوردداران دیدارهای پایانی نیست. امشب فرانسه و آرژانتین برای سومین قهرمانی در قطر می‌جنگند.
آمار و عملکرد تیم‌های قهرمان و فینالیست‌های ادوار جام به گونه‌ای است که نتیجه‌ی بازی پایانی جام جهانی قطر؛ تغییری در جایگاه سه تیم بالای این رده‌بندی ایجاد نمی‌کند. دست‌کم تا پایان جام جهانی 2026 برای چنین تغییری باید منتظر ماند، شاید هم کمی بیشتر!
در رده‌بندی کلی تا پیش از دوره‌ی 22؛ آرژانتینی‌ها و فرانسوی‌ها به ترتیب با 144 و 115 امتیاز در رده‌های چهارم و پنجم قرار داشتند. جایی که برزیل و آلمان با 237 و 221 امتیاز، اول و دوم هستند.
دیدار پایانی جام جهانی قطر اگر با پیروزی آلبی‌سلسته همراه شود؛ مردان سرزمین نقره می‌توانند به‌جای ایتالیا در رده‌ی سوم تمام 22 دوره جام جهانی قرار گیرند. حتی شکست آرژانتین اگر با کاهش زیاد تفاضل گل همراه نباشد، بازهم فرصت تصاحب این جایگاه را برایشان ممکن خواهد ساخت.
دو دوره غیبت؛ لاجوردی‌ها را از رقابت سنتی با برزیل و آلمان در رده‌بندی کلی جام‌های جهانی بسیار عقب انداخته است.
فرانسوی‌ها با هر نتیجه‌ای که به دست آورند، وضعیتشان در جدول کل ادوار بی‌تغییر می‌ماند. نه انگلیس و اسپانیا توانسته‌اند امتیاز کافی برای عبور از فرانسه را کسب کنند و نه فرانسه می‌تواند فاصله‌ی 29 امتیازی‌اش با آرژانتین را جبران نماید.
به‌واقع همان‌قدر که قهرمانی هر یک از دو تیم بدون شگفتی خواهد بود، جایگاه کلی‌شان پس از جام هم شگفتی چندانی نخواهد داشت. از این حیث که هر دو تجربه‌ی قهرمانی و حضور در فینال را داشته‌اند و اول حضورشان نیست و اگر هم جابجایی در رده‌بندی کلی صورت گیرد، صعود یک پله‌ای آرژانتین خواهد بود.
فرانسوی‌ها در سه تجربه‌ی فینال، در وقت‌های قانونی و اضافه در مجموع 8 گل زده و 3 گل دریافت کرده‌اند. آرژانتینی‌ها هم در پنج دیدار پایانی، 8 گل زده دارند و البته 9 گل وارد دروازه‌شان شده است. تفاضل گل فرانسوی‌ها در دیدارهای پایانی، 5 و آرژانتینی‌ها منفی یک است. عملکرد بهتر دفاعی خروس‌ها در دیدارهای نهایی به‌وضوح مشهود است و این شاید جدی‌ترین چالش مسی و یارانش باشد.
گل‌های زده و خورده‌ی هر دو فینالیست در پایان مرحله‌ی گروهی همین جام نیز نزدیک به هم است. فرانسه با 6 زده و 3 خورده و آرژانتین با 5 زده و 2 خورده هر دو تفاضل گل 3 داشتند. همچنین با شش امتیاز به‌عنوان تیم‌های اول گروه خود راهی یک‌هشتم شده‌اند.
در سه دیدار مرحله‌ی حذفی هر دو توانسته‌اند در وقت‌های قانونی و اضافه، 7 گل وارد دروازه حریفان کنند. فرانسه 2 و آرژانتین 3 گل در مراحل یک‌هشتم، یک‌چهارم و نیمه‌نهایی دریافت کرده‌اند. وضعیت و عملکرد دو تیم چنان به یکدیگر شباهت دارد که نمی‌توان یکی را پیروز قطعی رقابت پایانی دانست.
نتیجه هر رقابت فوتبال متغیری وابسته به همان مسابقه است و نمی‌توان و معمولاً نباید بر مبنای داده‌ها و نتایج گذشته، دست به پیش‌بینی زد. در این فوتبال مدرن، تیم‌های ضعیف قادرند یقه‌ی غول‌ها را بچسبند و آن‌ها را زمین زنند. غول‌کشی با تکیه بر ساختار دفاعی و اندک امیدواری به ضد حملات می‌شود راز موفقیت! بی‌آنکه زیبایی ارائه فوتبال؛ در این رقابت، ملاک در خور اهمیتی باشد.
ارزشمندی موفقیت در جام جهانی و تأثیر فرا ورزشی‌اش بر شئون سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی کشورها، دستاویزی برای توجیه «نتیجه‌گرایی» تیم‌های ضعیف‌تر می‌شود! چه فرق می‌کند با فوتبال زیبا یا زشت؛ تمیز یا کثیف؛ در پایان هر رقابت آنچه در بایگانی رسانه می‌ماند، نتیجه‌ها و کمیت‌های عددی‌اند.
غول‌هایی چون آلمان، بلژیک و اروگوئه خیلی زود و در همان دور گروهی با جام وداع تلخی داشتند. حذف ناباورانه اسپانیا در یک‌هشتم و بعدتر خداحافظی برزیل، هلند، انگلستان و پرتغال در یک‌چهارم باعث نشد هیچ‌کدام از فوتبال‌های صرفاً نتیجه‌گرا به فینال راه یابند تا علیرغم قربانی‌های بسیار، همچنان فوتبال مالکانه، جسورانه و تاکتیکی؛ پایه‌های ثابت دیدار پایانی جام جهانی باشد. دو تیمی که دیدار پایانی جام 2022 را برگزار می‌کنند، اهل ارائه چنین فوتبالی‌اند.
پرده‌ی پایانی این فستیوال؛ نمایشی از همه‌ی جلوه‌های ناب فوتبالی با نقش‌آفرینی ستاره‌های پرفروغ هر دو تیم خواهد بود. امیدواریم چنین باشد تا حسن پایانی بر بزرگترین رخداد فوتبالی در همسایگی‌مان گردد و تلخی کاممان از همه‌ی ناکامی‌های جام بیست و دوم را اندکی کاهش دهد.
تماشاخانه
ببینید | درخواست زنی که بزرگترین پاهای جهان را دارد!
مسجد جامع تاریخی ورامین را مرمت کرده‌اند یا تخریب؟ کسانی که آمدند چیزی از مرمت مسجدی 700 ساله می‌دانستند؟ (فیلم)
فیلم های دیگر کانال عصر ایران در تلگرام
