برای حفظ انقلاب نباید دور آن سیم خاردار کشیده شود
قم - ایرنا - مدرس حوزه و دانشگاه با اشاره به اهمیت مباحث آینده پژوهی و تولید علم در کشور، گفت: برای حفظ انقلاب نباید به دور آن سیم خاردار بکشیم بلکه باید ارزش‌ها، آرمان‌ها، بنیاد و هویت اصلی آن حفظ شود.
به گزارش روز شنبه ایرنا، حجت الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در دومین نشست از هشتمین دوره کرسی های آزاداندیشی با عنوان «آینده پژوهی انقلاب اسلامی» در دانشگاه طلوع مهر قم، گفت: طبق فرمایش امام (ره) حفظ نظام از اوجب واجبات است بنابراین دور اندیشی، آینده نگری و نگاه به آینده ضرورت دینداری ماست.
وی با تاکید براینکه انقلاب اسلامی نیاز به پرورش و صیانت دارد، افزود: باید هویت آن حفظ شود و دانش آینده پژوهی برای حفظ انقلاب امری ضروری است.
وی با انتقاد از بی توجهی به آینده نگری های سیاسی، فرهنگی، دینداری و اخلاق ادامه داد: اکنون با گذشت بیش از 40 سال از انقلاب، برنامه ریزی برای این مقطع زمانی نداشتیم و متاسفانه همچون یک جریان رودخانه ای عمل کرده ایم و برنامه قابل عرضه ای برای وضعیت کنونی نداشتیم.
مهاجرنیا سپس با طرح این سوال که چگونه باید انقلاب را صیانت و حفظ کنیم؟ تصریح کرد: برای حفظ انقلاب نباید به دور آن سیم خاردار بکشیم بلکه باید ارزش‌ها، آرمان‌ها، بنیاد و هویت آن حفظ شود، یعنی بیست سال، صد سال و در آینده ما نه تنها بگوییم که هویت این انقلاب از دست نرفته است و استحاله نشد، بلکه رشد کرده است و مترقی و توسعه یافته شده است.
وی با اشاره به این که اکنون آینده پژوهی تبدیل به یک دانشی قابل استفاده و تاثیرگذار در دنیا شده است، گفت: در مواجهه با این دانش و دانش های دیگر پنج حالت متصور است که باید مورد توجه قرار گیرد.
مهاجرنیا قهرکردن با دانش را نخستین مواجه ممکن با دانش ها عنوان کرد و افزود: در دنیای کنونی نمی شود با دانش قهر کرد برای نمونه در دانش پزشکی و واکسن کرونا، نمی شود با واکسن قهر کنید و گفت که آن را نمی‌خواهیم، خود ما نیز آن را نداریم و بگوییم که از شما هم نمی گیریم، در نتیجه نابود می‌شویم.
وی در تشریح دومین حالت به عنوان مصرف کننده صرف گفت: ما به عنوان کشوری که ادعای صدور انقلاب و ادعای رهبری دنیا را دارد و با انقلاب خود در قرن بیستم، قطب بندی حاکم بر دنیا را به هم زد؛ نمی توانیم فقط مصرف کننده باشیم.
وی اضافه کرد: کشوری که ادعای هدایت بشر را دارد و رهبر آن مدعی است که ما بدون الگو قطب سوم شدیم و قطب دوم هم که از بین رفت و الان قطب دوم هستیم و می خواهیم رهبر جهان شویم، یک کشوری که چنین ادعای دارد می‌تواند بگوید که من فقط می‌خواهم مصرف کننده باشم؟
وی افزود: این امر امکان ندارد چراکه بسیاری از این امکانات را وقتی به شما می‌دهند که قبول کنید استفاده از آن ملازم از دست دادن بسیاری از چیزها است و باید خود و بخشی از مبانی را فدای آن کنید.
این پژوهشگر حوزه سیاسی خاطر نشان کرد: ما نمی‌خواهیم این کار را بکنیم و ما نمی‌توانیم مصرف کننده محض باشیم مگر در جاهایی که از باب ضرورت مجبور باشیم.
مهاجرنیا افزود: راه سوم بومی سازی دانش است، یعنی دانشی که آن‌ها تولید کردند انرا بومی کنیم و روی اجزای آن کار کنیم و آن را متناسب با شرایط جامعه خود ارائه دهیم، ولی بعضی از چیزها را نمی‌شود بومی کرد. یعنی ما هر کاری بکنیم بعضی از چیزها را نمی‌شود بومی‌سازی کرد و این قاعده در همه موارد جواب نمی دهد و برای بومی سازی باید کلاً آن را عوض کرد.
وی تصریح کرد: راه چهارم این است که اسلامی‌سازی کنیم و مثل همین کاری که مقام معظم رهبری در نهضت نرم‌افزازی و تولید علم و اسلامی‌سازی دین تأکید دارند؛ بعضی از دانش‌ها را می‌شود اسلامی‌سازی کرد و بعضی از آن‌ها را نمی‌شود یعنی برخی از این دانش در اسلام قابل رنگ‌کاری نیست و نمی توانیم بگوییم شما با اهداف خوب از آن استفاد کنید.
وی بیان داشت: پنجمین راه و در واقع بهترین راه این است که تجربه کردن را پیش بگیریم یعنی تجربه‌ای که آن‌ها به این تولید رسیدند، این تجربه را هم یاد بگیریم و وقتی خود ما یاد گرفتیم بیاییم بر اساس اقتضائات و یا نیازها و ضرورت‌ها و شرایط خود تولید کنیم و این مهم‌ترین راه است.
به گفته وی آینده‌پژوهی یک چنین دانشی است که ما باید برویم این دانش را با استفاده از علم و تجربه دیگران و کارهای خوبی که دیگران کردند، ببینیم که آن‌ها چگونه به این دانش رسیدند و چگونه موضوع، محتوا، ابزار و روش و سازوکارهای آن را ایجاد کردند.
وی پنجمین راه را مسیر معقولی عنوان کرد و گفت: در آینده پژوهی باید از این راه استفاده کنیم چراکه مواد آن را در دین داریم و آیات و روایات و معارف و آموزه‌های دینی ما پر از آینده‌پژوهی و آینده‌نگری و دوراندیشی است.
مهاجرنیا خاطرنشان کرد: بنابراین راه آینده‌پژوهی این است که برای این دانش بسیار مهم از تجربه دیگران استفاده کنیم و درون بسته دین، قرآن و روایات و بر اساس آموزه‌های خود آن را بومی و تولید کنیم.
وی در ادامه گفت: آینده‌پژوهی همان طور که از نام آن پیداست این است که ما با زمان کار داریم و زمان ریل اصلی بحث است. یعنی وقتی از آینده صحبت می کنیم بلافاصله یک گذشته، حال و آینده ای متصور می شود یعنی گذشته با خوبی‌ها و با بدی‌های خود و با هر کج‌روی که گذشت، اما خزانه ای از تجربه‌های مثبت و منفی است که ما می‌توانیم ازآنها استفاده کنیم و برای بعد به کار بگیریم./