برنده واقعی جام جهانی، قطر بود!/ "بِشت" یا ردای عربی بر دوش مسی در روز ملی قطر

عصر ایران؛ مهرداد خدیر - جام جهانی فوتبال به عادلانه‌ترین شکل ممکن به پایان رسید چون هم افتخارات لیونل مسی کامل شد و هم از لذت هنرنمایی «امباپه» محروم نشدیم. (خودم را می‌گویم دوست داشتم امباپه گل بزند ولی آرژانتین قهرمان شود. سه بار هم زد ولی باز مسی برد و چه بهتر از این؟)

مسی حالا از حیث موفقیت‌ها و شاید محبوبیت به دیه‌گوی مارادونای فقید پهلو می‌زند و این جام برای ستاره کم‌رو و درون‌گرا با روحیات کودکانه همانی است که کم داشت و گرنه باقی همه را داشت.

نه این نویسنده فوتبال‌نویس است نه این یادداشت، ورزشی و چنان‌که از عنوان برمی‌آید برای بیان این گزاره یا مدعاست که برنده واقعی جام جهانی قطر، خود قطر است نه آرژانتینی‌ها ولو با نابغه محبوب‌شان‌(مان).

نه به این خاطر که مثل دهه 60 به دنبال رد پای سرمایه‌داری و استکبار جهانی در جام جهانی فوتبال باشیم که دیروز هم در یادداشت دیگری آمد که «فوتبال علیه دشمن نیست» و اصول گرایی ایرانی هم امسال فوتبال دوست شده بود و دیگر آن را وسیله تخدیر و تحمیق نمی دانست چندان که دردهه 60 خورشیدی می گفتند.

جام جهانی فوتبال برای لذت بردن است. ورزش‌ساده‌ای که همه از آن سر در می‌آورند و حتی کسانی که هیچ نسبتی با توپ و بازی ندارند درباره کیفیت بازیکنان و چینش آنان در زمین نظر می‌دهند و موضوعی است برای گفت‌و گو و هم دلی فارغ از طبقه و مذهب و قوم و زبان که خود فوتبال انگار ایدیولوژی است و ساختار فیفا هم مثل کلیسای کاتولیک پاپی دارد آن بالا که حالا آقای اینفانتینوست که اگرچه طمأنینه و نفوذ رییس سوییسی سابق را ندارد و کتانی پوشیدن او با کت و شلوار اسباب استهزا می‌شود اما جایگاه او چنان است که اگر جلوتر از امیر قطر و رییس جمهوری فرانسه گام بردارد پروتکلی نقض نشود. شمار اعضای نهاد متبوع او هم از سازمان ملل هم فزون‌تر است و می‌تواند روسیه قدرت‌مند و میزبان جام جهانی قبلی را با ترفندی به بهانه تجاوز به اوکراین کنار بگذارد.

به سبب میزبانی فوق‌العاده قطر هم نیست که حاصل 200 میلیارد دلار هزینه بی‌سابقه در جام جهانی است؛ ثروتی که بخش معتنابه آن به لطف درآمد گاز میدان های مشترک با ما در پارس جنوبی فراهم آمده است (و این آخری را که خواندید دریغا دریغ هم بگوییم جا دارد).

نکته اینجاست که دیروز 18 دسامبر یا 27 آذر روز ملی قطر بود و قطری ها در روز ملی خود جشنی جهانی برگزار کردند و انتقال زمان بازی ها از خرداد و تیر به آذر اگرچه با توجیه هوای مناسب به جای گرمای خرداد و تیر صورت پذیرفت اما به واقع برای آن بود که فینال در روز 27 آذر یا 18 دسامبر برگزار شود که روز ملی قطر است و این بار جهان را به جشن خود فراخواندند.

بعید است میزبانان سابق این بخت را یافته باشند و مثلا فینال جام جهانی یی که در آمریکا برگزار شد با روز استقلال آمریکا یا در فرانسه با روز پیروزی انقلاب مقارن شده باشد و درباره قطر این نه یک اتفاق و تصادف که کاملا برنامه ریزی شده بود. چرا که اساسا به آذرماه افتاد که سابقه نداشت و همه تصور کردند تنها به سبب گرمای هوا در خرداد و تیر است.

در سال‌های قبل سفارتخانه های قطر در پایتخت های جهان از 18 دسامبر به عنوان «سال روز نهادنِ سنگ بنای تأسیس به دست شیخ جاسم محمد بن ثانی در سال 1878 میلادی» یاد می کردند هرچند که قطر امروز با دولت مدرن آن شناخته می شود و قدمت آن با نگاه مدرن کمتر است.

امسال اما 18 دسامبر را با فینال جام جهانی جشن گرفتند و اوج جشن هم آنجا بود که امیر قطر عبای عربی یا ردایی بر تن مسی پوشاند و تمام تصاویر مسی با جام با همین عبا یا ردا ثبت شده و از این حیث جام جهانی 2022 را کاملا متفاوت و خاص ساخته است.

همکار خوزستانی ما هم توضیح داده نام اختصاصی این این ردای عربی «بشت» است؛ قطیفه‌ای که چون عبا بر دوش اندازند.

جام به آرژانتین و مسی رسیده ولی کی فراتر از فوتبال برنده شده؟ جز قطر که جدای درآمدهای اعلام شده با برگزاری فینال در روز ملی خود و نه تقویم فیفا مثل ادوار پیش برند خود را به رخ جهان کشیده و با اتکا به ورزش، سیاست و رسانه و نه سخت افزار و مؤلفه‌های سنتی تصویر دیگری ترسیم کرده است ولو با نگاه عمیق تر آه از دل آدمی برآید که چرا از درآمد گاز بیشتر از ما در میدان مشترک سهم می‌برند؟

ببینید | جشن تولد برای "سیمبا" شیر باغ وحش / با کیکی از گوشت یخ‌زده

ببینید | کپی مسی از روی دست مارادونا