بزرگی محققان ایرانی در جهان با کوتوله شگفت انگیز / وقتی نانوی کوچک پرچمدار می شود

به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، فرمایشات مقام معظم رهبری در دی ماه سال 1383 در دیدار با جمعی از روسای دانشگاه‌ها کافی بود تا محققان ایرانی در این حوزه وارد شده، پیشرفت کنند و به جایگاه جهانی دست یابند.

مقام معظم رهبری در صحبت هایشان در آن دیدار فرمودند: «موضوع را زود فهمیده‌ایم، یعنی نگذاشتیم بعد از چهل سال بفهمیم که چنین چیزی در دنیا پدید آمده است، اگر بودجه داده شود، تشویق بشود و افرادی برای پیگیری این کار گماشته شوند، خواهید دید دیری نخواهد گذشت که در سطح اول دنیا قرار خواهیم گرفت.»

و حالا با گذشت مدت زمانی که برای پیشرفت جهانی در یک دانش چندان زیاد هم نیست محققان ایرانی حوزه نانوفناوری در جهان بزرگی می کنند و کشورمان رتبه چهارم دنیا در این حوزه را در دست دارد.

* کاربردهای نانوفناوری در توسعه رفاه اجتماعی

نانوفناوری؛ تکنولوژی پیچیده ای که در دنیای علم از آن به عنوان دانش کوتوله های شگفت انگیز یاد می کنند، این روزها در زندگی روزمره مردم جهان کاربرد بسیاری دارد و از همین رو است که دانشمندان در کشورهای مختلف جهان تلاش بسیاری در این حوزه دارند و مسوولان علم و فناوری کشورها بودجه مناسبی صرف پیشرفت در حوزه نانوفناوری می کنند.

امروزه با توجه به کاربردهای بسیار نانوفناوری در زندگی انسان‌ها، کشورهای مختلف برای پیشرفت در این حوزه برنامه‌های بسیاری را در دستور کار خود قرار داده‌اند و بودجه‌های کلانی برای ارتقای محصولات حوزه نانوفناوری صرف می‌شود.

این دانش در پیشرفت علوم دیگر نیز می تواند موثر باشد به طور مثال در علم کامپیوتر، پزشکیخودرو، پوشاک، نظامی و دفاعی و بسیاری از علوم کاربرد دارد.

از طریق نانوفناوری می توان کامپیوترهای سریعتر، کوچکتر و قدرتمند تری ساخت که باتری هایی با ماندگاری بیشتر استفاده می کنند.

همچنین محققان با استفاده از نانو ذرات یا نانو الیاف در پارچه ها، مقاومت البسه در برابر لکه، آب و شعله را افزایش دادند و همچنین توانسته اند پوشاکی تولید کنند که آنتی باکتریال و ضد آلودگی باشد.

همچنین برای تولید لباس های نظامی پیشرفته نیز این دانش به کار گرفته می شود.

تصفیه آب و ضدعفونی کردن مواد غذایی نیز از طریق نانوفناوری قابل انجام است.

نانوفناوری در لوازم آرایشی و بهداشتی هم کاربرد دارد و امروزه برای بهبود عملکرد کرم های ضدآفتاب از نانو استفاده می شود.

کاربرد نانوفناوری در علم پزشکی نیز قابل انکار نیست به طوریکه امروزه دانشمندان از دانش نانو در ساخت تجهیزات آزمایشگاهی پزشکی تا تشخیص و درمان بیماری های مختلف استفاده می کنند.

با توجه به تمام کاربردهایی که نانوفناوری می تواند در توسعه رفاه اجتماعی مردم یک جامعه داشته باشد محققان ایرانی نیز گام در مسیر پیشرفت در حوزه نانو گذاشتند و امروز که هنوز دو دهه از فعالیت محققان کشورمان در این حوزه نگذشته است، شاهد آقایی ایران در حوزه نانوفناوری جهان هستیم.

* بزرگی محققان ایرانی در جهان با کوتوله شگفت انگیز کشورمان ایران پس از 10 سال فعالیت در حوزه نانوفناوری توانست جایگاه خود را از رده 57 جهانی به رده ششم جهانی در حوزه فناوری نانو ارتقا دهد.

به طوریکه به گفته سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو دانشمندان کشور ما در ابتدا با انتشار 10 مقاله در این حوزه پا به عرصه دانش نانوی جهانی گذاشته بودند که این آمار ایران را در رده 57 دنیا و ششم خاورمیانه قرار داد اما پس از برنامه ریزی مدون در ستاد توسعه فناوری نانو جایگاه ایران ارتقا یافت. ایران پس از ورود به حوزه نانوفناوری توانست تعداد مقالات را به 17 و رتبه جهانی اش را به 52 برساند، سپس سالانه 30 مقاله در این حوزه ارائه دادیم تا به رتبه های 51 و 48 جهان دست یافتیم.

اما پس از توجه بیشتر مسوولان به حوزه نانوفناوری، دانشمندان ایرانی موفق شدند به رتبه چهل و دوم دنیا و سپس سی و ششم دست یابند.

تا اینکه حدود 10 سال پیش در سال 87 ایران با انتشار 813 مقاله رتبه 19 دنیا را کسب کرد و در سال 1388 محققان ایرانی موفق شدند از نظر تعداد مقالات علمی به رتبه جهانی 15 دست یابند و حالا ایران با انتشار 5.08 درصد مقالات نانوی جهان رتبه چهارم جهانی را در ید خود می بیند.

البته پیشرفت ایران در حوزه نانوفناوری فقط به انتشار مقالات ختم نمی شود و دانشمندان کشورمان در حوزه ثبت اختراعات جهانی نیز بیکار ننشسته اند به طوریکه تا پایان سال 2018 در مجموع 239 اختراع مرتبط با فناوری نانو در دفاتر ثبت پتنت آمریکا و اروپا منتشر کرده‌اند، تعداد پتنت‌های نانو ایران در USPTO سال 2018، تعداد 18 پتنت بوده است که طبق این آمار، ایران رتبه 23 دنیا را در زمینه پتنت‌های ثبت شده در USPTO در سال 2018 دارد.

* اهمیت پیشرفت در حوزه نانوفناوری از دیدگاه مسوولان

اما توجه مسوولان علم و فناوری کشورمان به این حوزه تا چه حد است؟ پاسخ این سوال را می توانیم در صحبت هایی که با مسوولان این حوزه داشته ایم بیابیم.

مقام معظم رهبری در بازدید از نمایشگاه دستاوردهای فناوری نانو در سال 1393 با اشاره به ضرورت «هدایت محصولات و دستاوردهای فناوری نانو به سمت تجاری‌سازی، و بازار مصرف، و تولید ثروت»، خاطرنشان کردند: یکی از عوامل مهم تضمین تداوم پیشرفتها در صنعت نانو این است که مردم، آثار کار علمی و تحقیقاتی شما را در محیط زندگی خود مشاهده کنند

سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور نانو را از جمله دانش هایی می داند که کشور ما در آن پیشتاز است و می گوید: علومی مانند نانوفناوری می تواند تحولات زیادی در زندگی مردم و توسعه رفاه اجتماعی ایجاد کند از این منظر پیشرفت ما در این حوزه از اهمیت بالایی برای مسوولان برخوردار است.

سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو نیز از افتخار حفظ جایگاه چهارم دنیا برای سومین سال متوالی در حوزه نانوفناوری سخن گفته و عنوان می کند: امروز تولیدات علمی محققان ایرانی در حوزه فناوری نانو از مرز 10 هزار مقاله عبور کرده و نه تنها در تولید و انتشار مقاله بلکه در تولید محصول نیز موفق هستیم به طوریکه بیش از 600 محصول مورد تأیید در این حوزه به بازار عرضه شده و به حدود 50 کشور نیز صادرات محصول داریم.

سیدحمایت میرزاده عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به پیشرفت های بسیار دانشمندان ایرانی در حوزه فناوری نانو می گوید: مقالات منتشر شده دانشمندان حوزه نانوفناوری ایران در ISI، کشورمان را از سال 2001 تا 2018 در این حوزه از رتبه 57 به رتبه 4چهارم دنیا رسانده است به طوریکه در حال حاضر ایران پس از کشورهای چین، آمریکا و هند رتبه چهارم دنیا را در حوزه نانو در اختیار دارد و این جایگاه در دنیا بسیار امیدوارکننده و ارزشمند است.

اسماعیل قادری‌فر رئیس مرکز توسعه فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز با اشاره به توجه بسیار مسوولان به پیشرفت حوزه نانوفناوری می گوید: با توجه و اهمیت مسوولان به حوزه نانوفناوری ما در حال حاضر در این حوزه پیشرفت بسیاری داشته ایم به طوریکه محققان ما حتی در بخش دارو نیز محصولات خوبی تولید کرده و حتی این محصولات را به کشورهای دیگر هم صادر می کنند. نانو را الگویی پیاده شده می‌داند که تمام زیرساخت‌های نرم و سخت آن آماده شده است.

به گزارش فارس، کشورمان ایران پس از انقلاب اسلامی پیشرفت های علمی بسیاری در حوزه های مختلف علمی داشته است، اما حوزه نانوفناوری می تواند به عنوان الگوی مناسبی برای سایر حوزه ها نیز مطرح باشد تا محققان کشورمان در نظر داشته باشند که با تلاش و ثبات در یک دانش می توان به تحولات عظیمی دست یافت.

انتهای پیام /