بهروز افخمی؛ از پوچی تا پشت‌پرده ماجرای پژمان جمشیدی

بهرزو افخمی با بیان اینکه به دلیل احساس پوچی و خستگی از حرف‌های تکراری، اجرا در برنامه تلویزیونی «هفت» را به پایان رسانده، از تولید یکسری برنامه آموزشی احتمالا در یوتیوب و تدارک ساخت فیلمی سینمایی شبیه «گاوخونی» خبر داد. او همچنین موضعش را در قبال پرداختن به ماجرای پژمان جمشیدی اعلام کرد.

این کارگردان سینما که شامگاه گذشته، نهم آبان‌ماه آخرین اجرایش در برنامه سینمایی «هفت» را پشت سرگذاشت و از این برنامه خداحافظی کرد، در گفت‌وگویی با ایسنا درباره علت این تصمیم و برنامه‌های آینده خود توضیح داد: واقعیت این است که دیگر احساس پوچی می‌کردم و به نظرم حرف‌هایم تکراری شده بود. من همیشه دوست داشتم این برنامه آموزشی باشد و غیر از 15 قسمتی که در سال اول حضورم تولید کردیم که پخش برنامه زنده نبود و ارزش آموزشی زیادی داشت، قسمت‌های دیگری که پس از جشنواره فیلم فجر به صورت زنده مجبور به تولید آن شدیم، شرایط متفاوتی داشتند.

می‌خواهم برنامه آموزشی تولید کنم

افخمی در این زمینه گفت: در اجرای زنده راحت نیستم و ممکن است برنامه شلخته و سبک درآید چون مجبور هستی احتیاط کنی که اشتباه لپی نداشته باشی که البته بی‌اشتباه هم نبودیم و برخی آیتم‌ها را که بعدا می‌دیدم متوجه می‌شدم بعضی اسامی را اشتباه گفته‌ایم و برای اصلاح آن‌ها دیگر دیر بود. با این حال اصل مطلب این است که می‌خواهم بعد از این، یکسری برنامه آموزشی در حوزه داستان‌نویسی، فیلمنامه‌نویسی و شاید کمی هم فیلمسازی تولید کنم که احتمالاً در یوتیوب پخش خواهد شد.

او که این روزها مشغول سپری کردن مراحل پس از تولید فیلم جدیدش به نام «دکتر فون گویر» است که بخش‌هایی از آن به زبان انگلیسی ساخته شده، درباره پروژه آینده‌اش گفت: به دنبال ساخت یک فیلم مالیخولیایی شبیه «گاوخونی» هستم که فیلمنامه‌اش را خودم می‌نویسم و بر اساس ماجرایی است که برای خودم رخ داده؛ البته یک فیلم تجربی به حساب می‌آید و کاملاً خارج از جریان اصلی گیشه است.

افخمی در پاسخ به اینکه به عنوان یک فیلمساز آیا فکر می‌کند برنامه «هفت» ارزش‌افزوده‌ای برای سینما داشته یا اینکه صرفاً برای مخاطبان علاقه‌مند به سینما تولید می‌شود، افزود: به نظرم این برنامه از وقتی شروع شد در رونق دادن به سینمای ایران تاثیر داشت و شاید خود فیلمسازان متوجه نباشند یا دوست نداشته باشند بپذیرند، اما به هر حال تلویزیون می‌تواند برای تبلیغ سینما موثر باشد. من در دور اولی که برنامه را اجرا می‌کردم برنامه‌هایی داشتیم که در بعضی ساعت‌ها و قسمت‌ها بینندگانش به بیش از 10 میلیون نفر رسیده بودند؛ مثل آن برنامه‌ای که به بعضی داوران جشنواره فیلم فجر گفتم جرأت نمی‌کنند به فیلم «ماجرای نیمروز» جایزه بدهند یا آن را تحویل بگیرند، چون زندگی خارج از کشور آن‌ها تحت تاثیر قرار می‌گیرد و این برنامه به همراه مصاحبه‌ای که با آقای ایوبی (رئیس وقت سازمان سینمایی) داشتم، جنجالی شد و بیننده زیادی داشت.

مانور «هفت» برای رونق فیلم‌های کمدی و ساخت فیلم‌های ترسناک

کارگردان فیلم‌های «عروس»، «گاوخونی» و «سن‌پطرزبورگ» در ادامه گفت: در آن دور اول اجرایم، روی این مسئله که باید فیلم‌های کمدی ساخته شود و کمدی نباید مایه شرم فیلمساز تلقی شود مانور دادیم و تاکید کردیم که همه جای دنیا همین است و اگر می‌خواهیم سینما را یک هنر جدی تلقی کنیم بهتر است یا دست از فیلمسازی برداریم یا وارد سینمایی گوشه‌گیر با سالن‌های خالی شویم.

او افزود: فکر می‌کنم این‌ها تاثیرگذار بود و فیلمسازهای خوبی هم وارد این حوزه شدند. تا قبل از کرونا سینما به کمدی زنده بود اما بعد از کرونا دورانی پیش آمد که کفگیر فیلم‌های کمدی به ته دیگ خورد. همیشه باید انتظار داشت که کمدی بیشترین مقدار فروش را کسب کند و خط اول تجارت سینما باشد، مخصوصاً برای کشوری مثل ایران و تعجبی ندارد اگر این سینمای محدود توسط کمدی‌ها، حتی کمدی‌های بد، اشغال شود و فیلمسازان باید منتظر سالن باشند چون مردم برای تفریح جایی را می‌خواهند که حتی اگر فیلم بد باشد، دور هم جمع شوند و بخندند؛ بنابراین موضوع کمدی‌ها وقتی حتی کفگیرشان به ته دیگ می‌خورد هم قابل چشم‌پوشی نیست و نمی‌توان فیلم‌های دیگری را جایگزین آن‌ها کرد.

افخمی ادامه داد: اما در این دوره دوم، بیشتر مانورِ ما روی فیلم‌های ترسناک و خشن بود و برخلاف آنچه سانسورِ متاثر از روانشناسی مطرح می‌کند این یک شیوه پولساز، تاثیرگذار و مفید در سینما است که مخاطب روبه‌رو شدن با ترس را در یک سالن و میان جمعیت، در حالی که دلش به جمعیت گرم است تجربه کند. این تجربه آنقدر سازنده است که مثل واکسن عمل می‌کند و باعث مصونیت می‌شود. البته این تا جایی قابل طرح و پشتیبانی است که به سینما مربوط می‌شود چون در تلویزیون بچه‌های کم‌سن و سال هم ممکن است هر فیلمی را ببینند و اثرات غیرقابل پیش‌بینی روی آن‌ها اتفاق بیفتد.

او گفت: بنابراین من با نمایش خشونت و وادار کردن تماشاچی به تجربه ترس کاملاً موافقم و اصلا فکر می‌کنم سینما برای همین اختراع شده است. بین اهل سینما معروف است که سینما دو عامل جذابیت دارد؛ یکی روابط جنسی و دیگری خشونت که اولی مطابق با ارزش‌های ما نیست اما خشونت شرایط دیگری دارد، ما اصلا دینی داریم که جهاد یکی از احکام اولیه آن است و حالا ما باید در سینما معادل آن را پیدا کنیم. با این حال به این آسانی‌ها نیستیم یعنی به آن سهولتی که توانستیم در رونق سینمای کمدی مؤثر باشیم و به ساخت فیلم‌های باارزش کمدی کمک کنیم، در این دوره برای ساخت فیلم‌های ترسناک نتوانستیم به آسانی پیش برویم. این هم دلایل مختلفی دارد که یکی از آن‌ها همین است که سانسور حاضر به عقب‌نشینی نیست.

«قاتل و وحشی» یک اسلشر در سطح جهانی که اکران نشدنش مأیوس‌کننده است

او در این رابطه گفت: به نظرم فیلم «قاتل و وحشی» یک اِسلشر بسیار خوب است و به راحتی قابل پخش جهانی است. اگر تهیه‌کننده بخواهد این فیلم را به نتفلیکس بفروشد احتمالاً آن را خریداری می‌کنند، ولی به نظرم مقاومت بی‌خود و بدون دلیلی برای اکران آن در ایران ایجاد شده است. حمید نعمت‌الله فعلاً مقاومت کرده چون در ایران کار می‌کند و دوست هم دارد که فیلمش در ایران نمایش داده شود وگرنه اگر بخواهد، به راحتی می‌تواند فیلمش را خارج از کشور پخش کند.

این فیلمساز با بیان اینکه «جلوگیری از اکران «قاتل و وحشی» در ایران مأیوس‌کننده است در حالی که با همین فیلم سینمای ایران بالقوه امکان دارد جهانی شود» بیان کرد: در شرایط حاضر فیلم‌های آمریکایی تکراری شده‌اند و تلاش می‌شود ایدئولوژی انحرافی مثل انحرافات جنسی را که خود مردم آمریکا هم نمی‌پذیرند، به زور در فیلم‌ها جا بدهند و فیلمسازان، دستوری وادار به ساخت فیلم می‌شوند. در حالی که به نظر می‌آید دار و دسته‌ای که از ترامپ حمایت می‌کنند و پشتیبان فرهنگ سنتی و مذهبی او هستند، رویکرد اصلی هالیوود را قبول ندارند و سعی می‌کنند امکانات زیربنایی ایجاد کنند تا فیلم‌هایی که یک زمان به فیلم آمریکایی معروف بود و بر مبنای سنت و اخلاق روایت می‌شد دوباره ساخته شود. در همین راستاست که خبر رسیده دو شرکت بزرگ پارامونت و یونیورسال قرار بود ادغام شوند که سرمایه‌گذاران آن‌ها از طرفداران سنتی ترامپ و جمهوری‌خواهان هستند و اگر این ادغام اتفاق بیفتد یک مقابله و جهش بزرگ با مافیای صهیونیستی برای ترویج بی‌اخلاقی خواهد بود.

ماجرای پژمان جمشیدی احتمالا پشت‌پرده دارد

افخمی در پایان این گفت‌وگو در پاسخ به اینکه اگر برنامه «هفت» را ادامه می‌داد، آیا سراغ ماجرای اخیر پژمان جمشیدی می‌رفت؟ گفت: نه، چون برنامه را خیلی زرد می‌کردیم. موضع ما همیشه مقابل پاپاراتزی‌ها بوده که از همین راه تغذیه می‌کنند. در حالی که به نظرم تا وقتی حکمی درباره این پرونده صادر نشده، نباید این ماجرا علنی می‌شد و کسانی که این کار را کردند همان پاپاراتزی‌ها بودند. البته ممکن است جریان‌های سیاسی هم پشت این ماجرا باشد که احتمالاً هم هست ولی آن‌هایی که برای اولین بار قبل از طرح رسمی از طریق مراجع قضایی موضوع را مطرح کردند، شأن روزنامه‌نگاری ندارند.