بومگردی یعنی گردشگردی بدون لطمه به محیط‌زیست
این مستند مسابقه که فصل اول آن در بهار 1399 از شبکه مستند سیما پخش شد و توجهات زیادی را در زمینه صنعت «بومگردی» به خود جلب کرد، در فصل دوم به شهرستان میناب، بندر جاسک و هرمز در استان جنوبی کشورمان یعنی هرمزگان رفته و با تمرکز بر موضوع بومگردی و گردشگری اقتصادی و در قالب مسابقه از تلویزیون پخش می‌شود.
نکته قابل توجه در این مستند مسابقه تمرکز آن بر مقوله «بومگردی» است؛ به گونه‌ای که در آن اثری از هتل‌های مدرن دیده نمی‌شود، بلکه جهت اصلی دوربین به سمت خانه‌های روستایی و محلی است. هم‌چنین اثری از رستوران‌ها و غذاهای آنچنانی دیده نمی‌شود، بلکه تمرکز اصلی بر معرفی و نمایش غذاهای محلی و غذاخوری‌های بومی در دل منطقه است.
تورج کلانتری کارگردان این مستند مسابقه تلویزیونی با اشاره به پیشینه تولید این مجموعه گفت: سری اول این مسابقه در استان گیلان و مناطق شمالی کشور ضبط شد و قصد داشتیم در سری دوم لوکیشن کار را به لحاظ جغرافیایی عوض کنیم. به همین دلیل، فصل دوم مسابقه «بومگرد» در استان هرمزگان و شهرهای آن می‌گذرد.
وی درباره تغییرات آیتم‌های برنامه نسبت به فصل اول آن بیان کرد: به دنبال این تغییر لوکیشن و فضای جغرافیایی برنامه آیتم‌ها نیز خود به خود تغییر کرده‌اند. از طرف دیگر آیتم‌های جدیدی به مسابقه اضافه شدند و به طور کلی یکی از اهداف‌مان این بوده است که در همه مناطق ایران و در هر منطقه متناسب با ظرفیت‌های خاص آن حضور یابیم و این مسابقه را اجرا کنیم.
رقابت دیدنی 3 خانواده "بومگرد" در نوروز تلویزیون / کلانتری: هتل و رستوران نداریم، محلی‌ها صحبت می‌کنند!این مستندساز در پاسخ به این سؤال که با توجه به این که مردم در تعطیلات عمدتاً شمال کشور را برای سفر انتخاب می‌کنند پرداختن به استانی در جنوب ایران چقدر می‌تواند در تمرکز زدایی از مناطق مرسوم گردشگری کمک کند، گفت: به نظرم نوروز زمان خیلی خوبی برای پخش این مسابقه است و با توجه به این که فصل اول «بومگرد» به شمال کشور اختصاص داشت، کنتراست خوبی ایجاد می‌شود.
این برنامه در شهرهای بندرعباس، میناب، جاسک و هرمز می گذرد و 10 قسمت دارد. جاذبه‌های گردشگری و فرهنگی و توریستی جنوب کشور به قدری زیاد است که می‌توان در فصول و برنامه‌های مختلفی به آن پرداخت. بهار و نوروز ایام گردشگری است و مخاطبان نیز به دنبال انتخاب فضاهایی برای گذران اوقات فراغت خود هستند. با پخش «بومگرد» و برنامه‌هایی از این جنس می‌توانند در کنار آشنایی با جاذبه‌های گردشگری با فرهنگ‌های جدیدی هم آشنا شوند.
کلانتری درباره اهداف و رویکردهای مسابقه بومگرد توضیح داد: «گردشگری مسئولانه» برای حفظ فرهنگ و محیط زیست و رونق دادن به آن یکی از مهم‌ترین هدف‌های ما در تولید مسابقه «بومگرد» است. برایمان مهم بود که در کنار هر معرفی به ظرفیت‌ها هم توجه کنیم و با کمک کردن به حفظ این قابلیت‌ها، بتوانیم گامی برای توسعه گردشگری پایدار و مسئولانه برداریم. به ویژه این که در نوروز این نگاه باید از سوی مردم به مناطق مختلف کشور وجود داشته باشد و ما نیز به دنبال اشتراک‌گذاشتن این دغدغه‌ایم.
وی درباره آسیب‌های احتمالی که معرفی جاذبه‌های گردشگری کمتر شناخته شده به مردم می‌تواند برای آن منطقه به دنبال داشته باشد، عنوان کرد: اتفاقاً پرداختن به استان هرمزگان در جنوب کشور به همین منظور مورد نظرمان قرار گرفت؛ زیرا مردم معمولاً برای سفرهای خود شمال کشور را انتخاب می‌کنند یا معمولاً به شهرهای مرکزی مثل اصفهان، شیراز و... می‌روند، اما شاید کمتر شهرهای همجوار این نقاط را برای گردشگری انتخاب کنند.
یکی از دلایلی که گردشگری را به عنوان محور مسابقه «بومگرد» انتخاب کردیم این بود که مردم با این شیوه با مناطق جدیدی آشنا شوند تا شاید توزیع جمعیتی در بازه‌های زمانی پرتردد و پر سفر بهتر صورت بگیرد. مثلاً در ارتباط با استان هرمزگان معمولا بندرعباس در ایام تعطیل شلوغ می‌شود اما شهرها و بنادر مجاور آن مثل جاسک و میناب چنین جمعیتی را به خود نمی‌بینند. زیرا معرفی درستی از آن‌ها صورت نگرفته است و اگر این اتفاق بیافتد، به نظرم مردم خود آن مناطق می‌توانند شرایط را به خوبی مدیریت کنند.
کلانتری خاطر نشان کرد: تلاش ما در وهله اول احترام گذاشتن به موقعیت بومی آن مناطقی است که در آن‌ها ضبط مسابقه را تجربه کرده‌ایم. منتورهای «بومگرد» از میان افراد بومی انتخاب شده‌اند و به فرهنگ آنجا نیز پرداخته‌ایم.
کارگردان این برنامه تلویزیونی، پیشتر در گفت‌وگو با تسنیم اشاره کرده بود که نکته اساسی در «بومگردی»، توجه به ظرفیت‌های گردشگری و فرهنگ آن منطقه است. بومگردی که غربی‌ها آن را با عنوان «گردشگری تجربه‌گرا» نام می‌برند، نوعی از گردشگری است که در آن آموزش داده می‌شود چگونه بدون لطمه‌زدن به محیط‌زیست و حفظ هویت و اصالت مردم می‌توان درآمدزایی و جذب توریست داشت.
براساس این گزارش، مستند مسابقه بومگرد برپایه 3 سرفصل گردشگری با محوریت «بومگردی»، «در نظر گرفتن اقتضائات فرهنگی هر منطقه»، «اشتغال و کسب و کار روستایی» با در نظر گرفتن ظرفیت‌های مغفول و در نهایت ارزش بخشی به سنت‌ها و آداب و رسوم هر منطقه و هویت‌بخشی به هر بوم و قومیت تولید شده است. تهیه‌کنندگی این مجموعه را که محصول سازمان هنری رسانه‌ای اوج و تولید شده در مؤسسه اوما فیلم است، سید جمال عودسیمین و تورج کلانتری برعهده داشته‌اند.
