تجربه کوبا در شوک درمانی بنزینی / بدون «برنامه جامع» خطر تکرار آبان 98 وجود دارد

 سید احسان حسینی پژوهشگر حوزه انرژی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، با اشاره به آخرین وضعیت ناترازی انرژی در کشور عنوان کرد: هم‌اکنون کمبود انرژی به همه حامل‌ها سرایت کرده است. مصرف بنزین، گازوئیل، گاز و برق از تولید کشور پیشی گرفته و این شکاف بین مصرف و تولید بیشتر نیز خواهد شد.

وی اظهار داشت: طبق برآورد‌ها، ناترازی فعلی حدود 20 میلیارد دلار به کشور خسارت وارد می‌کند و با تداوم روند فعلی تا 10 الی 20 سال آینده حتی بدون وجود تحریم‌ها نیز ایران از بازار انرژی دنیا حذف می‌شود.

حسینی افزود: در چنین شرایطی دوگانه تثبیت یا شوک‌درمانی یک دوگانه غیرواقعی است. دولت سیزدهم باید با تدوین و اجرای یک «برنامه جامع» از مسیر اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت، ناترازی انرژی را رفع کرده و از بحران انرژی در کشور جلوگیری کند.

پژوهشگر انرژی گفت: اگر دولت اقدام به اجرای «برنامه جامع» نکند، با تعمیق ناترازی انرژی، گزینه‌ای جز شوک‌درمانی در کشور باقی نخواهد ماند؛ اتفاقی که هزینه‌های بالایی در شرایط اجتماعی فعلی برای کشور در پی دارد.

دولت کوبا قصد دارد قیمت بنزین را 5 برابر کند

وی توضیح داد: اگر دولت رئیسی در اجرای بهینه‌سازی مصرف سوخت کوتاهی کند، تجربه فعلی کوبا در ایران در قالب یک آبان 98 دیگر تکرار خواهد شد. دولت کوبا قصد دارد از دو هفته دیگر قیمت بنزین را در این کشور 5 برابر کند و از لیتری 0.25 به 1.1 دلار افزایش دهد.

حسینی گفت: به غیر از بنزین، قیمت گازوئیل در این کشور نیز افزایش خواهد یافت. پیش از آن نیز قیمت برق و گاز خانگی 25 درصد رشد کرد. دلیل همه این اتفاقات این است که دولت کوبا در نبود یک برنامه جامع برای حل ناترازی، وارد یک بحران انرژی شدید شده است. بحران انرژی در کوبا به قدری جدی است که صف‌های بنزین تا کیلومتر‌ها در جایگاه‌های سوخت ایجاد شده و در سال گذشته، ساعات زیادی از قطعی برق رنجیده می‌شدند؛ از طرفی نیاز به واردات انرژی و ارزبری آن، باعث کسری بودجه دولت شده بود.

وی ادامه داد: هم‌اکنون کوبا ارز موردنیاز برای واردات انرژی را ندارد و پس از افزایش قیمت بنزین در فوریه امسال، قصد دارد با ایجاد 29 پمپ بنزین جدید برای پرداخت دلاری، ارز موردنیاز واردات بنزین را تامین کند. تجربه کوبا نشان می‌دهد که هم دولت این کشور بابت بحران انرژی و کمبود منابع به بن‌بست رسیده و پولی برای اعطای یارانه ندارد و هم افزایش قیمت انرژی بسته به میزان درآمد مردم این کشور ناعادلانه است. به عنوان مثال حداقل حقوق ماهانه در کوبا 17.5 دلار بوده و قیمت بنزین قرار است به لیتری 1.1 دلار برسد. این افزایش قیمت بنزین هم هزینه خانوار کوبایی را زیاد می‌کند و هم با ایجاد تورم در سایر اقلام اساسی، هزینه‌زا خواهد بود.

پژوهشگر حوزه انرژی در پایان گفت: در نتیجه دولت سیزدهم باید قبل از اینکه ناترازی انرژی تعمیق شود و گزینه‌ای جز شوک‌درمانی برایش باقی نماند، اقدام به راه‌اندازی پروژه‌های بهینه‌سازی کند که از جمله آن در حوزه مصرف بنزین، اصلاح صنعت خودروسازی است.