تحقق شهر انسان محور از الزامات ارتقاء کیفیت زندگی در شهرهاست
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت: برای ارتقاء شاخصهای کیفیت زندگی در شهرها، باید به سمت شهر انسان محور حرکت و حمل و نقل پیاده را جایگزین خودرو محوری کرد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ششمین اجلاس رؤسای کمیسیونهای شهرسازی و معماری کلانشهرها و مراکز استانها و دومین اجلاس مشترک معاونین شهرسازی و معماری شهرداریها با حضور حمیدرضا صارمی معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، مهدی عباسی رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران و رئیس مجمع، جعفر شربیانی عضو کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، علی نیکزاد نماینده مجلس شورای اسلامی و محمد آیینی معاون وزیر راه و شهرسازی با محوریت "شهرهای ایمن، پایدار و همه شمول" در شهر اردبیل برگزار شد.
حمیدرضا صارمی در این اجلاس با بیان اینکه مورفولوژی شهرهای امروز محصول برنامهریزی حداقل 50 سال گذشته است، گفت: مورفولوژی (مورفولوژی به معنای ساختمانها و چشم اندازهای شهری است) شهرهای 20 سال آینده نیز تابع تصمیمات و اقدامات امروز ما است و در میان تمام حوزههای مدیریت شهری، حوزه شهرسازی و معماری از جایگاه ویژهای برخوردار است، چراکه اقدامات این حوزه، بافت و آینده شهرها را شکل میدهد.
وی ادامه داد: در این حوزه میتوان با فکرهای مناسب، اقدامات خوبی را انجام داد اما ما معمولاً در جلسات و کنفرانسها در مورد دانستههایمان از گذشته صحبت میکنیم و اشارهای به نیندیشیدهها نداریم. مثلاً این موضوع که چرا هیچکدام از طرحهای توسعه شهری از جمله طرحهای جامع و تفصیلی و موضعی و موضوعی، به صورت کامل محقق نمیشوند و اجرای آنها با مشکل مواجه است؟ چرا با وجود اینکه میدانیم طرحهای توسعه شهری ناموفق بودهاند، بازهم سراغ آنها میرویم؟ چرا سراغ طرحهای مسأله محور نمیرویم؟
معاون شهردار تهران با تأکید بر اینکه نمیتوان شهرهای مختلف کشور را با مدل مشابهی از طرحهای جامع و تفصیلی مدیریت کرد، اظهار کرد: امروز، اگر طرحهای توسعه شهری تمام شهرهای کشور را در نرمافزارهای جدید بارگذاری کنیم، متوجه میشویم که تمام واژگان و مفاهیم آنها یکسان است، این در حالی است که هر شهر، ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارد و نمیتوان شهرهای مختلف را با یک مدل طرح جامع و تفصیلی اداره کرد.
صارمی با اشاره به اهمیت تحقق مدیریت یکپارچه شهری برای داشتن شهرهای موفق، گفت: تجربه جهانی نشان داده که تنها با شکلگیری مدیریتهای محلی میتوان، شهرها را به خوبی اداره کرد که این موضوع در قانون اساسی ما نیز به درستی دیده شده و شوراهای اسلامی شهر را به عنوان آخرین حلقه مردم سالاری قرار داده است. اما مسأله اینجا است که دولت باید به مدیریتهای شهری اعتماد کند و وظایف خود را در حوزه حکمروایی شهری به مدیریت شهری واگذار کند.
وی اضافه کرد: مادامی که مدیریت واحد شهری به طور کامل محقق نشود، ما برای انجام بخشی از تصمیمات باید منتظر دولت بمانیم و بدین ترتیب، بخشهایی از امور شهر و مردم قفل میشود، این در حالی است که روند و سرعت تغییرات در نظام برنامهریزی شهری بسیار پیچیده و زیاد است. معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با بیان اینکه یک تمرکزگرایی جمعیتی در شهرهای ایران وجود دارد، گفت: این تمرکزگرایی متأثر از آمایش سرزمین است که اکنون هم در کشور متولی ندارد.
صارمی با انتقاد از نظام برنامهریزی کشور، بیان کرد: به دلیل برنامهریزیهای اشتباهی که از گذشته صورت گرفته، اکنون ما با پدیده نخست شهری در کشور مواجهیم و براساس آخرین سرشماری، حدود 27 میلیون و 300 هزار نفر از جمعیت کشور، در 19 کلانشهر سکونت دارند و این خود پیامدهایی از جمله گسترش بافتهای فرسوده و ناپایدار، اسکان غیررسمی و... به دنبال دارد و علی رغم تلاشها و اقدامات متعدد برای جبران پیامدها باز هم با مشکلات دیگری مواجه میشویم.
وی ادامه داد: کلانشهرهای کشور علی رغم تفاوتهای جزئی که با هم دارند، با افقهای مشترکی روبه رو هستند و طی سالهای آینده تمام کلانشهرهای کشور، به هویت مشترکی میرسند. برای این افقهای مشترک باید برنامهریزی و موانع پیش روی آنها برداشته شود. اساساً ضرورت دارد که هویتهای جدیدی ذیل بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی برای آنها تعریف شود.
معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه گفته میشود، مدیریتهای شهری متولی ارتقاء کیفیت زندگی هستند، اظهار داشت: برای کمک به ارتقاء شاخصهای کیفیت زندگی، باید به سمت شهر انسان محور رفت اما تا زمانی که سفرهای متعدد خودرویی در شهر وجود دارد و تا زمانی که سفرهای شهری به سمت پیاده محوری نرود، در ارتقاء شاخصهای کیفیت زندگی با مشکل مواجه خواهیم بود. ما اکنون با یک پارادوکس در تصمیمات و برنامهها مواجهیم، به عنوان مثال از طرفی میگوییم سفرهای خودرویی در شهر باید کاهش یابد، از طرف دیگر ساخت پارکینگ برای ساختمانها را الزام میکنیم که خود مشوقی برای خودرو محوری است و این موضوع، یکی از همان نیندیشیدههای ما است.
صارمی افزود: یک اتفاق غیرعلمی از گذشته در شهرسازی ما افتاده، این است که استخوانبندی شهر براساس حرکت خودرو مشخص شده و اولین قانون شهرسازی نیز در سال 1308، قانون توسعه معابر بود بنابراین بخشی از مشکلات شهرهای ما متأثر از گذشته است.
صارمی در پایان با تأکید بر ضرورت تغییر در تکنولوژی ساخت و مصالح ساختمانی، گفت: سنت گرایی اگر به واپسگرایی بینجامد، بد است. ما با تغییر و به روز کردن تکنولوژی ساخت و استفاده از مصالح نوین، میتوانیم کیفیت ساخت و عمر مفید ساختمان را افزایش دهیم که این امر، تولید ناخالص ملی را به طرز مؤثری افزایش میدهد. ما گاهی در نظام مدیریت شهری به وقت تصمیمگیری بر سر دو راهیهایی قرار میگیریم که باید به صورت علمی با آن برخورد کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم.