تدوین شبکه پایش هشدار سریع زلزله برای شهر تهران
سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران گفت: سامانه هشدار سریع زلزله، از اقدامات ضروری در حوزه اطلاع رسانی در شرایط اضطرار است.
علی نصیری، سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، بیان کرد: پیش بینی سامانه هشدار سریع زلزله شهر تهران مشتمل بر 26 ایستگاه شتابنگاری" انجام شده است. کلانشهر تهران در سال‌ها و دهه‌های گذشته همچون کلانشهر‌های دیگر جهان، با پدیده‌هایی نظیر زلزله، سیل، برف و یخبندان شدید مواجه بوده است. با توجه به تغییرات اقلیمی در بخش‌های گوناگون کشور و روند صعودی این مخاطرات و پیامد‌های ناشی از آن، لزوم برنامه ریزی، هوشمند سازی و تقویت زیرساخت‌های تاب آوری در اولویت برنامه‌های شهرداری تهران قرار گرفته است. شهر تهران در میان گسل‌های فعال با پتانسیل لرزه خیزی بالا محصور شده است و زلزله مهمترین مخاطره محتمل برای این کلانشهر به شمار می‌آید.
تدوین شبکه پایشی هشدار سریع زلزله برای شهر تهران
سرپرست سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، بیان کرد: سامانه هشدار سریع زلزله از مهمترین ساز و کار‌های کاهش تلفات جانی و مالی و یکی از اقدامات ضروری در حوزه شریان‌های حیاتی و اطلاع رسانی عمومی در شرایط اضطراری است.
وی درباره سامانه هشدار سریع زلزله اظهار کرد: سامانه هشدار سریع زلزله مجموعه‌ای از سخت افزار‌ها و نرم افزار‌ها ست که به صورت برخط به تجزیه و تحلیل اولین سیگنال‌های دریافتی از زلزله می‌پردازد و در صورت تشخیص مخرب بودن آن، امکان صدور پیام هشدار به مناطق در معرض امواج را ظرف مدت چند ثانیه تا چند ده ثانیه (بسته به شرایط) دارا می‌باشد.
وی افزود: از همین رو سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، از اوایل سال 1392 فعالیت در زمینه راه اندازی سامانه هشدار سریع زلزله را با مشارکت آژانس همکاری‌های بین المللی (جایکا) و با نصب و راه اندازی سامانه‌ای مشتمل بر 4 ایستگاه شتابنگاری بر روی بخش شرقی گسل مشاء به صورت پایلوت مورد مطالعه و اجرا قرار داد.
وی ادامه داد: متعاقبا با توجه به ویژگی‌های زمین ساختی و لرزه خیزی شهر تهران مطالعات "طراحی و تدوین شبکه پایشی هشدار سریع زلزله برای شهر تهران" انجام و نهایتا این نتیجه حاصل شد که با توجه به گسل‌های اطراف تهران، برای بسیاری از زمین لرزه‌های مخرب امکان فراهم کردن هشدار، حداقل برای چند ثانیه وجود دارد. تحلیل‌های این مطالعه نشان می‌دهد که 50 ایستگاه، انتخاب مناسبی برای تعداد ایستگاه‌های شبکه مورد مطالعه است و افزایش ایستگاه بیش از آن سودمندی چندانی ندارد.
نصیری گفت: این سازمان در ادامه، در اواسط سال 1398، اقدام به خرید 22 دستگاه شتابنگار مدرن نمود که با تلاش بی وقفه و شبانه روزی متخصصان و فعالیت در محیط‌های عمدتا کوهستانی و سخت، عملیات احداث، تکمیل و راه اندازی تجهیزات پایشی این سامانه مشتمل بر 26 ایستگاه در مهر ماه 1399 بر روی گسل‌های اصلی اطراف شهر به پایان رسید (شکل 1)، در ادامه پروژه "تکمیل، راهاندازی و ارتقاء سامانه هشدار سریع زلزله شهر تهران" در این سازمان تعریف و قرارداد پروژه فوق در شهریور 1399 به دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان مجری پروژه ابلاغ گردید که تا کنون بخشی از مطالعات پایه انجام و کد‌های اولیه سامانه هشدار تنظیم و در حال بهربرداری برای کاربران خاص می‌باشد.
وی افزود: اعلام هشدار بصورت خودکار به افراد و زیرساخت‌های شهری ابزاری کارآمد برای کاهش آسیب پذیری در برابر زلزله و افزایش تاب آوری جامعه در برابر این پدیده طبیعی به حساب خواهد آمد که تاکنون در تعدادی از کشور‌های مستعد رویداد زلزله دنیا نظیرتایوان، ژاپن، ایتالیا، مکزیک و ترکیه استفاده شده و در حال گسترش می‌باشد.
نصیری درباره اهداف ایجاد این سامانه بیان کرد: هدف از ایجاد سامانه‌های هشدار سریع زمین لرزه رسیدن به پیش هشدار (هشدار زمان دار) و استفاده از ثانیه‌ها برای کاهش خطرات و آسیب‌های حاصل از امواج مخرب زمین لرزه می‌باشد که در صورت کافی بودن این زمان، با ایجاد آمادگی عمومی می‌توان زیرساخت‌های حیاتی و سامانه‌های حمل ونقل (مترو، راه آهن و...) و شریان‌های اصلی (گاز، برق، آب و...) را در وضعیت ایمن‌تر قرار داد و تلفات را کاهش داد. همچنین اقدامات متنوعی در حوزه ساخت و ساز، قوانین اجرایی، احداث پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران و آموزش‌های عمومی برایش شهروندان انجام شده است.
بیشتر بخوانید:
