تدوین مجموعه مقالاتی درباره ابعاد فرهنگی و اجتماعی کرونا

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در گفت‌وگویی از تدوین مجموعه مقالات «ابعاد فرهنگی و اجتماعی کرونا» در قالب جستار با همکاری جمعی از اندیشمندان و صاحبنظران حوزه‌های مختلف علمی خبر داد.

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد سلگی رئیس پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تشریح اقدامات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در ایام شیوع کرونا عنوان کرد: با شیوع ویروس کرونا در کشور، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات تاکنون اقدام به برگزاری چندین جلسه تخصصی با هدف بررسی پیشنهادها و انجام طرح‌های پژوهشی درباره نحوه مواجهه فرهنگی و اجتماعی با بیماری کرونا کرده است.

سلگی افزود: اجرای نظرسنجی تلفنی (در سطح ملی) با موضوع «دیدگاه شهروندان درخصوص کرونا» با هدف کسب اطلاعات بیشتر از وضعیت فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مردم در شرایط فعلی از جمله این اقدامات است.

وی در عین حال تصریح کرد: این نظرسنجی در هفته آخر فروردین 1399 توسط گروه افکارسنجی و مطالعات افکار عمومی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات انجام شده است. جامعه آماری این نظرسنجی را شهروندان 18 سال و بالاتر ساکن در مراکز استان‌ها تشکیل داده و 1259 نفر به روش تصادفی انتخاب شدند. در این نظرسنجی تلاش شد تا منابع پیگیری اخبار کرونا، چگونگی رعایت مقررات و دستورالعمل‌های بهداشتی، نحوه گذران اوقات فراغت در شرایط کرونایی، مشکلات ناشی از کرونا، تأثیرات مذهبی و اعتقادی کرونا، نگرانی از ابتلاء به کرونا و راه‌های غلبه بر آن، ابتلاء به کرونا و فوت ناشی از آن، مشارکت مردمی برای رفع مشکلات اقتصادی اقشار ضعیف، ارزیابی اقدامات و رویکردهای سیاستی مقابله با کرونا، ارزیابی عملکرد دولت در مقابله با کرونا و پیش‌بینی میزان استمرار بحران کرونا از دیدگاه شهروندان در کشور سنجیده شود.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ادامه داد: متن کامل این نظرسنجی که بر روی سایت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده، از سوی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی در اختیار اعضای محترم هیأت دولت قرار گرفت. همچنین نتایج این نظرسنجی از سوی پژوهشگاه در اختیار رسانه‌ها، نهادها و مراکز پژوهشی قرار داده شده است. به زودی متن کامل این گزارش را نیز تقدیم ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها خواهیم کرد. هم اکنون نیز در حال برنامه‌ریزی اجرای موج دوم نظرسنجی هستیم.

وی گفت: گفت و گو با صاحبنظران حوزه‌های مختلف علمی در خصوص نحوه مواجهه با کرونا و انتشار بیش از 20 یادداشت علمی در سایت پژوهشگاه و کانال پژوهش فرهنگی از دیگر اقدامات این پژوهشگاه در این بازه زمانی است.

سلگی تهیه تعداد 7 کلیپ تصویری با دو موضوع: «مسئولیت ما در برابر کرونا» و «در قرنطینه چگونه سکنی گزینیم؟» و انتشار آنها در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی و انتشار فراخوان دریافت تجربه‌های مردم از «زندگی در سایه کرونا» با هدف دستیابی به اطلاعات بیشتر از وضعیت زندگی مردم در دوران کرونا به‌منظور کمک به سیاستگذاری مطلوب برای رفع مسائل و مشکلات ایجادشده را از دیگر اقدامات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات در روزهای شیوع کرونا برشمرد.

وی در عین حال تصریح کرد: همچنین با عنایت به مباحث مطرح‌شده در جلسات کارشناسی، مقرر شده است اقداماتی از جمله تدوین مجموعه مقالات «ابعاد فرهنگی و اجتماعی کرونا» در قالب جستار با همکاری جمعی از اندیشمندان و صاحبنظران حوزه‌های مختلف علمی و در موضوعاتی مانند سبک زندگی، خانواده، مطبوعات، صنایع خلاق فرهنگی، رسانه‌ها، مصرف فرهنگی، دین، تحولات فرهنگی اجتماعی و از سوی این پژوهشگاه صورت بگیرد.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات گفت: این جستارها پس از تهیه، تدوین و داوری، در فضای مجازی منتشر خواهد شد. نسخه مکتوب آن نیز به صورت کتاب (گزارش‌های پژوهشی - فرهنگی) از سوی پژوهشگاه منتشر می‌شود.

وی افزود: تهیه سه گزارش پژوهشی بر مبنای «فراتحلیل مباحث علمی و فکری» مطرح‌شده در سه موضوع «دلالت‌های فرهنگی اجتماعی کرونا در ایران»، «چشم‌اندازهای جهانی درباره کرونا به مثابه پدیدار فرهنگی اجتماعی (مروری بر دیدگاه‌ها و نظرات مهم متفکران جهانی درباره کرونا)» و «کرونا و دین» از دیگر فعالیت‌هایی است که مقرر شده از سوی این پژوهشگاه انجام شود.

تحلیل محتوای شبکه‌های اجتماعی با استفاده از داده‌کاوی (Data Mining): در این بخش، (محتوای سه شبکه اجتماعی «توئیتر «، «تلگرام» و «اینستاگرام» با موضوع کرونا، به‌صورت هفتگی تحلیل محتوا خواهد شد) و تهیه گزارش‌های کیفی از وضعیت زندگی مردم در شرایط کرونا با استفاده از روش مصاحبه عمیق (در این بخش تلاش می‌شود تا با طرح پرسش‌هایی، نگاه مردم به وضعیت فعلی شناسایی شود.) از دیگر اقداماتی است که به گفته سلگی قرار است از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات صورت بگیرد.

وی گفت: همچنین با توجه به پیامدهای فرهنگی و اجتماعی کرونا تصمیم گرفته شده تا با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نسبت به برگزاری همایشی ملی در این زمینه اقدام شود. فراخوان این همایش با عنوان «پیامدهای فرهنگی و اجتماعی کرونا بر حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع فرهنگی ایران از منظر علوم اجتماعی و مردم‌شناسی» از سوی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات منتشر شده است. با توجه به شرایط همه‌گیری کرونا و اصل فاصله‌گذاری اجتماعی، همایش یادشده در قالب یک همایش صوتی برگزار خواهد شد. طبق فراخوان این همایش از پژوهشگران و علاقه‌مندان دعوت کرده‌ایم چکیده مقالات خود را در قالب «فایل‌های صوتی» دو دقیقه‌ای و پس از تأیید آن، اصل مقالات خود را در قالب فایل‌های صوتی پانزده دقیقه‌ای به نشانی همایش ارسال کنند. تأثیر کرونا بر تولید، توزیع و مصرف کالاهای فرهنگی (نظیر کتاب، سینما، موسیقی، بازی‌های رایانه‌ای و...)، همچنین پیامد شیوع کرونا بر کنشگران و فعالان حوزه فرهنگ، هنر و رسانه و بر تحولات فرهنگی و هنری از موضوعاتی است که در متن فراخوان گنجانده شده است. در راستای این همایش نیز تعدادی پیش‌نشست از سوی اعضای هیئت علمی پژوهشگاه تدارک دیده شده که به صورت آنلاین و با حضور صاحبنظران فرهنگی و هنری برگزار خواهد شد.

سلگی افزود: به همت پژوهشکده هنر پژوهشگاه در تلاشیم تا نمایشگاه مجازی عکس با عنوان» تصویرنگاری‌از تحولات پساکرونایی فرهنگ و هنر در ایران» را برگزار کنیم. ثبت‌روایت هنرمندانه از تحولات فرهنگی در سنتها و برگزاری آئین‌های اجتماعی در دوره کرونا و پس از آن هدف این نمایشگاه است.

وی در پایان گفت: در بخش داخلی و در حوزه مربوط به همکاران مان در پژوهشگاه نیز برنامه‌های متعددی را اجرا کرده‌ایم. از جمله نسبت به آموزش موارد ایمنی و بهداشتی به پرسنل اقدام شده و لوازم بهداشتی و ضدعفونی برای پژوهشکده‌ها و بخش‌های سازمانی تأمین و برنامه‌ریزی و آماده‌سازی شرایط استفاده از دورکاری انجام شده است.