ترمز ذخیره‌سازی گاز چگونه در دولت قبل کشیده شد

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: روزنامه جوان در این‌باره می‌نویسد: اگر ذخیره‌سازی گاز در دولت گذشته کنار گذاشته نمی‌شد، نه‌تنها کمبود گازی در کشور وجود نداشت بلکه همه سوخت نیروگاه‌ها با گاز طبیعی تأمین و با صادرات گازوئیل و مازوت آزادشده، سالانه 8 میلیارد دلار نصیب کشور می‌شد.

ذخیره‌سازی گاز یک راه‌حل آزموده شده در دنیا برای کنترل «پیک مصرف گاز» است. با اجرای این راهکار، در ماه‌های گرم سال که مصرف گاز پایین است، گاز مازاد در مخازن ذخیره می‌شود و در ماه‌های سرد سال که مصرف به پیک می‌رسد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق آمار شرکت مهندسی و توسعه گاز، کشورهای اروپایی به‌طور میانگین 22 درصد از گاز مصرفی‌شان را از طریق ذخیره‌سازی تأمین می‌کنند، این عدد برای روسیه 19 درصد، آمریکا 16 درصد، ترکیه 7 درصد و در ایران فقط 3 درصد است.

در ایران حدود 40 ساختار زمین‌شناسی با پتانسیل ذخیره‌سازی گاز وجود دارد که در صورت بهره‌برداری از آنها، می‌توان بخش قابل‌توجهی از کسری 200 میلیون مترمکعبی زمستان را پوشش داد، اما با وجود اهمیت ذخیره‌سازی گاز در ایران برای مدیریت پیک مصرف زمستانی، در دولت گذشته شرکت ذخیره‌سازی گاز بدون هیچ دلیل منطقی توسط وزارت نفت وقت منحل شد و در هشت سال گذشته هیچ توجهی به پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز نشد تا این موضوع به طرز عجیبی به حاشیه برود.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم، مجددا اجرای پروژه‌های ذخیره‌سازی گاز با تدوین 14 طرح با مجموع سرمایه‌گذاری 5 میلیارد دلار در دستورکار قرار گرفت که طبیعتا به ثمر نشستن این پروژه چندین سال زمان خواهد برد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 1406 بتوان 100 میلیون متر مکعب از نیاز گاز زمستانی را از طریق ذخیره‌سازی تأمین کرد. اگر این موضوع در دولت گذشته کنار گذاشته نمی‌شد، نه‌تنها کمبود گازی در کشور وجود نداشت بلکه همه سوخت نیروگاه‌ها با گاز طبیعی تأمین و با صادرات گازوئیل و مازوت آزادشده، سالانه 8 میلیارد دلار نصیب کشور می‌شد.

در همین حال وطن امروز هم در گزارشی می‌نویسد: ایجاد مراکز ذخیره‌سازی گاز برای عبور از پیک مصرف، امری متداول در جهان است اما این مهم، در دوران وزارت بیژن زنگنه متوقف شد، 90 درصد گاز کشور در مناطق جنوبی تولید می‌شود و این در حالی است که 80 درصد از مصرف در مناطق شمالی کشور است. در شرایط عادی 2 تا 3 روز زمان لازم است تا گاز تولید شده در جنوب به دست مصرف‌کننده در شمال برسد. با سرد شدن هوا و استمرار آن، سرعت انتقال گاز اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند.

به‌طورکلی اغلب کشورهای جهان، مخازن ذخیره‌سازی گاز را در نزدیکی قطب‌های مصرف احداث می‌کنند تا در شرایط سرد، تامین گاز به سرعت انجام شود. در حالی که میانگین ذخیره‌سازی گاز در کشورهای اروپایی بیش از 25 درصد است این عدد در کشورمان به‌دلیل عدم ایجاد مراکز ذخیره‌سازی تنها 1.7 درصد است. در ایران نیز 2 مخزن سراجه و شوریجه در قم و خراسان رضوی در دولت احمدی‌نژاد به بهره‌برداری رسید این کار قرار بود ادامه‌دار باشد اما با روی کار آمدن دولت یازدهم ذخیره‌سازی گاز مانند بسیاری از طرح‌های اولویت‌دار کشور همچون پالایشگاه‌سازی به فراموشی سپرده شد.

از سوی دیگر روزنامه ایران در گزارشی در همین زمینه خاطرنشان می‌کند: براساس برنامه ششم توسعه اقتصادی، ضریب بازیافت مخازن کشور باید از 28/57 درصد در سال 1395 به 29/57 درصد در انتهای برنامه ششم می‌رسید. هرچند این رقم نه‌تنها محقق نشد بلکه 4 درصد هم افت کرد. روزنامه ایران معتقد است بی‌خیالی 96 ماهه دولت روحانی، گریبان صنعت گاز را گرفت.