تلاش وزارت ارشاد برای احیای وضعیت اقتصادی فرهنگ و هنر / از سالن‌های سینما گرفته تا مشکلات کاغذ و نشر

خبرگزاری میزان - یکی از مولفه‌های توسعه یافتگی در هر کشور اقتصاد فرهنگ آن جامعه محسوب می‌شود. از این رو راهبرد‌های موثر بر تقویت ساختار‌های اقتصادی فرهنگ و هنر ایران نیازمند توجه و سرمایه‌گذاری است. البته مصوبات و آیین نامه‌های بسیاری در سال‌های اخیر در نظر گرفته شده، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد همه این برنامه‌ها و مصوبات با تغییرات در بخش‌های مختلف و یا عدم پیگیری‌های لازم از سوی مسئولان وقت ابتر مانده و توجه به زیر ساخت‌های فرهنگی با رکود و تحول‌های ناگهانی و نا به هنگام روبروشده است. بدین ترتیب رشد و توسعه فرهنگی کشور با کندی و رکود مواجه شده است. آخرین آمار و اطلاعات نشان می‌دهد که بودجه اجرایی در لایحه بودجه 1401 برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و 19 دستگاه اجرایی در مجموع 198،176 میلیارد ریال منظور شده است. این درحالی است که اعتبار متناظر با آن در قانون بودجه سال 1400 با در نظر گرفتن اعتبارات تبصره 14 به میزان 217،254 میلیارد ریال و بدون در نظر گرفتن اعتبارات تبصره 14 برابر با 188،254 میلیارد ریال بوده، بنابر این با احتساب اعتبارات یارانه 8.78 درصد کاهش داشته است؛ این کاهش از طریق ساماندهی ردیف‌ها و مدیریت هزینه‌های غیرضروری صورت گرفته است.

• بیشتر بخوانید:
• برای مشاهده آخرین اخبار از وزارت ارشاد اسلامی اینجا کلیک کنید

به تاکید کارشناسان حوزه فرهنگی چالش‌ها و مشکلات در حوزه‌های متعدد از بخش نشر گرفته تا حوزه‌های هنری اعم سینما و تئاتر، جملگی از کمبود در زیر ساخت‌ها سخن به میان می‌آورند که این مهم رابطه مستقیمی با زیر ساخت‌های اقتصاد فرهنگ و هنر دارد، در صنعت نشر همچنین افزایش قیمت کاغذ فعالان این حوزه را با سردرگمی و ناتوانی در تولید محصولات فرهنگی روبرو کرده است. از سوی دیگر به دلیل اینکه سینما‌ها در نوک پیکان اقتصاد فرهنگ و هنر دیده می‌شوند بنابراین در حوزه اقتصاد سینما خلأ‌هایی وجود دارد که نیازمند سیاست گذاری کلی و غالب است. اما در سال‌های گذشته علی‌رغم اینکه پیرامون آن از سوی مسئولان فرهنگی بار‌ها سخن به میان آمد، اما در نهایت نتیجه‌ای در بر نداشت. *کاهش استقبال از سینما‌ها در تمام این سال‌ها، بویژه در دو دهه اخیر، تلاش‌های بسیاری صورت‌گرفت تا سینمای ایران، راهکار‌های مترقی‌تری را در مسیر صنعتی شدن بپیماید، اما طبق آخرین فروش نرمال سینمای ایران که به سال 98 باز می‌گردد، فروش کل گیشه یک سال سینمای ایران، حدود 300 میلیارد تومان است و قطعا با این اعداد و ارقام و آماری که از تعداد سینما و سالن و مخاطب در کشور وجود دارد، نمی‌توان به ابعاد واقعی صنعتی شدن سینمای ایران، حتی نزدیک شد. برخی بررسی‌های علمی و تحقیقاتی نشان می‌دهد هر ایرانی در 10 سال گذشته تنها 3 بار به سینما رفته است. از سوی دیگر مطالعه کارشناسی شده و علمی نشان می‌دهد ضریب قیمت بلیط سینما‌های کشور با حضور مردم در سینما‌ها رابطه مستقیم دارد و هرچه توان مالی مردم کاهش یابد میزان حضور آنان در سینما‌ها نیز کاهش خواهد یافت، بنابراین از لحاظ تقسیم بندی اقتصاد فرهنگی، سینما به عنوان یک کالای لوکس محسوب می‌گردد. اما در جدیدترین خبر‌ها روز گذشته 6 دی ماه 1400 محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در حاشیه جلسه کمیسیون‌های مجلس پیرامون کلیه مسائل مربوط به اقتصاد فرهنگ و هنر تاکید داشت و در حاشیه این جلسه به بخش‌های مهمی از اقتصاد فرهنگ و هنر اشاره کرد که این دقت، بیانگر نگاه ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت جدید به مشکلات اقتصادی فرهنگ و هنر کشور است. اسماعیلی در حاشیه این جلسه اعلام کرد: برای رفع موانع اقتصاد فرهنگ و هنر نشست‌ها و رایزنی‌هایی را با کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی برگزار کردیم، ما معتقد هستیم که هم در بخش زیر ساخت‌ها و هم در بخش محتوایی مشکلاتی وجود دارد که باید به زودی مرتفع شود. وی با اشاره به میزان تولیدات فیلم‌ها در کشور ابراز کرد: ایران در دنیا رتبه 9 تولیدات فیلم را دارا است، اما از نظر تعداد صندلی در سینما رتبه پایینی دارد. امید است تا با کمک دستگاه‌های مختلف خصوصا مجلس شاهد تحولات و ابتکارات خوبی در این زمینه باشیم. *بازنگری و بررسی لایحه بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اسماعیلی به پیشنهادات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اشاره و بیان کرد: بازنگری و بررسی لایحه بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت تسهیل و ایجاد فضای لازم برای ورود سرمایه به منظور افزایش زیر ساخت‌ها و بالا رفتن تولیدات فرهنگی و از همه مهمتر امکانات فرهنگی خواهد بود. همچنین پیشنهاد در جهت ایجاد تسهیلات با نرخ سود پایین از جمله پیشنهادات بود. در ادامه نیز خواستار تخصیص اعتباراتی برای ارائه به بخش خصوصی بودیم، زیرا تصدیگری دولت را نادرست می‌دانیم و قرار نیست در این بخش وارد شویم؛ تنها هدف ما ایجاد بستر لازم به منظور فراهم کردن شرایط مناسب برای فعالان بخش خصوصی است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: نزدیک به 2000 میلیارد تومان از منابع سازمان برنامه و بودجه و سایر بخش‌ها در چند سفر استانی رئیس جمهور هزینه شده، ولی مشکلات فراتر از این است و ما نیازمند اعتبارات بیشتری برای رفع موانع و مشکلات اقتصادی حوزه فرهنگ هستیم، هم اکنون 400 سینمای در حال ساخت در دستور کار داریم که اگر مجلس و کمیسیون اقتصادی اعتبارات لازم را در این زمینه در نظر بگیرند می‌توانیم تا پایان سال آینده این تعداد سینما را وارد فعالیت کنیم این امر یعنی وجود 1000 سینما که افزایش صد در صدی بخش ظرفیت سازی برای سینما‌ها را در بر خواهد داشت. *فرهنگ موتور رشد جامعه نکته قابل توجه دیگر میزان منابع تخصیص داده شده به حوزه فرهنگ است عاملی که اقتصاد فرهنگ را در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار می‌دهد. افزایش افسار گسیخته قیمت کالا‌های اولیه فرهنگی در کنار کاهش بودجه وزارتخانه‌هایی مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طدر چند سال اخیر بسیاری از فعالیت‌ها و برنامه‌های راهبردی این وزارتخانه را به رکود کشانده است، طرح‌های در دستور کار راه به جایی نبرده و در عین حال اختصاص تسهیلات در جهت کمک به سایر بخش‌ها نیز متوقف شده است. این در حالی است که فرهنگ و هنر زیرساخت توسعه برای هر جامعه بوده و نسل آینده را پایه‌گذاری می‌کند و محققان همواره بر فراهم کردن زیر ساخت‌ها و اعتبارات بخش فرهنگ تاکیدات خاصی دارند. *ضرورت توجه به شاخص‌های تعیین کننده بودجه از آنجا که مقایسه رقم بودجه فرهنگی دولت‌ها بدون در نظرگرفتن شاخص قدرت خرید، منجر به قضاوت نادرستی از ارقام می‌شود، آمار‌ها نشان می‌دهد رقم بودجه فرهنگی کشور در سال 98 به لحاظ شاخص برابری قدرت خرید معادل 3.9 میلیارد دلار بوده است بدین ترتیب با نگاه به بودجه‌های کشور‌های توسعه یافته ایران در مقایسه با این کشورها، کمترین میزان هزینه کرد در موضوعات فرهنگی را دارد. کارشناسان حوزه فرهنگ تاکید دارند شاخص‌های مهم و راهبردی بودجه در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارتباط بسیار قوی با نقش مهم جمعیت در تشخیص بزرگی ارقام بودجه و سرانه بودجه فرهنگی دارد. بر اساس مطالعات انجام شده سرانه بودجه فرهنگی برای هر ایرانی در سال 98 و براساس شاخص برابری قدرت خرید معادل 48 دلار بوده از این رو در نظر گرفتن اعتبارات لازم برای بخش‌های مهم با توجه به شاخص‌های ویژه امری مهم و قابل توجه است. *تلاش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای حل مشکلات حوزه فرهنگ و هنر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه دیروز خود با بیان اینکه امروز مشکلات زیرساختی و محتوایی در کشور وجود دارد، تصریح کرد: ایران با این قدمت و جامعه هنری بسیار بالا که رتبه 9 الی 10 تولید فیلم در دنیا را در اختیار دارد در بحث تعداد صندلی سینما جزو کشور‌های در رنکینگ پایین جهان قرار داریم. وی ابراز امیدواری کرد تا با همکاری اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس و نمایندگان مجلس برخی از مشکلات در سال آینده شود. *پیشنهاد ارائه تسهیلات با نرخ سود پایین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه همچنین به ارائه پیشنهاد به مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه در بررسی لایحه بودجه 1401 امکاناتی را در اختیار وزارت فرهنگ قرار دهند از جمله تسهیلات با نرخ سود پایین که از اهمیت زیادی برخوردار است اشاره کرد و اظهارداشت: نیاز است اعتباراتی برای حمایت از بخش خصوصی که تمایل به ورود در عرصه‌های هنری و فرهنگی دارند به این وزارتخانه تخصیص یابد. *بنای دولت تصدی گری نیست عضو کابینه دولت سیزدهم تصریح کرد: بنای دولت تصدی‌گری نبوده و رییس جمهور و هیات دولت طی این مدت در سفر‌های استانی بالغ بر دو هزار میلیارد تومان از منابع سازمان برنامه و بودجه و سایر بخش‌های دولت برای تکمیل زیرساخت‌ها حوزه فرهنگ هزینه کردند، اما حجم کار‌ها و پروژه‌های بر زمین مانده بسیارزیاد است. حال با ورود وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به موضوع مهم اقتصاد فرهنگ و هنر در دولت جدید امید می‌رود با این پیگیری‌های منظم و مجدانه در سال جدید شاهد تحولاتی ویژه در تمامی بخش فرهنگی و هنری کشور باشیم چراکه فرهنگ و هنر در هر کشوری موجب روشنایی در زندگی آینده سازان آن مرزوبوم خواهد بود.