تورم حاصل از حذف ارز 4200 تومانی مقطعی و گذراست / ارز باید تک نرخی شود؛ اختلاف قیمت ارز نیمایی و آزاد تاثیرات مخرب دلار 4200 را خواهد داشت
عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران گفت: حذف ارز 4200 تومانی تاکنون تاثیرات خود را بر بازار گذاشته و تورمی هم که از حذف آن به وجود آمده قطعا مقطعی و گذرا خواهد بود چراکه تغییر قیمت مشخصی ایجاد شده و تا حد زیادی بر بازار اثر گذاشته است.
به گزارش تابناک اقتصادی؛ دولت سیزدهم در اردیبهشت 1401 اقدام به حذف ارز ترجیحی کرد. اقدامی که بسیاری از کارشناسان موافق انجام آن بودند. شواهد نیز نشان می‌دهد که این اقدام در درازمدت به نفع جامعه است. یکی از بزرگترین اقدامات اقتصادی دولت در اوایل سال جاری، حذف ارز ترجیحی 4 قلم کالای اساسی و انتقال یارانه به انتهای زنجیره بود.
پیش بینی می‌شد با حذف ارز ترجیحی شاهد شوک قیمتی شدیدی در بازار باشیم. هراس اصلی سیاستمداران نیز از همین موضوع بود که جامعه نتواند از افزایش قیمت‌ها را برتابد. به طور کلی، وقتی رشد شدید تورم در اثر شوک هزینه به اقتصاد کشور ایجاد می‌شود، اگر نقدینگی را دچار جهش نکند و باعث تخریب بلندمدت نشود، تورم حاصل از آن مقطعی و گذرا خواهد بود. به زعم کارشناسان، حذف ارز ترجیحی از این جنس بود و اثرات تورمی آن در جامعه موقتی است.
برای تأیید این ادعا می‌توان به کاهش بی سابقه‌ی تورم ماهانه در تیرماه نسبت به ماه قبل از آن (خرداد) اشاره کنیم. نظرات افشین کلاهی عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران پیرامون حذف ارز ترجیحی را پرس‌وجو کردیم که در ادامه خواهید خواند.
افشین کلاهی عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با خبرنگار تابناک اقتصادی در پاسخ به این سوال که تورم حاصل از حذف ارز 4200 تومانی مقطعی و گذرا خواهد بود، بیان کرد: حذف ارز 4200 تومانی تاکنون تاثیرات خود را بر بازار گذاشته و تورمی هم که از حذف آن به وجود آمده قطعا مقطعی و گذرا خواهد بود چراکه تغییر قیمت مشخصی ایجاد شده و تا حد زیادی بر بازار اثر گذاشته است. البته معتقدم حذف ارز نمی‌تواند تاثیر بیشتری بر تورم داشته باشد.
وی ادامه داد: هنوز حذف ارز ترجیحی از قیمت گذاری گمرک اتفاق نیافتاده و امکان دارد که این موضوع بر تورم تاثیر بگذارد چراکه تعرفه‌های گمرکی با حذف ارز 4200 تومانی بیش از 4 تا 5 برابر خواهد شد. با حذف ارز 4200 تومانی از تعرفه گذاری گمرک تغییر قیمتی روی کالا‌ها و مواد اولیه وارداتی ایجاد خواهد شد و تاثیر آن به تدریج روی قیمت مواد اولیه و یا کالا‌ها مشخص می‌شود.
عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران با اشاره به چسبندگی قیمت ها گفت: حتی اگر تغییری در نحوه محاسبه‌ی قیمت ارز ایجاد شود تاثیر آن روی تغییر قیمت کالا کوتاه مدت نخواهد بود. اما معتقدم در صورت کاهش نرخ قیمت تمام شده یک کالا هم امکان تغییر قیمت در بازار در کوتاه مدت امکان پذیر نیست.
کلاهی در مورد این سوال که حذف ارز ترجیحی را در کاهش تورم مزمن و فراگیر چگونه ارزیابی می‌کنید، اظهار کرد: معتقدم نباید اختلاف قیمت ارز داشته باشم. اگر ارز تک نرخی نشود مشکلاتی که ارز ترجیحی برای اقتصاد و جامعه ایجاد کرد با اختلاف قیمت ارز نیمایی و آزاد مجدد در کشور تکرار می‌شود و می‌تواند مانند ارز 4200 تومانی تاثیرات مخربی بر بازار داشته باشد.
وی در ادامه در پاسخ به این سوال که به نظر شما انتقال کامل یارانه کالا‌های اساسی به انتهای زنجیره و اعطای یارانه (به صورت نقدی یا کالابرگ) مستقیم به مصرف‌کننده، موجب افزایش اصابت این یارانه به خانوار و در نتیجه کاهش ضریب جینی و تحقق عدالت بیشتر با پرداخت این یارانه مستقیم به مردم خواهد شد، گفت: اعطای یارانه به مصرف کننده نهایی در کاهش ضریب جینی و تحقق عدالت موثر است و با توجه به وضعیت اقتصادی کشور چاره‌ای هم جز این موضوع وجود ندارد. اما به طور کلی اقتصاد بازار آزاد روش مناسب تری است و با ارز آزاد راحت‌تر می‌توان مشکلات اقتصادی را حل کرد. البته در شرایط فعلی اعطای یارانه (به صورت نقدی یا کالابرگ) تا حدودی می‌تواند به اقشار آسیب پذیر و کم توان‌تر جامعه کمک کند.
عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی تهران در مورد این موضوع که به نظر شما مسئله کسری بودجه که یکی از جدی‌ترین مسائل کشور است می‌تواند باعث ایجاد تورم‌های بالا شده باشد، توضیح داد: کسری بودجه معمولا به این دلیل ایجاد می‌شود که دولت مجبور است برای تامین بودجه از منابع دیگری مانند بانک مرکزی قرض بگیرد که این موضوع باعث افزایش تورم می‌شود. با توجه به اینکه دولت مشکل تامین منابع مالی دارد یارانه باید هدفمند‌تر اجرا شود. همچنین دولت باید بودجه‌ی بسیاری از نهاد‌هایی که منفعتی برای کشور ندارند را حذف کند تا کسری بودجه برطرف و تورم هم کاهش پیدا کند.