جشنواره موسیقی نواحی ایران در ایستگاه 15/ از دبیرخانه دائمی تا تلاش برای رفع نواقص
کرمان - ایرنا - جشنواره موسیقی نواحی ایران در حالی به ایستگاه پانزدهم خود نزدیک میشود که با همه فراز و نشیبهای دوره های قبل و باوجود برخی نواقص و موانع پیشرو امسال قرار است پرقدرتتر از قبل به راه خود ادامه دهد تا چراغ موسیقی اصیل و بومی کشورمان همچنان پرفروغ بماند.
به گزارش ایرنا پاییز امسال قرار است نخستین دوره پس از استقرار دبیرخانه دائمی این جشنواره ملی در کرمان، این جشنواره برگزار شود و این درحالی است که طی روزهای اخیر نیز نشست هماهنگی برای برگزاری این رویداد ملی با حضور عالی ترین مقام دولت در استان با مشارکت مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد.
موسیقی نواحی مجوعه ای از نغمهها، شعرها، گویهها و روایتهای اقوام و سرزمینهای مختلف است که نسل به نسل و سینه به سینه منتقل و حفظ شده و ریشه در تاریخ و فرهنگ دارد؛ از این رویداد به عنوان یکی از پایه های اصلی موسیقی سنتی کشور نام برده می شود.
ارزش و اهمیت موسیقی نواحی را کارشناسان، بسیار بیشتر از نفس خود موسیقی می دانند زیرا با فرهنگ، آیین ها و سبک زندگی نیاکان ما گره خورده و گوشه هایی از هویت و تاریخ را با خود حمل می کند؛ ضمن اینکه در زندگی روزمره طیف های وسیعی از مردم مناطق مختلف با گویش ها و قومیت های مختلف ایران نیز جاری و ساری است.
بهره گیری از ظرفیت موسیقی نواحی با هدف هدایت خرده فرهنگ ها، کارکردهای مختلف در نتیجه سرمایه گذاری روی موسیقی نواحی و علقه هایی که مردم مناطق مختلف به این نوع از موسیقی دارند ضرورت ها و اهمیت آن را زیاد کرده و این درحالی است که متاسفانه گلایه ها و فریادهای کارشناسان موسیقی نواحی طی سال های اخیر درباره وضعیت این نوع از موسیقی همواره بلند بوده است.
اگرچه موسیقی نواحی هیچگاه به محاق نخواهد رفت چون بخشی از زندگی و روح و روان مردم مناطق مختلف ایران است اما اگر حمایت های مادی و معنوی و هدایت مسیر علمی و درست این نوع موسیقی در دستور کار باشد، خروجی آن بسیار بیشتر و کارکردهای آن نیز افزون تر خواهد بود.
در باب اهمیت جایگاه موسیقی نواحی همین نکته بس که بسیاری از مجربان حوزه فرهنگ معتقدند موسیقی نواحی سبب توسعه گردشگری و توسعه گردشگری سبب نجات موسیقی نواحی خواهد شد و ارتباط این دو بخش آنقدر زیاد و پراهمیت است که می تواند باب های بزرگی را در توسعه در کشور حتی از نظر تولیددرآمدهای پایدار ایجاد کند.
تاریخچه برگزاری جشنواره
برای پاسداشت و حفظ موسیقی نواحی و ارج نهادن به تلاش های اساتید، پیشکسوتان و هنرمندان این حوزه موسیقی نخستین دوره جشنواره موسیقی نواحی در سال 78 به میزبانی کرمان برگزار شد اما پس از برگزاری 9 دوره، اجرای این جشنواره از سال 86 متوقف شد.
پس از 9 سال وقفه اما بر اساس تفاهمنامه ای در سال 94 بین استانداری کرمان و مدیرکل وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان، دبیرخانه جشنواره موسیقی نواحی به مدت سه سال در کرمان ایجاد و برگزاری جشنواره موسیقی نواحی از سال 95 مجدد از سر گرفته شد که نور امید در دل هواداران و دوستداران موسیقی نواحی ایران روشن شد.
برگزاری منظم و پیوسته شش دوره جشنواره موسیقی نواحی در دوره جدید خود در استان کرمان در حالی بود که حتی در اوج شیوع ویروس کرونا نیز مسئولان و دست اندرکاران این جشنواره برای برقرار بودن آن تلاش زیادی کردند تا در فضای مجازی جشنواره برگزار شود و دوره چهاردهم نیز به شکل حضوری برگزار شد.
حال با بهبود شرایط کرونا در کشور جشنواره پانزدهم موسیقی نواحی نیز به صورت حضوری برگزار خواهد شد و این درحالی است که تفاهم نامه ایجاد دبیرخانه دائمی این جشنواره در کرمان سال گذشته بین مسئولان استان کرمان با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منعقد شد.
دیار کریمان به دلیل تنوع اقلیمی و فرهنگی از مناطق ممتاز موسیقی نواحی در کشور به شمار می رود که علاوه بر وجود 60 ساز بومی، هنرمندان زیادی را نیز در حوزه موسیقی نواحی پرورش داده که همین موضوع سبب شده است تا میزبانی کرمان برای جشنواره موسیقی استمرار داشته باشد و میزبانی بسیار خوب از هنرمندان و دست اندرکاران جشنواره نیز باعث تثبیت دائم دبیرخانه جشنواره موسیقی نواحی در این استان شود.
درباره جایگاه و اهمیت موسیقی نواحی در کشور و کرمان و نیز ضرورت زنده نگاه داشتن آن خبرگزاری ایرنا همزمان با برگزاری دوره چهاردهم این جشنواره مصاحبه ای با یکی از پژوهشگران این نوع موسیقی در سطح کشور انجام داد که در لینک زیر قابل مطالعه است:
برگزاری جشنواره موسیقی نواحی در استان کرمان با وجود هشت اثر جهانی، 700 اثر ثبت ملی و هزاران جاذبه تاریخی فرصت بسیار خوبی است تا در کنار فعالیت ها و اجراهای موسیقیایی، گردشگران زیادی نیز از جاذبه های کرمان دیدن کنند.
هرچند برخی جاذبه های گردشگری مانند باغ شاهزاده ماهان، کویر لوت و کاروانسرای گنجعلیخان شهر کرمان در سال های گذشته میزبان برخی اجرا ها بوده است اما همچنان نیاز به برنامه ریزی بیشتر برای این رویداد فرهنگی و حلقه اتصال بیشتر موسیقی نواحی با گردشگری احساس می شود.
تلاش برای رفع نواقص
تلاش ها برای برگزاری دوره پانزدهم جشنواره موسیقی نواحی در حالی است که باوجود برگزاری 14 دوره از جشنواره در کرمان و پیشینه و تجارب برگزار کنندگان آن، برخی نواقص مانند تبلیغات ضعیف شهری، نبود سالن استاندارد برای اجراهای تخصصی و نیز برخی ناهماهنگی ها در اجراهای سال های گذشته به چشم می خورد که بی شک وقتی همه ارکان استان و کشور در بخش فرهنگ و هنر برای برگزاری هرچه بهتر این رویداد پای کار بیاید، این نواقص نیز رفع خواهد شد.
به همین منظور جلسه شورای سیاستگذاری پانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران روز سه شنبه 22 شهریور با حضور استاندار کرمان، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سایر اعضای متولی در محل معاونت هنری این وزارتخانه برگزار شد تا برگزاری باشکوه این جشنواره اصیل با تدارک و هماهنگی هر چه بیشتر انجام شود.
معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این جلسه با تشکر از میزبانی استان کرمان در دوره های گذشته جشنواره مذکور، اظهار امیدواری کرده دوره پانزدهم جشنواره با حضور پرشور هنرمندان داخلی و هنرمندانی از کشورهای همسایه برگزار شود.
استاندار کرمان نیز با اشاره به آثار مهم فرهنگی موسیقی بر روابط فرهنگی میان ملتها گفت: موسیقی زبان مشترک اقوام است و باید کیفیت این رویداد در سطح قابل قبولی باشد.
محمد مهدی فداکار با اشاره به حضور هنرمندان کشورهای مختلف در استان کرمان افزود: کرمان مهد موسیقی نواحی کشور است و در این زمینه هنرمندان نامی و شهیر دارد.
وی سپس از آمادگی مدیریت اجرایی استان برای میزبانی جشنواره خبر داد و تصریح کرد: اقدامات لازم برای برگزاری مطلوب جشنواره در حال انجام است.
همچنین در این نشست محمد علی مرآتی دبیر جشنواره، محسن روحی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمد اللهیاری مدیرکل دفتر موسیقی هم دیدگاههایشان را درباره جزییات جشنواره بیان کردند.
پانزدهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران قرار است پاییز امسال میزبانی استان کرمان برگزار شود و این در حالی است که تفاهمنامه ایجاد دبیرخانه دائمی و برگزاری سالانه جشنواره موسیقی نواحی ایران آبان سال گذشته بین معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و استانداری کرمان امضا شد.
با تفاهمنامه ایجاد دبیرخانه دائمی جشنواره موسیقی نواحی ایران در کرمان، انتظار می رود که این جشنواره که از غنای فرهنگی بالایی برخوردار است به لحاظ کمی و کیفی نیز شاهد ارتقا و بهبود در اجرا باشد.
آخرین و چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی از 29 مهر تا 2 آبان 1400 به صورت غیررقابتی در کرمان با حضور 70 هنرمند از سراسر کشور برگزار شد.