جلوگیری از ایجاد بحران در بورس با اقدام به‌موقع دولت / مکانیسم بازار سرمایه بر اساس عرضه و تقاضا است
تهران - ایرنا - یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه تعیین سقف مشخص برای نرخ گاز صنایع بورسی مانع از ایجاد بحران‌های شدید در معاملات بازار سرمایه شد، گفت: مکانیسم بازار سرمایه‌بر اساس عرضه و تقاضا است و نرخ‌های مختلف فروش شرکت‌ها باید با توجه به تغییرات اعمال‌شده محاسبه و در قیمت تاثیر داده شود.
«فرهنگ قراگوزلو» امروز (پنجشنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، به اقدام دولت و مجلس در زمینه تعیین سقف خوراک گاز صنایع بورسی اشاره کرد و افزود: مهم‌ترین نکته قابل‌توجه این است که باید گاز در ایران و در زمینه تولید مشابه کشورهایی مانند قطر، آمریکا و روسیه که دارنده منابع گازی و صادرکننده هستند، به‌عنوان یک مزیت نسبی در نظر گرفته شود.
وی ادامه داد: بر اساس قانون الحاقی 2، به مدت 10 سال فرمولی به‌عنوان مبنا برای تعیین نرخ گاز مدنظر گرفته شد، اما به لحاظ محتوایی دارای مشکلی در زمینه تعیین نرخ گاز بر اساس نرخ دو هاب اروپایی بود.
قراگوزلو خاطرنشان کرد: تعیین نرخ گاز بر اساس نرخ منطقه اروپایی باعث شد تا نرخ گازی که به‌عنوان سوخت در اختیار شرکت‌های تولیدی پتروشیمی و صنعتی قرار می‌گیرد؛ نقض‌کننده بندهای قانونی الحاقی 2 باشد.
این کارشناس بازار سرمایه اضافه کرد: با توجه وجود چنین مسایلی مهم‌ترین کار در رابطه با این موضوع، حذف منطقه اروپایی از فرمول نرخ گاز است تا از این طریق قدرت رقابت شرکت‌های تولیدی ایران در مقایسه با یک شرکت پتروشیمی آمریکایی که محصول خود را با نرخ جهانی در بازار رقابت کامل می‌فروشد، کاهش پیدا نکند.
قیمت گاز ایران نباید بالاتر از کشورهایی مانند آمریکا و روسیه و قطر باشد
وی با بیان اینکه قیمت گاز ایران نباید بالاتر از کشورهایی مانند آمریکا، روسیه و قطر باشد، گفت: اگر بحث جنگ اقتصادی و کسری بودجه در میان است، نباید موضع کشور، تضعیف این شرکت‌ها از طریق اتخاذ سیاست‌های نادرست باشد.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه قرار دادن یک سقف برای نرخ گاز خوراک و سوخت کمکی به رشد شاخص کل نکرده و فقط مانع بحران خواهد شد، اظهار داشت: هیچ توجیهی ندارد که سرمای هوا، اختلافات روسیه و کشورهای اروپایی و حتی گرمایش زمین که باعث افزایش تقاضا برای جایگزینی گاز با سایر نهاده‌های تولید انرژی شده، باعث شود تا شرکت‌های تولیدی در ایران هزینه‌های بیشتری را نسبت به کشورهای مشابه پرداخت کنند.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه کدام‌یک از صنایع می‌توانند از این تصمیم منتفع شوند، گفت: در این زمینه باید میزان صدمه به این شرکت‌ها و کاهش قدرت رقابت‌پذیری آن‌ها موردتوجه قرار بگیرد.
قراگوزلو در پاسخ به این پرسش که با توجه به تصمیم دولت بر اصلاح فرمول تعیین نرخ، پیشنهادی برای نحوه تغییر این فرمول چیست، توضیح داد: فرمول ارائه‌شده، فرمولی درست است و 50 درصد نرخ داخلی و 50 درصد نرخ هاب‌ها است.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: به نظر می‌رسد حذف دو هاب اروپایی از این فرمول کافی باشد و فرمول 50 درصد نرخ داخلی و 50 درصد میانگین هاب آمریکا و کانادا موردنظر قرار بگیرد، همچنین اگر قرار بر جایگزینی است، بهتر است نرخ‌های قطر و روسیه جایگزین دو هاب اروپایی شود و نرخ آن‌ها در کنار هاب آمریکا و کانادا معیاری برای محاسبه باشند.
شاهد هدر رفت منابع انرژی هستیم
این کارشناس بازار سرمایه گفت: در بلندمدت نیاز داریم نرخ‌های خانگی و تجاری نزدیک به نرخ صنایع شوند؛ چراکه با نرخ‌هایی که به بخش خانگی داده می‌شود، شاهد هدر رفت منابع انرژی هستیم و صرفا با تبلیغات مصرف بهینه اصلاح مصرف صورت نمی‌گیرد و ادامه روند نرخ‌های فعلی سیاست اشتباهی است.
وی ادامه داد: با اینکه ایران دارای رتبه نخست درمجموع منابع نفت و گاز، همچنین دومین دارنده منابع گاز و سومین تولیدکننده در جهان برخوردار است اما چهارمین مصرف‌کننده گاز محسوب می‌شود و اگر این مقدار مصرف گاز با GDP و جمعیت مقایسه کنیم به‌وضوح مشاهده می‌شود یک اسراف و عدم مصرف بهینه از منابع گاز در کشور وجود دارد.
قراگوزلو تاکید کرد: با توجه به اینکه کشور این دورنما را دارد که صنایع را گسترش دهد و سرمایه‌گذاری‌های زیادی هم در این حوزه داشته باشد؛ با میزان مصرف فعلی گاز در خانوار و تجاری، عدم سرمایه‌گذاری برای حفظ ظرفیت ذخایر گاز و کاهش توان تولید فازهای پارس جنوبی دوران خوبی را پیش‌رو نخواهیم داشت و باید به‌طور حتم باید نسبت به اصلاح نرخ گاز خانگی و تجاری سریع‌تر اصلاح صورت بگیرد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در این زمینه باید بازاری ایجاد شود تا خانوارها، مراکز تجاری و صنایع در آن حضور داشته باشند تا بتوانند نسبت به مکانیسم بازار برای خرید گاز خود اقدام کنند.
مکانیسم بازار سرمایه بر اساس عرضه و تقاضا است
وی تاکید کرد: مکانیسم بازار سرمایه بر اساس عرضه و تقاضا است و نرخ‌های مختلف فروش شرکت‌ها باید با توجه به تغییرات اعمال‌شده محاسبه و در قیمت تاثیر داده شوند، اگر پیش‌بینی پذیری در مورد فرمول‌ها وجود داشته باشد، به‌طور حتم ریسک سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد.
قراگوزلو ادامه داد: تعیین نرخ گاز با قیمت 10 یا 5 سنت باعث پیش‌بینی بازار سرمایه نمی‌شود، بلکه باید به موارد دیگری هم در سیاست‌گذاری‌ها دقت شود؛ چراکه قیمت دارایی‌ها هر روز بر اساس نرخ‌های جهانی تغییر می‌کند.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: بهتر است معیار تغییری که قرار است در این فرمول در نظر گرفته شود، معیار درستی باشد و نباید با در نظر گرفتن معیار اشتباه زمینه واردکردن ریسک به شرکت‌ها فراهم شود.
وی در پایان ادامه داد: تعیین فرمول‌های عاقلانه و هوشمندانه در همه حوزه‌ها برای بازه زمانی کوتاه‌مدت و میان‌مدت و تعیین مکانیسم بازار باعث تخصیص بهینه منابع در هر حوزه و خلق ارزش بیشتر می‌شود.