جنگ و گلوله‌هایی که به قلب طبیعت شلیک می‌شوند
یک کارشناس محیط زیست گفت: هرگونه درگیری نظامی، از همان ساعات اولیه، آثار غیرقابل جبرانی بر اکوسیستم‌ها و حیات وحش می‌گذارد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، جنگ، یکی از ویرانگرترین جلوه‌های تاریخ بشر، تنها به مرزهای جغرافیایی و انسانی محدود نمی‌شود؛ بلکه اثرات آن به عمق طبیعت و زیست‌بوم‌ها نیز نفوذ می‌کند. در هر درگیری نظامی، نه تنها جان انسان‌ها به خطر می‌افتد، بلکه زمین، آب، هوا و تمامی زیستمندان نیز به اشکال گوناگون آسیب می‌بینند.
از بمباران جنگل‌ها و سوزاندن مزارع گرفته تا آلودگی رودخانه‌ها و خاک با فلزات سنگین و مواد شیمیایی، جنگ‌ها باعث نابودی زیستگاه‌های طبیعی، انقراض گونه‌ها و تخریب بلندمدت منابع حیاتی زمین می‌شوند. محیط زیست، برخلاف انسان‌ها که ممکن است پس از جنگ دوباره بازسازی شوند، در بسیاری موارد برای همیشه بخشی از ظرفیت زیستی خود را از دست می‌دهد.
تهاجم اسرائیل علیه ایران حیات وحش غنی کشور را تهدید میکنداین آثار تنها به مناطق روستایی و طبیعی محدود نمی‌ماند؛ شهرها نیز با بحران‌هایی نظیر آلودگی صوتی، نابودی فضای سبز، تخریب زیرساخت‌های زیست‌محیطی و آلودگی شدید هوا و آب روبه‌رو می‌شوند. در نتیجه، می‌توان گفت جنگ، دشمن خاموش و بی‌رحم طبیعت است؛ دشمنی که آثار آن حتی تا دهه‌ها پس از پایان درگیری‌ها باقی می‌ماند.
در رابطه با این موضوع، الهه موحدی کارشناس محیط زیست به تسنیم می‌گوید: جنگ‌ها تنها محدود به مرزهای سیاسی و نظامی نیستند؛ آن‌ها با خود زنجیره‌ای از پیامدهای فاجعه‌بار را به دل طبیعت می‌کشند. هرگونه درگیری نظامی، از همان ساعات اولیه، آثار غیرقابل جبرانی بر اکوسیستم‌ها و حیات وحش می‌گذارد.
به گفته وی، در جریان جنگ‌ها، زیرساخت‌های حیاتی همچون نیروگاه‌ها، پالایشگاه‌ها، خطوط انتقال نفت و گاز و حتی کارخانه‌های شیمیایی و تاسیسات هسته‌ای ممکن است هدف قرار گیرند. این مسئله منجر به نشت مواد شیمیایی، آلودگی آب‌ها، آتش‌سوزی در جنگل‌ها و تخریب گسترده پوشش گیاهی می‌شود.
این کارشناس محیط زیست بیان کرد: در جنگ‌های اخیر در غرب آسیا، هزاران هکتار از جنگل‌ها و مراتع بر اثر بمباران یا آتش‌سوزی از بین رفتند. حتی مین‌های زمینی و بمب‌های خوشه‌ای که پس از پایان جنگ باقی می‌مانند، سال‌ها مانع بازسازی پوشش گیاهی و زیستگاه‌های طبیعی می‌شوند.
وی با بیان اینکه حیات وحش یکی از قربانیان خاموش جنگ است، تصریح کرد: درگیری‌ها باعث فرار یا نابودی گونه‌های جانوری می‌شوند. سر و صدای انفجار، جابه‌جایی نظامی، ورود تسلیحات سنگین به مناطق طبیعی و ایجاد اختلال در منابع آب و غذا، بسیاری از گونه‌ها را یا به مرز انقراض می‌برد یا زیستگاه‌های‌شان را به کلی نابود می‌کند.
موحدی با اشاره به نمونه‌هایی تاریخی گفت: در جنگ ویتنام، استفاده از عامل نارنجی (یک ترکیب شیمیایی بسیار خطرناک و یکی از معروف‌ترین سلاح‌های شیمیایی است که در طول جنگ ویتنام توسط ارتش آمریکا به کار گرفته شد) میلیون‌ها درخت را خشک کرد و اکوسیستم‌های گسترده‌ای را نابود ساخت. یا در عراق، طوفان‌های شن ناشی از تخریب پوشش گیاهی به‌دنبال عملیات نظامی آمریکا، زندگی مردم و جانوران را تحت تأثیر قرار داد.
وی با اشاره به وضعیت شهرها بیان کرد: محیط زیست شهری در جنگ‌ها دچار فروپاشی می‌شود؛ نابودی فضای سبز، تخریب شبکه فاضلاب، آلودگی صوتی، سمی و شیمیایی و حتی آلودگی هوا با ذرات ریز ناشی از انفجارها، تأثیر مستقیمی بر سلامت انسان و سایر گونه‌های زیستی دارد.
این کارشناس محیط زیست با تأکید بر ضرورت توجه به ملاحظات زیست‌محیطی در مواقع درگیری خاطرنشان کرد: جنگ، فقط یک نزاع انسانی نیست؛ جنگ طبیعت را هم می‌کشد. اگر نتوانیم در کنار مهار بحران انسانی، از طبیعت و گونه‌های زیستی مراقبت کنیم، با جنگی طولانی‌تر و بی‌صدا مواجه خواهیم بود؛ جنگی علیه نسل‌های آینده.
وی در پایان گفت: در جنگ 12 روزه ما با رژیم صهیونیستی طرف بودیم؛ رژیمی که جان انسان‌ها برای آن کوچک‌ترین ارزشی ندارد و قطعاً در مواجه با چنین شیاطین کودک‌کشی نمی‌توان انتظار حفظ محیط زیست را داشت.