حزب‌الله پس از سید حسن نصرالله؛ استواری یک سازمان شکست‌ناپذیر
تاریخ نشان داده است که حزب‌الله لبنان توانسته با بهره‌گیری از انسجام درونی و حمایت مردمی و منطقه‌ای، در برابر دشمنان خود مقاومتی پایدار داشته باشد و این گروه همچنان به آرمان‌های خود، به‌ویژه آزادی قدس شریف، پایبند خواهد ماند.
به گزارش دانشجو؛ شهادت سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، در حمله نظامی رژیم صهیونیستی به ضاحیه بیروت، نقطه‌عطفی مهم در تاریخ این گروه مقاومت است. حزب‌الله که طی دهه‌های گذشته تحت رهبری سید حسن نصرالله به یکی از قدرتمندترین گروه‌های نظامی و سیاسی در منطقه تبدیل شده بود، اکنون با سوالات اساسی درباره آینده رهبری و مأموریت‌هایش روبه‌روست.
حزب‌الله لبنان به عنوان یک سازمان مقاومت شیعه، از ابتدای تأسیس خود در دهه 1980، ساختاری منسجم و سازماندهی‌شده داشته است. هسته اولیه حزب‌الله از گروه‌های مختلف اسلام‌گرا، از جمله اعضای حزب الدعوه، جنبش امل، و افرادی که از انقلاب اسلامی ایران الهام گرفته بودند، تشکیل شد. این گروه با محوریت مقاومت در برابر اشغالگری رژیم صهیونیستی و حمایت از تمامیت ارضی لبنان تأسیس شد و به سرعت به یکی از بازیگران کلیدی در عرصه سیاسی و نظامی منطقه تبدیل شد.
نقطه قوت حزب الله لبنان:
یکی از نقاط قوت حزب‌الله، توانایی آن در حفظ ساختار سازمانی و مدیریتی خود حتی در برابر شدیدترین فشار‌ها بوده است. ترور‌های هدفمند رهبران حزب‌الله از سوی رژیم صهیونیستی، از جمله ترور سید عباس موسوی در سال 1992، که روزنامه‌های اسرائیلی در آن زمان با تیتر «پایان درگیری با حزب‌الله» خبر از فروپاشی این گروه می‌دادند، نتوانست مانع از ادامه فعالیت‌های حزب‌الله شود. برعکس، این ترور‌ها نه تنها حزب‌الله را تضعیف نکرد، بلکه باعث تقویت پایگاه مردمی آن شد و بدون شک به شهادت رسیدن سید حسن نصرالله نیزباعث نخواهد شد که این گروه از مسیر مقاومت منحرف شود، زیرا تجربه گذشته نشان داده که حزب‌الله با انسجام درونی خود از چنین ضرباتی عبور می‌کند.
در همین ارتباط رهبر انقلاب نیز در بیانات خود درباره شهادت رهبران مقاومت و نیرو‌های حزب‌الله لبنان، تأکید کرده‌اند که این شهادت‌ها هرچند ضربه‌ای محسوب می‌شوند، اما ساختار مستحکم حزب‌الله به گونه‌ای است که حتی این خسارات نمی‌تواند آن را از پای درآورد. ایشان با اشاره به پیروزی‌های مکرر جبهه مقاومت، به آینده‌ای روشن برای حزب‌الله و آزادی فلسطین اشاره کرده‌اند.
از آزادی جنوب لبنان تا جنگ 33 روزه:
سید حسن نصرالله پس از ترور سید عباس موسوی دومین دبیر کل حزب الله به دست نیرو‌های رژیم صهیونیستی در سال 1992 به دبیرکلی حزب‌الله لبنان منصوب شد. در طی سه دهه رهبری، نصرالله توانست حزب‌الله را از یک گروه شبه‌نظامی کوچک به یک سازمان نظامی، سیاسی و اجتماعی قدرتمند با تأثیرات گسترده منطقه‌ای تبدیل کند.
در جنگ 33 روزه (جنگ اسرائیل و لبنان در سال 2006)، حزب‌الله تحت رهبری سید مقاومت توانست با انجام عملیاتی موفق، مانع از پیشروی نیرو‌های رژیم صهیونیستی شود. این پیروزی، حزب‌الله را به‌عنوان یک نیروی مقاومت قدرتمند در برابر اسرائیل در سطح جهانی مطرح کرد.
جالب است روزنامه‌های اسرائیلی پس ازشهادت سیدعباس موسوی دبیرکل سابق حزب الله لبنان بار دیگر اشتباه گذشته خود را تکرار کرده و اعلام کردند که «دوران حزب‌الله به پایان رسیده است»، اما نه تنها این پیش‌بینی‌ها غلط از آب درآمد، بلکه حزب‌الله لبنان تحت رهبری سیدحسن نصرالله بیش از پیش به‌عنوان نیرویی حیاتی در منطقه ظاهر شد.
سید حسن نصرالله همچنین توانست با استفاده از حمایت‌های منطقه‌ای، به ویژه ایران و سوریه، و همکاری با گروه‌های مقاومت فلسطینی، نقش محوری در معادلات خاورمیانه ایفا کند. او به‌عنوان یک رهبر کاریزماتیک، توانست پایگاه مردمی حزب‌الله را تقویت کرده و این گروه را به عنوان بخشی از ساختار سیاسی لبنان معرفی کند. نصرالله توانست این گروه را از یک نیروی شبه‌نظامی صرف، به یک حزب سیاسی تمام‌عیار با نمایندگان در مجلس و دولت لبنان تبدیل کند.
گزینه های رهبری حزب الله لبنان:
با شهادت سید حسن نصرالله، بحث درباره جانشینی او به موضوعی حساس و پیچیده تبدیل شده است. سازوکار انتخاب رهبر در حزب‌الله به شدت محرمانه است و به‌ندرت اطلاعات دقیقی درباره روند انتخاب دبیرکل در دسترس است. اما دو چهره برجسته به‌عنوان جانشینان احتمالی سید حسن نصرالله مطرح می‌شوند که می توان به شیخ سید هاشم صفی‌الدین و شیخ نعیم قاسم اشاره کرد. شیخ هاشم صفی‌الدین، پسرعموی مادر سید حسن نصرالله و رئیس شورای اجرایی حزب‌الله، از سال 1994 مسئولیت اجرایی این سازمان را بر عهده دارد. او نه‌تن‌ها در رهبری حزب‌الله نقش کلیدی داشته، بلکه به گفته برخی منابع، از مدت‌ها پیش به عنوان جانشین احتمالی نصرالله مطرح بوده است. صفی‌الدین با توجه به تجربه طولانی‌مدت خود در مدیریت امور اجرایی حزب‌الله، از نفوذ بالایی برخوردار است و کنترل بر امور مالی و اداری حزب‌الله را نیز در دست داشته است.
گفته می‌شود که تصمیم درباره انتخاب او به‌عنوان جانشین سید حسن نصرالله حتی در اواخر دهه 1990 میلادی اتخاذ شده است. یکی از مقامات سابق حزب‌الله در سال 2011 فاش کرد که دو سال پس از انتخاب سید حسن نصرالله به‌عنوان دبیرکل، صفی‌الدین به‌عنوان گزینه جانشینی تعیین شده بود.
همچنین شیخ نعیم قاسم، قائم‌مقام دبیرکل حزب‌الله لبنان و یکی از چهره‌های برجسته این گروه، دیگر گزینه اصلی برای جانشینی نصرالله محسوب می‌شود. او از شخصیت‌های کلیدی حزب‌الله است که از ابتدای شکل‌گیری این سازمان در آن حضور داشته و تجربه فراوانی در رهبری دارد. نعیم قاسم 71 ساله و دارای تحصیلات دانشگاهی و دینی است و در طول سال‌ها به عنوان یکی از نزدیک‌ترین افراد به سید حسن نصرالله شناخته می‌شود.
آخرین وصیت سید حسن نصر الله:
حزب‌الله لبنان به دلیل ساختار منسجم و توان مدیریتی خود، توانسته است از فراز و نشیب‌های فراوانی عبور کند. شهادت سید حسن نصرالله بدون شک ضربه‌ای بزرگ برای این گروه خواهد بود، اما تجربه تاریخی نشان داده که حزب‌الله با تکیه بر رهبری هوشمندانه و حمایت‌های مردمی و منطقه‌ای، توانسته است از چنین ضرباتی عبور کند.
شهادت سید حسن نصرالله به هیچ‌وجه به معنای پایان حیات حزب‌الله نخواهد بود. به‌ویژه با توجه به گزینه‌های قدرتمند جانشینی مانند شیخ هاشم صفی‌الدین و شیخ نعیم قاسم، حزب‌الله همچنان به‌عنوان نیروی پیشتاز مقاومت در منطقه باقی خواهد ماند و به مبارزه برای آزادی فلسطین و قدس شریف ادامه خواهد داد.
با نگاهی به آخرین سخنان سید حسن نصرالله درباره حمایت از مقاومت در غزه و مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی نشان از تعهد عمیق حزب‌الله به آرمان‌های فلسطین و آزادی قدس دارد. نصرالله با تأکید بر این نکته که حزب‌الله تا پایان جنگ در غزه به حمایت از مقاومت ادامه خواهد داد، به دشمنان هشدار داد که جنایت‌های آنها هرگز این گروه را از مسیرش منحرف نخواهد کرد.
این پیام سید مقاومت گواهی بر ادامه راه حزب‌الله لبنان و مبارزه برای تحقق آرمان آزادی فلسطین است. همچنان‌که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز تأکید کرده‌اند، خون شهیدان مقاومت، چراغ راه آزادی قدس و مبارزه با رژیم صهیونیستی خواهد بود.