دانشمند غربی افشا می‌کند: "غرب چگونه غرب شد؟"

به گزارش خبرگزاری تسنیم، کتاب «غرب چگونه غرب شد»، دومین کتاب از مجموعه غرب‌شناسی انتشارات سروش است که با نقد ادعاهای غرب در مسیر پیشرفت و توسعه، عوامل اصلی دستاوردهای غرب را از زبان یک دانشمند غربی بیان می‌کند.

هدف اصلی این کتاب، به چالش کشیدن یکی از باورهای رایج زمان حاضر درباره تاریخ و جغرافیای جهان است. باوری که تمدن اروپایی و به‌اصطلاح غرب، امتیازهای تاریخی منحصر به فردی از جنس خصلت‌های ویژه نژادی، فرهنگی، محیطی، ذهنی و روحی خاصی داشته که در طول تاریخ و تا زمان حاضر به آن نوعی برتری پایدار بر تمام جوامع دیگر بخشیده است.

مؤلف، معتقد است اروپای قبل از سال 1492 نه مزیت واقعی و بالقوه‌ای بر تمدن‌های دیگر داشت، نه سرعت بالاتری! و نه حتی واجد برخی ظرفیت‌های خاص برای توسعه آینده بوده است، و تمام استدلال‌هایی که امروزه برای نشان دادن وضعیت اروپا مطرح می‌شود از جمله بحث‌های نژاد، ویژگی‌های محیط زیست، جمعیت‌شناختی، فناوری، سیاست، طبقه، خانواده و... فاقد پشتیبانی تجربی هستند. کتاب حاضر با نگاهی مستند و انتقادی، علل اصلی رشد و پیشرفت غرب را شرح می‌دهد.

این کتاب در چهار محور عوامل موفقیت غرب در برخی از حوزه‌های مادی، اقتصادی و پیشرفت‌های تکنولوژی را بررسی و ادهاعای آن‌ها را نقد، بررسی و تحلیل می‌کند. در فصل اول کتاب، ماهیت و تاریخ اشاعه اروپا مداری به عنوان بدنه اصلی باورهای رایج درباره اروپا بحث می‌شود. فصل دوم نظریه خیزش خودبنیاد اروپا را به عنوان هسته اصلی گفتمان مربوط به برتری اروپایی‌ها و معجزه آن‌ها را مورد تحلیل قرار می‌دهد. در فصل سوم تاریخ جهان و جغرافیای تاریخی قبل از 1492 را بررسی می‌کند و سعی دارد نشان دهد که اروپا در آن زمان هیچ‌گونه برتری بر دیگر مناطق و تمدن‌ها نداشته است.

در فصل چهارم بحث می‌کند که استعمارگری پس از 1492، فرایندی اصلی بود که به ترقی و مدرن شدن و توسعه‌یافتگی اروپا و بعدها آمریکا منجر شده است و از طرف دیگر به توسعه نیافتگی آسیا؛ آفریقا و آمریکای لاتین انجامیده است. این مجموعه اثبات می‌کند اروپا تقدم و یا برتری تاریخی بر آنچه که امروز «جهان سوم» نام گرفته، ندارد.

براساس این گزارش، مجموعه 6 جلدی غرب‌شناسی با عناوین «تکنولوژی رها»، «غرب چگونه غرب شد»، «شبکه فریب»، «نخبگان سایه»، «درس‌های دیپلماسی» و «اسلام هراسی» توسط انتشارات سروش منتشر شده است.

کتاب «تکنولوژی رها» نخستین جلد از مجموعه شش جلدی غرب‌شناسی است. نویسندگان این اثر با مرور بر چند رویداد آشنا در جهان امروز فناوری نشان می‌دهند که فناوری پیشرفته حاشیه‌هایی مبهم و نواقصی جدی دارد که ذاتی آن و ناشی از عدم قطعیت علوم امروز است که بستر آنهاست. این رویدادهای نمونه شامل: حرف و حدیث‌های رسانه‌ای و سیاسی پیرامون عملکرد موشک‌های ضد موشک پاتریوت در جنگ اخیر امریکا در خلیج فارس، انفجار شاتل فضایی چلنجر، آزمایش‌های محفظه‌های سوخت هسته‌ای و باک‌های نفت سفید ضد دود برای سوخت هواپیما، مدلسازی‌های اقتصادی مغزهای متفکر اقتصاد اروپا، پرسش درباره منشأ واقعی نفت، و آثار فاجعه هسته‌ای چرنوبیل است که مؤلفان با موشکافی‌ها و تداعی‌های بجا و جذاب می‌کوشند میان علوم و دانش‌های فنی از یک‌سو و مباحث علوم انسانی ازسوی‌دیگر پیوندی مفید برقرار کنند.

سومین کتاب از مجموعه غرب‌شناسی «شبکه فریب» نام دارد که نویسنده با نگاهی مستقل از عملکرد احزاب حاکم و با استفاده از منابع و مدارکی فراتر از ادعاهای رسانه‌های غالب و با گشودن پرونده‌های برنامه‌ها و نقشه‌های دولت، واقعیت نقش انگلستان در گذشته و حال دنیا را نشان می‌دهد. این اثر با مستندات خود خطاب به مردم انگلیس می‌گوید که باید خود را از قید و بند شبکه گزارش‌ها و تحلیل‌های ابهام‌زا و مخدوش‌کننده حقیقت و فریب‌هایی که نخبگان کشورشان مسبب آن هستند، آزاد کنند و بدانند که نوعی خباثت خاص انگلیسی در پشت زبان دیپلماتیک و ظاهر سیاست‌گذارانشان سنگر گرفته است و هر چند در صحنه سیاست خارجی عموماً غیراخلاقی انگلستان، استثنائاتی هم مشاهده می‌شود، اما آن‌ها در مقایسه با کلیت صحنه، متأسفانه اندک و بی‌رنگ و رو هستند.

کتاب «نخبگان سایه» چهارمین کتاب از مجموعه غرب‌شناسی انتشارات سروش است که نوعی انسان‌شناسی اجتماعی است. نویسنده کتاب حاضر به روش‌های قدرت‌های بزرگ امروز دنیا و قواعد بازی جدیدی که نخبگان قدرت‌های معاصر در حال تدوین و تثبیت آن به نفع خود و شبکه‌های اجتماعی خودند و آثار ضمنی منفی آن برای دمکراسی، قانون‌گرایی و قواعد بازار آزاد می‌پردازد. رانت‌خواران و شبکه‌های رانتی موضوع دیگر مورد بررسی این اثر است که به زعم نویسنده محصول تلاقی بی‌سابقه تحولات سیاسی - اجتماعی بزرگی از قرون 20 و 21 یعنی خصوصی‌سازی حکومت، برون‌سپاری و مقررات‌زدایی، پایان جنگ سرد و رشد فناوری‌های اطلاعات است.

و اما پنجمین کتاب از مجموعه غرب‌شناسی «درس‌های دیپلماسی» نام دارد. این کتاب خاطرات شغلی جان بَردی کیسلینگ از دوران بیست ساله فعالیتش در سمت دیپلمات وزارت امور خارجه آمریکا در چند کشور خاورمیانه و خاور نزدیک است. فعالیت دیپلماتیک او با ارسال نامه استعفای 24 فوریه 2003 از سمت مشاور سیاسی سفارت آمریکا در دولت بوش پسر خاتمه یافت. او به این اعتقاد رسید که آمریکا با وجود ادعاهایش نمی‌تواند رهایی‌بخش همه مردم جهان باشد، زیرا نه مشروعیت آن را دارد، نه توان آزمودنش را. نویسنده کتاب متوجه شده است دولت از تروریسم همانند ابزار سیاست داخلی استفاده می‌کند و با گرایش‌های روزافزون حاکم بر اقدامات برون‌مرزی، آمریکا بیش از پیش از آرمان‌های آزادی‌خواهانه مورد ادعای متفکران خود دور می‌شود.

ششمین و آخرین کتاب از مجموعه غرب‌شناسی کتاب «اسلام هراسی» است که مولفان آن با مرور بر مجموعه‌ای از کاریکاتورها و دسته‌بندی و تحلیل محتوای آن‌ها، در کنار بازگویی واقعیات حیات مسلمانان امروز خواسته‌اند بر وضع جاری، که فراتر از سطح احزاب لیبرال یا محافظه‌کار تبدیل به مسئله‌ای ملی شده است، نقدی علمی داشته باشند. این کتاب در 5 فصل مروری بر رویارویی دنیای غرب با جهان اسلام، نمادهای اسلامی نمادهای قدرت، تلقی کلیشه‌ای از مسلمانان و استقرار هنجار آمریکایی، مسلمانان افراطی و آمریکایی‌های میانه‌رو و برهه‌ها تدوین شده است.

چاپ چهارم کتاب «غرب چگونه غرب شد» در 352 صفحه وزیری، شمارگان 500 نسخه و با قیمت 100.000 تومان توسط انتشارات سروش در اختیار علاقه‌مندان به مباحث این حوزه قرار گرفته است.