یک‌شنبه 20 مهر 1404

درخشش یک ایرانی در سیلیکون‌ولی

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع
درخشش یک ایرانی در سیلیکون‌ولی

سال 2025 تاکنون برای کسب‌وکارهای جهان سالی پر تلاطم و چالش‌برانگیز بوده است. تغییرات سریع در تجارت جهانی، تحولات تعرفه‌ها و رقابت شدید در زمینه هوش مصنوعی، روند تغییرات را از همیشه سریع‌تر کرده است. هزینه‌ها در سراسر صنایع افزایش یافته و نرخ ورشکستگی‌ها نیز بالا رفته است.

با این وجود، برخی شرکت‌ها نه تنها توانسته‌اند در این شرایط دشوار دوام بیاورند، بلکه در حال رشد و پیشرفت چشم‌گیر هستند. این موضوع در بازارهای سهام نیز منعکس شده و قیمت‌های سهام در بسیاری از حوزه‌ها نشان‌دهنده اعتماد سرمایه‌گذاران به آینده این شرکت‌هاست.

تغییرات سال 2025

از سال 2017، شرکت مشاوره مدیریتی BCG به همراه مجله فیوچر، بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان را از نظر توان ذاتی رشد مورد بررسی قرار داده‌اند. این توان ذاتی که «پویایی سازمانی» نامیده می‌شود؛ شاخصی قابل اندازه‌گیری و مدیریتی است که قابلیت رشد پایدار شرکت‌ها را نشان می‌دهد. هر ساله، شرکت‌هایی که بیشترین امتیاز در این شاخص را کسب می‌کنند، در فهرست 50 شرکت آینده‌دار فورچون قرار می‌گیرند. شرکت مشاوره مدیریتی BCG بیش از سه هزار شرکت شامل بیش از 150 استارت‌آپ خصوصی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.

تحلیل داده‌ها شامل بیش از 10‌میلیون نقطه داده است که 25 معیار مختلف در حوزه‌های استراتژی، فناوری، نیروی کار، ساختار سازمانی و فرهنگ شرکت را پوشش می‌دهد. این معیارها با عملکرد بالاتر از متوسط شرکت‌ها همبسته بوده و در نهایت نمره پویایی خالص را تولید می‌کنند. تجربه تاریخی نشان داده که شرکت‌هایی که در این فهرست قرار گرفته‌اند، در طول زمان عملکرد بهتری در بازارهای سهام نسبت به رقبا داشته‌اند. به طور متوسط، بازده سالانه این شرکت‌ها 12درصد بوده که 1.4 درصد بیشتر از شاخص

MSCI World (شاخصی که عملکرد بازار سهام شرکت‌های بزرگ در سطح جهان را نشان می‌دهد) است. شرکت‌های منتخب سال گذشته حتی با اختلاف بیشتر، 2.6 درصد بازده بیشتر نسبت به شاخص مذکور داشته‌اند.

شرکت‌های فناوری آمریکا به‌ویژه در حوزه نرم‌افزار، بخش بزرگی از فهرست 50 شرکت آینده‌دار فورچون را تشکیل می‌دهند که نشان‌دهنده مقیاس‌پذیری بالا و تمرکز شدید آنها بر جذب استعداد و تحقیق و توسعه است. به عنوان مثال، شرکت اسنوفلیک که در زمینه ذخیره‌سازی داده‌های ابری فعالیت دارد، در صدر این فهرست قرار دارد و شرکت دیتابریکس که (مدیر آن یک ایرانی به نام علی قدسی است) در زمینه داده، تحلیل و هوش مصنوعی فعال است، در رتبه دوم جای گرفته است.

این شرکت‌ها با تکیه بر فرصت‌های هوش مصنوعی، به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا داده‌های خود را به عنوان پایه‌ای برای استفاده از فناوری هوش مصنوعی فعال کنند. در مجموع، 38 شرکت نرم‌افزاری و هوش مصنوعی در فهرست امسال حضور دارند که سایر شرکت‌ها نیز در حوزه‌های رسانه دیجیتال، سخت‌افزار فناوری، تجارت الکترونیک، فین‌تک و فناوری سلامت فعالیت می‌کنند. 76 درصد از شرکت‌های برتر متعلق به آمریکا هستند و نمایندگانی از استرالیا، کانادا، چین، اروپا و هند نیز در فهرست دیده می‌شود.

شرکت‌های خصوصی نیز سهم قابل‌توجهی در این فهرست دارند. به طوری که 25 شرکت از 50 شرکت برتر، خصوصی هستند، درحالی‌که فقط 5 درصد از کل شرکت‌های داده شده در تحلیل را شامل می‌شوند. شرکت‌های خصوصی مانند سلونیس (شرکت نرم‌افزاری آلمانی)، اوپن‌ای‌آی و آنتروپیک (دو شرکت آمریکایی فعال در حوزه هوش مصنوعی) با سرمایه‌گذاری سنگین در توسعه محصول و جذب استعداد، برنامه‌های رشد بزرگی دارند و توانسته‌اند توجه سرمایه‌گذاران خطرپذیر را نیز جلب کنند.

نکته جالب این است که در سال 2025، برای اولین بار هیچ شرکتی که در فهرست 50 شرکت آینده‌دار فورچون قرار دارد، در فهرست 500 شرکت فورچون، بزرگ‌ترین شرکت‌های آمریکا بر اساس درآمد دیده نمی‌شود. البته شرکت‌های کوچک‌تر از مزیت چابکی بیشتری برخوردارند و برخی از 50 شرکت فورچون در سال‌های آتی به احتمال زیاد وارد فهرست 500 شرکت برتر خواهند شد. مانند شرکت وُرک‌دی که در سال 2018 شماره یک فهرست بود. از شرکت‌های امسال که این پتانسیل را دارند می‌توان به ردیت و پلنتیر اشاره کرد. همچنین اوپن‌ای‌آی که فروش سالانه آن بیش از 12‌میلیارد دلار تخمین زده می‌شود، هم‌اکنون در مقیاس با 500 شرکت فورچون قرار دارد.

نمره بالای پورشه

شرکت‌های بزرگ عمومی با چالش‌های خاصی در حفظ رشد پایدار مواجه هستند. آنها معمولا باید کسب‌وکارهای قدیمی خود را حفظ کنند، سرمایه کمی برای سرمایه‌گذاری دارند، سازمان‌های بزرگی را مدیریت می‌کنند و تحت فشار سرمایه‌گذاران فعال قرار دارند. با این حال، حدود 120 شرکت عمومی با درآمد سالانه بیش از 10‌میلیارد دلار در بالاترین ربع شاخص BCG قرار دارند. اگرچه در فهرست 50 شرکت برتر نیستند اما در رتبه‌های 750 شرکت برتر جای دارند.

این شرکت‌ها شامل غول‌های فناوری مانند اپل، آمازون و آلفابت و همچنین برنامه‌های سوپر اپ بین‌المللی مانند میتوآن، کوپانگ و مرکادو لیبرو هستند. اما در میان این غول‌ها، شرکت‌هایی از سه صنعت غیر نرم‌افزاری نیز از جمله صنعت خودرو، مراقبت‌های بهداشتی و کالاهای مصرفی برجسته هستند. شرکت‌هایی مانند پورشه از گروه فولکس‌واگن و ولوو (متعلق به جیلی چین) به خاطر سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه، به ویژه در حوزه رانندگی خودکار و حمل‌ونقل پایدار، نمرات بالایی کسب کرده‌اند. شرکت فرانسوی Valeo بیش از 60 مرکز تحقیق و توسعه در جهان دارد. همچنین شرکت سریس با همکاری برند آیتو و هوآوی، با نوآوری فنی در بخش خودروهای برقی لوکس چین به موفقیت دست یافته است.

شرکت‌های راشل سوئیس و ایلی لیلی آمریکا در میان شرکت‌های بزرگ دارویی با امتیاز بالا قرار دارند. این شرکت‌ها همکاری نزدیکی با شرکت‌های کوچک بیوتکنولوژی و دانشگاه‌ها برای کشف دارو دارند و در زمینه کاربرد هوش مصنوعی، بهینه‌سازی آزمایش‌های بالینی و خودکارسازی فرآیندهای مستندسازی مقررات سرمایه‌گذاری می‌کنند.

شرکت H&M به دلیل استراتژی رقابتی جذب و حفظ استعداد، جایگاه بالایی دارد. تحرک داخلی مناسب و استخدام‌های هدفمند باعث حفظ دانش و نوآوری در شرکت شده و تعهد به تنوع در رهبری نیز به آن کمک می‌کند تا به بازار جهانی خود بهتر خدمت‌رسانی کند. زالاندو، بزرگ‌ترین بازار تجارت الکترونیک مد اروپا، با ادغام با رقیب About You، حضور منطقه‌ای خود را تقویت کرده و به سرمایه‌گذاری در تیم‌های مهندسی و توسعه محصول ادامه می‌دهد.

خبر خوب برای مدیران عامل و رهبران کسب‌وکار این است که هر شرکت، فارغ از اندازه، می‌تواند میزان پویایی خود را افزایش دهد. بیش از 300 شرکت بزرگ در سال گذشته به‌طور قابل‌توجهی در این شاخص رشد کرده‌اند. تحقیقات BCG نشان می‌دهد شرکت‌هایی که بیشترین رشد را داشته‌اند، سه ویژگی مشترک دارند. بیان واضح هدف رشد خود به سرمایه‌گذاران، شرکای نوآوری و کارکنان. استخدام افراد باتجربه و سازنده کسب‌وکار که تجربه راه‌اندازی و رشد شرکت‌ها را دارند. حمایت و همراهی رهبران ارشد شرکت، از جمله مدیرعامل که در عمل همراه تیم‌ها هستند، آنها را راهنمایی و توانمند می‌سازند و در سرمایه‌گذاری‌های رشد منضبط عمل می‌کنند.

این فرآیند معمولا با پذیرش سریع فناوری هوش مصنوعی هم‌زمان است. پویایی شرکتی یک امتیاز ویژه نیست، بلکه یک انتخاب است. شرکت‌ها در سراسر صنایع و مناطق جغرافیایی در حال یافتن راه‌هایی برای رشد هوشمندانه‌تر، سریع‌تر و مقاوم‌تر هستند. اقتصادی با شرکت‌های زنده‌تر و فعال‌تر ارزش بیشتری برای همه ایجاد می‌کند: سرمایه‌گذاران را پاداش می‌دهد، کارکنان را توانمند می‌سازد و جامعه را به سمت پیشرفت هدایت می‌کند. آینده متعلق به کسانی است که آن را می‌سازند.

درخشش یک ایرانی در سیلیکون‌ولی 2