دردسر جدید ترکیه در سوریه / گره کور معارضین تحت حمایت آنکارا

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از تسنیم، طی 48 ساعت گذشته در بخش هایی از شمال غرب سوریه، وقایعی روی داده که یک بار دیگر، خطاهای بزرگ ترکیه در تسلیح گروه های افراطی و تهدید امنیت سوریه را آشکار می کند.

درست در شرایطی که مقامات دستگاه دیپلماسی ترکیه مدعی شده بودند که به دنبال عادی سازی روابط خود با سوریه هستند، چند گروه مسلح به جان هم افتادند و ناامنی و درگیری بخش وسیعی از شمال سوریه را فرا گرفت.

اما گروه های درگیر، دو مخرج مشترک بسیار مهم دارند: اول این که همه آنها تحت حمایت ترکیه هستند و دوم این که تمام سلاح، مهمات، ادوات و خودروهای آنان از سوی ترکیه تامین شده است. وقایع اخیر نشان داد که آنکارا توان کنترل معارضین سوری را از دست داده است.

درگیری بین گروه های مخالف، در مناطقی از سوریه روی داده که دولت ترکیه، آنجا را به عنوان قلمرو عملیاتی شاخه زیتون و سپر فرات در شمال سوریه قلمداد می کند.

ادلب، گره کور معارضین تحت حمایت ترکیه

درگیری ها بین گروه های مختلف در محدوده ای رخ داده که گفته می شود تنش ها در آن، پس از ترور روزنامه نگار مخالف در منطقه افزایش یافته است.

علاوه بر گروه‌های کوچک طائفی، گروه‌هایی مانند جیش الاسلام و جبهه شامیه نیز در تشدید تنش بین گروه‌های مسلح تاثیر داشتند. گفته می شود که درگیری ها ناشی از رقابت قدرت بین گروه ها و اختلافات محلی بود.

به گفته منابع محلی، گروه تروریستی موسوم به هیئت تحریر الشام (HTS) مستقر در ادلب نیز در درگیری ها مداخله کرد و از ادلب وارد حومه عفرین شد.

حرکت مورد بحث، دومین حرکت این گروه برجای مانده از النصره در عفرین بود. این گروه در ماه ژوئن وارد منطقه شد و با توافقی که بعداً انجام شد، حومه عفرین را ترک کرد، اما پس از بروز اختلافات جدید، یک بار دیگر وارد درگیری شده است.

نیروهای مزبور که از دو روز پیش وارد عفرین شده بودند، خیلی زود تا مرکز شهر عفرین پیشروی کردند و مراکزی مانند عین دره و سیندرس را تحت کنترل گرفتند.

در همین حال، برخی از رسانه های عراق و اقلیم کردستان نیز از این موضوع خبر داده اند که نیروهای پلیس ترکیه و معارضین سوری تحت امر آنکارا، کنترل امور را از دست داده اند و صدها زندانی توانسته اند از زندان عفرین بگریزند. این در حالی است که مدیریت و حفاظت این زندان، بر عهده یک نیروی نظامی مرکب از کماندوهای ترکیه و معارضین سوری بود.

اختلاف بزرگ در میان معارضین تحت حمایت آنکارا

در چند سال گذشته، فعالیت گروه تروریستی هیات تحریر الشام، به یک نقطه سیاه در کنترل ادلب تبدیل شده و ایران و روسیه به عنوان دو شریک ترکیه در مذاکرات روند آستانه، بارها از این کشور خواسته اند که در ادلب، به تعهدات خود عمل کند. اما ترکیه هر بار به بهانه ای از از زیر بار انجام تعهدات مزبور شانه خالی کرده و حالا به جایی رسیده که ظاهراً، توان کنترل آنها را ندارد.

هیات تحریر الشام تحت حمایت القاعده به عنوان یک گروه برجای مانده از دسته تروریستی النصره، پیشتر در ادلب متمرکز بود و کنترل عفرین، در دست پلیس ترکیه و گروه مسلح غیرقانونی است که از سوی ترکیه تسلیح شده و نام «ارتش ملی سوریه» را برای خود برگزیده است.

قبلاً آنکارا خطاب به هیات تحریرالشام اعلام کرده بود که حق ندارند از ادلب خارج شوند و به هیچ وجه اجازه ندارند وارد قلمرویی شوند که در اختیار گروه به اصطلاح ارتش ملی است. اما این گروه به دستورات ترکیه بی توجهی کردند و به جان معارضینی افتادند که در کنار پلیس ترکیه در حال قدرت نمایی بودند. منابع محلی گزارش داده اند که HTS کنترل کامل محله المحمودیه در عفرین را به دست گرفت و پس از ورود به بیمارستان عفرین و بیرون آوردن تیم پزشکی، آن را به یک مقر نظامی تبدیل کرد.

از سوی دیگر، منابع محلی از این موضوع خبر دادند که با هماهنگی مقامات نظامی و امنیتی آنکارا، لشکرهای حمزه و سلیمان تحت حمایت ترکیه برای حمله به هیات التحریر وارد کارزار شده اند اما نتوانسته اند کاری از پیش ببرند. به دنبال پیشروی هیات التحریر به داخل شهر، بسیاری از ساکنان منطقه وحشت زده شده و از طریق باغ ها و مزارع به عزاز و جرابلس در شمال حلب گریختند.

چه کسی طراح بازی جدید در شمال سوریه است؟

بخشی از تحولات شمال سوریه در هاله ای از ابهام قرار گرفته است. هنوز مشخص نیست که آیا واقعاً هیات التحریر الشام، به طور مستقل علیه معارضین تحت امر آنکارا وارد میدان شده و قلمرو آنان را اشغال کرده است، یا این که مقامات امنیتی ترکیه، برای رسیدن به اهداف خود، سناریوهای جدیدی طراحی کرده اند؟

این سوال از آنجا اهمیت پیدا می کند که به خاطر بیاوریم، بخشی از معارضین سوری تحت حمایت آنکارا، علیه سخنان مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه به میدان ریخته و پرچم ترکیه را به آتش کشیدند. زمانی که چاووش اوغلو اعلام کرده بود که آنکارا به دنبال آشتی دادن معارضین سوری و دولت بشار اسد است و خود دولت اردوغان نیز قصد دارد رابطه با دمشق را عادی کند، برخی از فرماندهان سوری عصبانی شده و پرچم ترکیه را به آتش کشیدند.

درگیری‌های جدید نه تنها در عفرین بلکه در منطقه الباب، سوالات بسیاری را در مورد معارضین مسلح و شبه‌نظامیان گروه تروریستی هیات تحریر الشام، مطرح می کند. چه شد که آنان به سادگی به سمت عفرین پیشروی کردند و برخی مناطق در خط تماس را تصرف کردند؟

روزنامه آیدنلک ترکیه اعلام کرده که یک منبع از اپوزیسیون سوریه در گفت‌وگو با نورث پرس گزارش داده هیات التحریر، به سهولت توانسته با ورود به حومه عفرین، گذرگاه مرزی با شهر غزهویه تحت کنترل جبهه دمشق را تصرف کند.

این منبع اپوزیسیون با اشاره به اینکه شبه نظامیان جبهه دمشق بدون درگیری از منطقه عقب نشینی کردند، اعلام کرده که تیپ سلیمان شاه و تیپ سلطان مراد نیز برای حمایت از تیپ حمزه به مقر جبهه شام و لژیون سوم در منطقه سیندرس و ماباتلی حمله کردند. اما با این وجود، نتوانسته اند صحنه را تغییر دهند و هیات التحریر توانسته که کنترل شهر باسوتا در جنوب عفرین را نیز به دست بگیرد.

محی‌الدین لالا، یکی از چهره‌های اپوزیسیون، ادعای جالبی درباره الباب مطرح کرد.

وی اعلام کرده که در جریان این حملات، بخش مهمی از مخالفان عادی سازی روابط بین آنکارا و دمشق حذف شدند. چرا که اخیراً جنبشی در شمال سوریه علیه توافق با اسد به وجود آمده است. ترکیه شروع به جمع آوری اطلاعات در مورد فعالان انقلابی و افراد دارای افکار انقلابی کرد. تصمیم گرفته شد که آنها در یک روند تدریجی برچیده شوند، چرا که مخالف توافق و معامله احتمالی بودند.

ادعاهای اپوزیسیون سوریه در مورد دلایل و انگیزه درگیری های جدید در شرایطی مطرح شده که ترکیه، برای کنترل نیروهای گروه افراطی و خطرناک هیات التحریر دچار مشکل است و هنوز به درستی مشخص نیست که آنکارا در مورد سرنوشت این گروه و آینده ادلب، چه نقشه هایی در سر دارد.