دیروز تهران امروز ونزوئلا؛ این روایت یک بازی آمریکایی است / لطفا مستقل نباشید!

باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطمه تورانلو - خواهیم دید چه می‌شود! این جمله دو پهلوی ترامپ است که امروز در پاسخ به سوال خبرنگارای درباره احتمال حمله به خاک ونزوئلا بر زبان آورد. تصمیمی که مدتهاست چشم ترامپ این پیرمرد جنگ طلب را گرفته است؛ تصمیمی که شاید بد نباشد به ابعاد مختلف آن نگاهی گذرا داشته باشیم.

همواره و تحت هر شرایطی در کنار ایران خواهیم ماند

و ونزوئلا این خار چشم آمریکا همان متحد دیرین ایران است که شاید شاید سبقه همکاری‌های دو کشور را بتوان از سال 1940 میلادی دانست. در آن سال ایران و ونزوئلا در کنفرانسی در سال 1960 در بغداد با حضور نمایندگان کشور‌های ایران، عراق، کویت، عربستان سعودی و ونزوئلا بنیان گذاشته شد. بعد‌ها کشور‌های دیگر به اعضای اپک اضافه شدند. اتفاقی که شاید بتوان آن را جرقه همکاری‌های نزدیک‌تر در سال‌های بعدی دانست.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1979، روابط دو کشور همچنان ادامه یافت. در سال 1346 نیز ونزوئلا سفارت خود را در تهران افتتاح کرد و در سال 1351 هجری شمسی سفارت ایران در کاراکاس تأسیس شد.

در سال 1377 هجری شمسی (1998 میلادی)، با روی کار آمدن هوگو چاوز در ونزوئلا، روابط دو کشور وارد مرحله جدیدی شد. اولین سفر چاوز به کشورمان به سال 2001 بازمیگردد همان زمانی که اعلام کرد به تهران آمده است تا «مسیر صلح، عدالت، ثبات، و پیشرفت را برای قرن 21 آماده کند». او این وعده را داد که ونزوئلا «همواره و تحت هر شرایطی در کنار ایران خواهد ماند، ما همیشه در کنار شما و ایران هستیم. مادامی که متحد بمانیم قادر خواهیم بود تا امپریالیسم آمریکا را شکست بدهیم، اما به محض جدایی، آنها ما را به حاشیه خواهند راند».

سیاست‌هایی که در دوران مادورو نیز ادامه یافت، که به عنوان نمونه میتوان به قرار داد 20 سالهژوئن 2022، اشاره کرد.

تا اینجا به روابط کاراکاس و تهران پرداختیم اما این تمام ماجرا نیست زیرا ونزوئلا نه تنها شریک استراتژیک ایران است بلکه دارای ثروتی خدادادی نیز هست که از جمله آن میتوان به نفت و طلا اشاره کرد.

برای مثال طبق گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، ونزوئلا در سال 2023 دارای حدود 303 میلیارد بشکه نفت خام اثبات‌شده است که بزرگترین ذخیره در دنیا محسوب می‌شود. همین مقدار تقریباً 17% ذخایر جهانی نفت خام اثبات‌شده را تشکیل می‌دهد. این ذخایر عمدتاً در کمربند اورینوکو واقع شده‌اند.

علاوه بر این ذخایر طلا در ونزوئلا حدود 161.2 تن برآورد شده است. این میزان طلا بخش عمده‌ای از ذخایر ارزی کشور را تشکیل می‌دهد و به‌ویژه در دوران تحریم‌های نفتی، به ابزاری برای مبادلات اقتصادی و حفظ استقلال مالی تبدیل شده است.

ثروت هایی خدادادی در میان ایران و ونزوئلا که باعث شده دو کشور به فکر دور زدن تحریم های مالی آمریکا از طریق منابع خود باشند، شاید از همین رو در سال 2025، ونزوئلا 9 تن طلا به ایران ارسال کرد، که بسیاری آن را اقدامی برای دور زدن دلار آمریکایی می دانستند.

تنش نداریم! دشمنی داریم! میخواهند نظام ما را تغییر دهند 

و حالا مدتی است که آمریکای ترامپ این ثروت و استقلال طلبی ونزوئلا را اصلا تاب نمی آورد و روز به روز جرقه تنش های دو کشور عمیق تر میشود. از تحریم های اقتصادی گرفته تا عمیات های نظامی تا جایی که در سپتامبر 2025، آمریکا پنج جنگنده اف -35 را به پایگاه نظامی در پورتوریکو منتقل کرد، اقدامی که با افزایش پاداش برای دستگیری نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، به 50 میلیون دلار همراه بود. علاوه بر این استقرار گسترده ناوگان دریایی آمریکا در سواحل ونزوئلا نیز مدتی است که سوژه رسانه ها شده است. موضوعی که مادورو رئیس جمهور ونزوئلا درباره آن گفته است: بین ونزوئلا و آمریکا، تنش وجود ندارد بلکه این دشمنی آمریکا علیه ما است. می‌خواهند نظام ما را تغییر دهند و الگوی دولت نوکر منافع الیگارشی آمریکایی را تحمیل کنند؛ هیچ کس نمی تواند ونزوئلا را ضعیف کند و ذلت امپراتوری آمریکا را برای کشور خود نمی‌پذیریم.

لطفا به ایران نزدیک نشوید!

همه چیز را که نمیشود مستقیم گفت مثلا ترامپ یا سایر روسای جمهور آمریکا نمیتوانند بروند پشت تریبون و بگویند لطفا به ایران نزدیک نشوید چون ایران یک تنه در برابر رویای کدخدایی ما بر جهان ایستاده است؛ اگر به این کشور نزدیک شوید شما هم الگو میگیرید و بازار کدخدایی ما زار خواهد شد. از همین رو نیز امروز ونزوئلا نیز مانند بسیاری از متحدان ایران درگیر قلدر مآبی آمریکا شده است. متحدانی که تنها جرمشان این است که میخواهند مستقل باشند، نه رعیت یک کشوری که مجبور باشند نفتشان را مفت مفت به جیب قلدران چشم آبی آن سر دنیا بریزند.

و این حکایت یک نسخه آمریکایی است؛ نسخه ای مملو از تحریم و تهدید و قصه امروز کاراکاس برای ایران و سایر کشورهای مستقل اصلا نا آشنا نیست. دیروز ترامپ درباره کاراکاس گفت «گزینه نظامی روی میز است»؛ همان زبانی که مدتهاست در برابر تهران به کار میرود. تفاوتی نمی‌کند؛ دستورکار اصلی همان است: «ثروت ملت‌ها برای جیب شرکت‌های نفتی آمریکایی.»