رد پای احساس در ناکامی‌های تاریخی؛/ شکست سپاهان به تلخی باخت تیم ملی مقابل قطر
بازی الهلال سپاهان به وضوح نمای کاملی از ناکامی‌های تاریخی فوتبال ایران در تمام سال‌های اخیر بود.
به گزارش "ورزش سه"، مثل تمام این سالها در حالی که روی ما حساب نمی‌کردند به وضوح بهتر بودیم. از نظر فیزیکی و انتخاب تاکتیک مناسب و درک از لحظات بازی. انتقال روی خطوط عرضی زمین و شکستن شیفت عرضی الهال با بازی بلند در فضای پشت مدافعان کناری. چند بار اسیر آفساید شدیم اما به گل با تاکتیک مناسب رسیدیم. الهلال هم تیم با کیفیتی بود. اما ما بهتر بودیم حتی بعد از گل تساوی.
و از همینجا تکرار سریال تاریخی ما شروع شد. دعوا جنجال و عدم تمرکز روی بازی. در دقایق 94 و 97 گل خوردیم. و باز شکست از غیب رسید. اما شاید این غیب ریشه در عدم کنترل تاریخی احساسات ما دارد.
*ضربات پنالتی آنچلوتی قبل از بازی آتلتیکو در یک چهارم نهایی اروپا از سختی تمرین پنالتی اینطور گفته بود: «هدایت تیم در ضربات پنالتی سخت است؛ چرا که جو حاکم بر بازی با جلسات تمرینی یکسان نیست.» کافیست همین حرف را مقایسه کنید با مصاحبه افشین قطبی بعد از باخت ما برابر کره در ضربات پنالتی. افشین قطبی گفته بود ما می‌دانستیم ایرانی‌ها در بازیهای حساس احساساتی می‌شوند و می‌خواستیم بازی به پنالتی بکشد.
تیم ملی ایران در جام ملت‌های 1984 در حالی که می‌توانست با مدیریت بازی و تعویض ها عربستان را با پیروزی یک بر صفر حذف کند در ضربات پنالتی حذف شد. 1996 برابر عربستانی که در مرحله گروهی با 3گل از ما شکست خورده بود در ضربات پنالتی باختیم. جام ملت های 2004 در حالی که به شدت از چین بهتر بودیم 10 نفره شدیم و در ضربات پنالتی حذف شدیم. جام ملت های 2007 برابر کره که بدترین سال‌های فوتبالش را پشت سر می‌گذاشت در ضربات پنالتی حذف شدیم. و سال 2015 باز هم حذف در ضربات پنالتی مقابل عراق.
*اشتباه فردی، اخراج عدم کنترل احساسات فقط در ضربات پنالتی به تاریخ فوتبال ایران ضربه نزده. اشتباهات فردی در لحظات حساس پنالتی دادن‌های بی مورد عدم تمرکز کامل بر روی بازی همیشه در مهم‌ترین بازیهای تاریخ فوتبال ایران یقه ما را گرفته است. حتی تا همین جام ملت های قبل. جام ملت های 2000 در آخرین دقایق بازی برابر کره با عدم تمرکز دفاعی لازم دفع توپ ناقص علی دایی کره را به بازی برگرداند و با گل طلایی حذف شدیم. جام ملت های 2004 مسلط بر بازی چین بودیم که ستار زارع با اخراجی بی مورد بازی را دست چینی ها داد تا در ضربات پنالتی حذف شویم. جام ملت های 2015 در حالی که با گل سردار آزمون برابر عراق پیش بودیم با اخراج پولادی ورق برگشت و باز همان همیشگی و در ضربات پنالتی حذف شدیم.
جام ملت‌های 2019 اوج عدم تمرکز تاریخی ما بود. در حالی که تا دقیقه 55 بازی برابر ژاپن همه چیز برابر بود در اقدامی عجیب 5 بازیکن ما برای اعتراض به سمت داور بازی رفتند و بعد از گل شدن همان توپ 3 بر صفر باختیم. فینال لیگ قهرمانان آسیا 2020 در حالی که پرسپولیس توانسته بود از سد اخراج بی مورد در مراحل قبل و پنالتی ها بگذرد اما عدم درک شیری از فضای قرار گرفته در زمین و عدم درک از حضور وی ای آر پنالتی تاریخی به اولسان هدیه کرد تا فوتبال ما باز هم از قهرمانی باشگاهی و ملی محروم بماند.
*جام ملت‌های 2023 اینبار هم به زور توانستیم از سد اخراج های تاریخی و ضربات پنالتی نفرین شده برابر سوریه بگذریم و حتی ژاپن بهترین حریف ممکن را شکست دادیم. فینال در چنگ ما بود و قطر شاید حریف دلخواه. زود گل زدیم. داور هم خوب بود. اما انگار نمی‌خواستیم باور کنیم میتوانیم. به جای عینیت دنبال حماسه بودیم. بازی را سخت کردیم. اعتراض بی‌مورد ترابی نیمکتِ شلوغِ بی مورد. بعد باز کابوس شروع شد. گل بد خوردیم باز گل خوردیم و برگشتیم. اما باز هم باخت باز هم حذف باز هم اخراج و باز هم تشنج‌های بیرون زمین.
به جمله آنچلوتی درباره پنالتی جمله افشین قطبی درباره بازی ایران و کره حرف دیشب مورایس را هم اضافه کنیم. [اولین ضعفی که در خط دفاعی داشتیم کارت قرمزی بود که گرفتیم.) تیم مورایس به وضوح در اصفهان بهتر از تیمی بود که بازیکن‌های میانی آن نوس و ساویچ بودند بازی کرد ولی در نهایت بازنده بازی شد.
پس شاید ما در کنار در آوردن آمار از اپتا برای اینکه نشان بدهیم چقدر خوب بوده‌ایم باید بتوانیم نشان بدهیم چقدر در فرهنگ فوتبالی خودمان تغییر ایجاد کرده ایم. این‌تغییرات در سیستم بازی و نحوه بیلد آپ یا کانتر پرس یا اصطلاحات تخصصی "لو بلاک" و" مید بلاک" نیست.
این مشکلات در مربیان مختلف از کی‌روش، قطبی، قلعه نویی طالبی تا بازیکن‌های بزرگ مثل علی دایی و طارمی واضح بوده‌اند. چون هرگز نتوانسته ایم با بهترین ها و بدترین ها قهرمان شویم. ریشه یابی می‌خواهیم. ما سالها مشکلات ذهنی برای رفتن به جام جهانی داشتیم. اما امروز رفتن به جام جهانی برای ما عادت خوب است. حالا نیاز ملی ما به جز مشکلات بسیار زیاد سخت افزاری و نرم افزاری پیش روی فوتبال از بین بردن نیازهای ذهنی تاریخی ماست. اینکه کدام نسل بتواند آن را تغییر دهد شاید بعدها بتوانند بگویند آن مربی و آن نسل تاریخ را نوشته‌اند. وگرنه هر چی دیده‌ایم سالها تکرار است و بس.
