رشد قیمت مواد غذایی در جهان؛ خودکفایی در راه است؟
طی ماههای اخیر قیمت جهانی مواد غذایی رشد زیادی داشته است که موجب شده بسیاری از کشورها در بحث ذخیرهسازی و خودکفایی در تولید محصولات تلاش کنند.
بنابر اعلام فائو، روسیه و اوکراین هر دو نقش مهمی در تامین نیاز بازار محصولات کشاورزی دارند به طوری که این 2 کشور علاوه بر تامین 25 درصد صادرات گندم، منبع مهمی برای روغن آفتابگردان، ذرت، جو و کود شیمیایی هستند که درگیری اخیر آنها، عرضه این محصولات به بازارهای جهانی را مختل و فشار بر قیمت های جهانی را افزایش داده است.
علی رغم شرایط بحرانی محصولات غذایی در دنیا و اختلال در روند صادرات مواد غذایی روسیه و اوکراین، مسئولان وزارت جهاد بارها اعلام کرده اند که در تامین و توزیع کالاهای اساسی مشکلی نداریم و کارخانجات مدام در حال ارسال بار به شبکه های توزیع هستند.
آقای سید جواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفت: هم اکنون ذخایر کالاهای اساسی کشور در شرایط خوبی قرار دارد و مردم اطمینان داشته باشند که تمهیدات لازم قبل از عید و جنگ جهانی اوکراین برای این امر مهم داشتیم. با جنگ روسیه و اوکراین در دنیا جو 60 درصد، ذرت 29 درصد، کنجاله سویا 22 درصد، گندم 51 درصد، دانههای روغنی 32 درصد و روغن خام 80 درصد افزایش قیمت داشته است. آمار فائو درباره افزایش قیمت گندم در سال 2022با توجه به درگیری روسیه و اوکراین و ممنوعیت صادرات گندم از سوی برخی کشورها، قیمت هر تن گندم در بازارهای جهانی به 500 دلار رسیده است.
هندوستان ترمز صادرات گندم را کشید
آقای علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: با وجود شرایط بحرانی در بحث محصولات غذایی، شرایط فعلی بازارهای جهانی را نمی توان ملاک قیمت گندم در داخل قرار داد، چرا که در زمان اصلاح قیمت، نرخ خرید تفاوت چندانی با قیمت جهانی نداشت.
ایمانی می گوید: با درگیری روسیه و اوکراین طی ماههای اخیر قیمت جهانی غلات رشد معناداری داشته که همین امر موجب شده تا بسیاری از کشورها در بحث ذخیره سازی تلاش کنند.
مدیرعامل بنیاد گندمکاران گفت: قیمت گندم به واسطه درگیری های اخیر و خشکسالی افزایش داشته و همین امرموجب شده تا برخی کشورها همچون قزاقستان و هند صادرات آن را ممنوع کنند.
قیمت هر کیلو تخم مرغ در جهان 2.5 دلار است
آقای حمید رضا کاشانی رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران میهن گفت: هم اکنون قیمت هر کیلو تخم مرغ در بازارهای جهانی 2.5 دلار معادل هر شانه 120 هزار تومان است.
به گفته او، با اصلاح نظام یارانه قیمت مصوب هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری 35 هزار و 500 تومان اعلام شد که به دلیل مازاد عرضه و نبود تقاضا حداکثر قیمت 22 تا 23 هزار تومان است. با توجه به درگیری روسیه و اوکراین قیمت تخم مرغ در بازارهای جهانی بواسطه افزایش قیمت غلات 59 درصد رشد داشته است.
بنابر اعلام اتحادیه مرغداران، قیمت تخم مرغ در بازارهای جهانی تا 2 ماه پیش یک سوم قیمت فعلی بود.
قیمت هر کیلو گوشت در روسیه 120 هزار تومان
آقای منصور پوریان رئیس شورای تامین کنندگان دام گفت: قیمت کنونی گوشت گوسفند و گوساله گرم دربازارهای جهانی 6 دلار و گوشت منجمد کمتر از 5 دلار است. با توجه به آنکه روسیه کشوری دارای مقادیر زیادی دام سبک است و بخشی از آن صادر می شود، بنابر این قیمت هر کیلو گوشت در روسیه حدود 120 هزار تومان است که در مقایسه با کشور ما پایین تر است.
رئیس شورای تامین کنندگان دام گفت: با توجه به درگیری روسیه و اوکراین بسیاری از کشورها با سوء استفاده از موقعیت و ممنوعیت صادرات، قیمت غلات را افزایش دادند که اینموضوع هزینه تمام شده تولید را بالا می برد. با وجود خشکسالی های اخیر و کاهش مراتع، بخش اعظم نهاده مورد نیاز از طریق واردات تامینمی شود که این امر موجب شده قیمت هر کیلو گوشت در کشور ما به حدود 200 هزار تومان برسد.
افزایش 10 درصدی قیمت گوشت در بازارهای جهانی
آقای مجتبی عالی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور گفت: با توجه به افزایش قیمت جهانی غلات در پی جنگ روسیه و اوکراین و خشکسالی، قیمت گوشت در بازارهای جهانی 5 تا 10 درصد افزایش داشته است. روسیه و اوکراین تامین کننده 30 درصد غلات و دانه های روغنی هستند که تنش های اخیر موجب شد قیمت هر تن گندم از 280 به 400 دلار برسد.
عالی می گوید: کشور ما یکی از واردکنندگان عمده نهاده های دامی است که افزایش جهانی غلات تاثیر مستقیمی بر هزینه های تولید دام و طیور کشور دارد.
بنابر اعلام اتحادیه دامداران طی ماه های اخیر قیمت جهانی غلات ناشی از درگیری روسیه و اوکراین 30 درصد افزایش داشته است.
قیمت مرغ داخلی ارزان تر از بازارهای جهانی
آقای محمد یوسفی رئیس انجمن پرورش دهندگان مرغ گوشتی گفت: متوسط قیمت کنونی هر کیلو مرغ در بازارهای جهانی 2 دلار و 200 سنت است. علی رغم آنکه 70 نهاده های دامی مورد نیاز مرغداران از طریق واردات تامین می شود، اما قیمت مرغ کشور ما از نرخ جهانی کمتر است.
یوسفی می گوید: اکثر کشورهای تولیدکننده و صادرکننده مرغ از دولت ها مشوق صادرات می گیرند که با وجود پتانسیل بالای تولید در کشور حمایت های لازم از صنعت باید صورت گیرد.
بنابر آمار اعلامی اتحادیه و وزارت جهاد کشاورزی پتانسیل تولید مرغ 2 میلیون و 900 تا 3 میلیون تن مرغ در کشور ما وجود دارد.
قیمت هر کیلو شیر در اروپا 14 هزار تومان
آقای احمد مقدسی رئیس انجمن صنفی گاوداران گفت: قیمت کنونی هر کیلو شیر در اروپا 46 سنت یورو معادل 13 هزار و 500 تا 14 هزار تومان بوده که در کشور ما 12 هزار تومان است. علی رغم آنکه قیمت تمام شده شیر کشور با اروپا تفاوتی ندارد، اما نرخ شیر در کشور ما کمتر است.
مقدسی میگوید: هم اکنون قیمت واردات هر کیلو گوشت از برزیل 180 هزار تومان تمام می شود که خرید گوشت و ذخیره از محل تولید داخل ارزانتر است.
انجمن صنفی گاوداران قیمت تمام شده هر کیلو دام سنگین با احتساب نرخ جدید نهاده های دامی و سود دامدار را 105 هزار تومان اعلام کرد.
خودکفایی غلات در داخل شدنی است
آقای قاسم پیشه ور رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی گفت: روسیه و اوکراین 28 تا 30 درصد غلات دنیا را تامین می کنند که درگیری های اخیر موجب شد تا بسیاری از کشاورزان مزرعه را ترک کنند که با این وجود سال آینده تولید چندانی نداریم.
به گفته او، با توجه به استفاده نهاده موجود در انبارها پیش بینی می شود که سال آینده با بحران جدی در تامین روبرو شویم؛ بنابراین دولت برای تامین نیاز در داخل راهی جز حمایت و کشت قراردادی ندارد.
پیشه ور می گوید: بسیاری از کشورها همچون چین در شهریور و مهر سال گذشته 50 درصد غلات دنیا را خریداری کرد که این امر تهدید جدی به شمار می رود. با توجه به اقلیم شمال، جنوب و فلات مرکزی در صورتی که الگوی کشت مناسبی تعریف شود، امکان رسیدن به خودکفایی از طریق دیم زارها وجود دارد.
بنابر اعلام نظر مسئولان وزارت جهاد و تشکل های تولیدی قیمت جهانی کالاهای اساسی بعد از جنگ روسیه و اوکراین22 تا 80 درصد افزایش داشته است که تا پاکسازی این مناطق به مدت 5 سال، دنیا با این افزایش قیمت ها و کمبود منابع غذایی درگیر خواهد بود. این در حالی است که در کشور ما به رغم اصلاح نظام یارانه و آزادسازی قیمت، مشکلی از باب تامین و ذخایر راهبردی وجود ندارد.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت، تجارت و کشاورزی