رصد پستانداران دریایی و مرجان‌های خلیج فارس در هشتمین گشت اقیانوس شناسی
رصد منطقه کم اکسیژن در دریای عمان، سنجش آلاینده‌های مواد مغذی، مواد نفتی، رصد پستانداران دریایی و ارزیابی گیاهان و جانوران شناورزی و کف زی از موضوعات مورد بررسی در هشتمین گشت اقیانوس شناسی با "کاوشگر خلیج فارس" بود و به گفته محققان این پروژه به نظر می‌رسد فراوانی پستانداران دریایی در دریای عمان به مراتب بیشتر از خلیج فارس است.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، در این گشت دریایی که در راستای برنامه پایش بلند مدت خلیج فارس و دریای عمان، از بندر بوشهر آغاز شد، 67 نقطه در محدوده آب‌های ایرانی خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان مورد مطالعه، سنجش و نمونه برداری قرار گرفت و هزاران نمونه و داده محیطی جمع آوری و ثبت شد و پس از 27 روز تحقیقات دریایی در خلیج فارس و دریای عمان به اتمام رسید.
دکتر ابوالفضل صالح عضو هیات علمی و مدیر برنامه کلان پایش اقیانوس‌شناسی خلیج فارس و دریای عمان پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، در این باره گفت: در این تحقیقات میدانی، که با حضور 14 محقق از پژوهشگاه و نمایندگانی از دانشگاه های علوم و فنون دریایی خرمشهر، دانشگاه شهید بهشتی تهران و ناظرین سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، داده برداری و مطالعه شرایط حاکم بر خلیج فارس و دریای عمان در حوزه های فیزیک و شیمی دریا، آلودگی دریا، زیست شناسی دریا، زمین شناسی دریا، علوم جوی و سنجش از دور ماهواره‌ای، انجام شد.
وی افزود: تعیین وسعت منطقه هیپوکسی (کم اکسیژن) در خلیج فارس، رصد منطقه کم اکسیژن در دریای عمان، سنجش آلاینده های مواد مغذی، مواد نفتی، سموم و غیره در آب و رسوب، ارزیابی میزان اسیدی شدن محیط های دریایی، رصد پستانداران دریایی، ارزیابی گیاهان و جانوارن شناورزی و کفزی دریایی، صحت سنجی داده های ماهواره ای و در پایان تاثیرات چرخند حاره ای شاهین بر دریای عمان از اهداف از پیش تعیین شده و پیش آمده در این گشت دریایی بودند.
صالح، تصویر برداری هوایی و انجام عملیات غواصی در دو جزیره فارورگان و هرمز در مناطق مرجانی را نیز از فعالیت های مهم انجام شده در این تحقیقات دریایی عنوان کرد و در ادامه، نقشه برداری دقیق از مناطق مرجانی، ارزیابی وضعیت سلامت مرجان‌ها و بررسی روند تغییر مساحت مناطق پوشیده با مرجان در خلیج فارس را نیز از دیگر اهداف این مطالعات برشمرد.
وی دستگاه نمونه بردار چندتایی آب (روزت)، انواع تورهای پلانکتونی عمودی و افقی (بونگو، نئوستون...)، نمونه بردار رسوب سطحی (گرب)، نمونه بردارهای مغزه های رسوبی (مغزه گیرهای جعبه ای، وزنی و پیستونی)، برای نمونه برداری از آب در لایه ها و اعماق مختلف، رسوب سطحی و مغزه های رسوبی از بستر دریا، جانوران ریز شناور در سطح و لایه های زیرین آب (زئوپلانکتون و نئوستون جانوری)، فیتوپلانکتون (تولید کنندگان اولیه در دریا) در اعماق مختلف و جانوران ساکن بستر دریا را از جمله تجهیزات مورد استفاده در این گشت دریایی نام برد.
مدیر برنامه کلان پایش اقیانوس‌شناسی خلیج فارس و دریای عمان پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، افزود: ثبت داده‌های هواشناسی، فیزیکی و شیمیایی در لایه‌های مختلف آب از سطح تا نزدیک بستر (دما، شوری، چگالی، غلظت اکسیژن محلول، pH، غلظت کلروفیل آ و کدورت آب) نیز در محل توسط دستگاه های هواشناسی و دستگاه های CTD مستقر بر روی شناور کاوشگر انجام شد.
وی ضمن اشاره به پدیده چرخنده حاره‌ای شاهین که بخش‌هایی از جنوب کشور در دریای عمان را در هم نوردید، گفت: با توجه به اینکه خاتمه گشت اقیانوس شناسی PGE2102 در چابهار مقارن با رسیدن و عبور چرخند حاره‌ای شاهین در دریای عمان بود پس از توقف شناور کاوشگر خلیج فارس در اسکله شهید بهشتی چابهار و از سرگذراندن این طوفان، ویژگی‌های ستون آب تا اعماق 200 متری زیر سطح مجددا در دریای عمان از چابهار تا بندرعباس مورد بررسی قرار گرفت تا اثرات کوتاه مدت چرخند حاره‌ای در این ابعاد و انرژی بر اکولوژی دریای عمان برای اولین بار در این دریا مورد ارزیابی قرار گرفته و گزارش شود.
دکتر امیر قاضی لو رئیس مرکز اقیانوس شناسی چابهار، نیز اظهار کرد: در بررسی از پستانداران دریایی نظیر دلفین‌ها و وال‌ها که برای اولین بار در این گشت اقیانوس شناسی و به صورت نظام مند با روش مشاهده مستقیم با چشم مسلح استفاده شد، فراوانی پستانداران دریایی در طول مسیر حرکت کاوشگر خلیج فارس و همچنین ایستگاه‌های مطالعاتی ثبت شد.
به گفته وی در این مطالعه گونه‌های دلفین Tursiops truncatus (Montagu, 1821) و Stenella longirostris (Gray, 1828) به عنوان فراوان‌ترین گونه مورد شناسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج اولیه به نظر می‌رسد فراوانی پستانداران دریایی در دریای عمان به مراتب بیشتر از خلیج فارس است.
انتهای پیام
