روایت رسانه روسی از نقش جو بایدن در روابط آمریکا و شوروی سابق

در سال 1988 برنی سندرز، سناتور مستقل ایالت ورمونت سفری بسیاری پرآوازه به اتحاد جماهیر شوروی داشته است. اما جو بایدن نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری سالها پیش از سفر سندرز، در زمان جنگ سرد سفری به این کشور دشمن ایالات متحده داشته است. سالهایی که وضعیت ژئوپلتیک بسیار پیچیده‌تر بود. جو بایدن در آگوست 1979 (اواسط مرداد تا اوایل شهریور 57) به عنوان بخشی از مأموریت پنج روزه سنا برای بحث در مورد خلع سلاح، از اتحاد جماهیر شوروی دیدار کرد. یک مقاله کوتاه در روزنامه پراودا که در تاریخ 27 اوت (6 شهریور) همان سال منتشر شده بود، بازدید بایدن از لنینگراد را به سرپرستی گروهی از سناتورهای آمریکایی روایت کرده است. بنا به گزارش‌ها، بایدن که در ان زمان 36 سال داشت، ضمن بازدید از یک قبرستان محلی و ادای احترام به قربانیان جنگ جهانی دوم، گفته است: «بشریت از لنینگرادی‌ها بخاطر کار بزرگ‌شان سپاسگزار است. دستاورد صلح آن‌ها باید به هدف زندگی ما بدل شود». بایدن در آن زمان سناتور دموکرات ایالت دلاور (در شرق ایالات متحده) و رییس کمیته فرعی امور اروپایی کمیته روابط خارجی بود؛ کمیته‌ای که با رهبری گروهی از قانونگذاران در مورد «گفت و گوی محدودسازی جنگ‌افزار راهبردی» (که به پیمان سالت salt، نیز معروف بود و درواقع گفت و گوهای دوجانبه‌ای بود که در جریان جنگ سرد میان ایالات متحده و شوروی برقرار شد) اطمینان نداشت. یک ماه پیش از سفر بایدن، این دو ابر قدرت مسلح هسته‌ای پیمان سالت 2 را امضا کردند که محدودیت‌های گسترده‌ای برای سلاح‌های تهاجمی راهبردی ایجاد می‌کرد. اما کنگره آمریکا از تصویب این توافق خودداری کرد و بایدن، پشتیبان صریح این معامله، برخی از سناتورها را برای جلب موافقتشان به اتحاد جماهیر شوروی برد تا با رهبران این کشور در مورد نگرانی‌های خود گفت و گو کنند. بایدن در آن زمان و پس از این سفر گمان می‌کرد که رهبری اتحاد جماهیر شوروی آمادگی واقعی برای توقف زرادخانه هسته‌ای و زرادخانه‌های سلاح‌های متعارف دارد، اما جنگ در افغانستان که از دسامبر سال 1979 (آذر 57) آغاز شد، بازدارندگی یک دهه را افزایش داد و بدین ترتیب پیمان سالت 2 هرگز تصویب نشد. گروه سناتورهای به رهبری بایدن همچنین ضمن بازدید از مسکو، به دیدار «آلکسی کاسیگین» نخست وزیر وقت اتحاد جماهیر شوروی، «دمیتری اوستینوف» وزیر دفاع و چند عضو برجسته دیگر دولت و پارلمان رفتند. بایدن با یادآوری این مذاکرات در سفر 2011 به روسیه، گفت که «لئونید برژنف» رهبر اتحاد جماهیر شوروی "بیمارتر از آن چیزی بود که فکر می‌کردیم". بایدن اظهار داشت: او بهانه کرد و جلسه را زود ترک کرد و آن را به کاسیگین واگذار کرد و من هرگز سخنانی را که نخست وزیر وقت در آن جلسه بر زبان آورد را فراموش نمی‌کنم. او گفت: "قبل از شروع بحث ما، سناتور اجازه دهید بگویم که ما به شما اعتماد نداریم و شما هم به ما اعتماد نمی‌کنید و ما هر دو دلیل خوبی داریم. در 24 ژوئن 1979 گفتگوی جدید محدودسازی جنگ‌افزار راهبردی، سالت 2 میان ایالات متحده آمریکا و اتحاد شوروی به امضا رسید. این قرارداد را لئونید برژنف رهبر اتحاد شوروی و جیمی کارتر رئیس جمهوری وقت ایالات متحده آمریکا در وین امضا کردند. بر پایه این قرارداد تعداد موشک‌های راهبردی با چند کلاهک دو کشور به یک هزار و 320 فروند کاهش یافت و اتحاد شوروی متعهد شد 200 فروند از این موشک‌ها را نابود کند. آمریکا نیز قول داد آزمایش موشک‌های کروز با برد بیشتر از 600 کیلومتر را متوقف کند.

این قرارداد در ادامه قرارداد سالت 1 بود اما به دلیل مخالفت‌های داخلی در آمریکا و در پی حمله شوروی به افغانستان، کنگره ایالات متحده از تصویب آن سرباز زد.

• کنگره آمریکا
• اتحاد جماهیر شوروی
• جو بایدن