روزگار ناخوش هنر اصیل ایرانی / رونق از بازار صنایع دستی رخت بر بست

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سفیرافلاک، هر گوشه ای از این مرز و بوم را که نگاه می کنی، حاصل تلاش های هنرمندانی دیده می شود که برای یک صنایع دستی چگونه ذوق و سلیقه به خرج می دهند تا یادگاری به بلندای تاریخ را تهیه نمایند.

صنایع دستی ایران، حاصل دست هنرمندانی است که با اشتیاق مشغول به کاری هنری می شوند و با ظرافت بسیار، آثاری هنری و ارزشمند خلق می کنند که بسیاری از آنها نه تنها در این کشور بلکه در جهان نمونه و ممتاز هستند.

صنایع دستی، روایت هنرمندان هر دیاری است که برگرفته از اصالت و فرهنگ هر منطقه، برای تولید صنایع دستی، اثری را خلق می کنند، اثری که نه در استان و کشور بلکه در کشورهای دیگر طرفداران زیادی دارد و گردشگران با سفر به استانها از این آثار استقبال می کنند.

از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب، صنایع دستی که دارای قدمت طولانی هستند، یادگار گذشتگانی می باشند که سالها پیش با تلاش و همت، هنری را ایجاد کرده که علاوه بر این که نیاز زندگی خود را تامین می کردند، این آثار زینت بخش منازل و یا سوغات از شهری به شهر دیگر محسوب می شود.

هنر اصیل ایرانی

بدون شک گذشت زمان و تغییر زندگی ها از سنتی به ماشینی، سبب شده تا بسیاری از صنایع دستی قدمت دار، در صندوقچه فراموشی جای گیرند اما هستند صنایع دستی که همچنان در بین مردم از اهمیت بالایی برخوردار هستند.

استان لرستان یکی از استان هایی است که مردمان این دیار از گذشته های دور تاکنون در رشته های خاصی، صنایعی را تولید کرده که منحصر به فرد هستند، صنایعی از جمله جاجیم بافی، قالی بافی، ورشو، گلیم بافی، ماشته بافی، مسگری، حرمی بافی، قلم زنی، نمد مالی، خراطی چوب، رنگرزی که قدمت هر کدام به بلندای تاریخ کهن برمی گردد.

با شیوع کرونا، یکی از مشاغلی که بسیار آسیب دید صنایع دستی بود به طوری که با تعطیلی نمایشگاه ها، صنایع دستی و سایر محدودیت ها، کارگاه های زیادی نیمه تعطیل و بی جان شدند و طبق آمارها حدود 60 هزار کارگاه تولیدی صنایع دستی با شیوع این بیماری به مشکل برخوردند و کرونا در حوزه صنایع دستی بالغ بر دو هزار میلیارد تومان در کشور خسارت وارد کرد.

اگرچه تا قبل از شیوع کرونا، هنرمندان رشته های صنایع دستی با برخی از مشکلات از جمله تهیه مواد اولیه و یا افزایش قیمت این مواد همراه بودند اما در برخی از رشته ها، کرونا به گونه ای آسیب زده که احیا و رونق دوباره این واحدهای هنری، نیازمند حمایت های جدی است.

فعالیت یک میلیون و 500 هزار نفر در صنایع دستی

ضرغامی وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور چندی پیش اظهار داشت: صنایع دستی یکی از مهمترین موضوعات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در کشور است و بالغ بر یک و نیم میلیون نفر در بخش صنایع دستی در رشته های مختلف مشغول به فعالیت و امرار معاش هستند.

وی افزود: یکی دیگر از مسائل موجود در حوزه صنایع دستی، تسهیل شرایط برای عرضه و فروش محصولات تولیدی است که در این زمینه لازم است اقداماتی به جهت برند‌سازی، تبلیغ و بسته‌بندی مناسب صورت پذیرد که در همین راستا، در مراکز استان‌ها محل‌هایی را به عنوان بازارچه برای فروش این محصولات در نظر گرفته ایم.

ضرغامی عنوان کرد: مطابق مصوبه اخیر مجدد هیئت وزیران تمام تسهیلات اعطایی از جمله تعلیق مفاصاحساب مالیاتی و استمهال اقساط تمام وام‌های پرداخت شده علاوه بر مراکز گردشگری شامل همه مشاغل صنایع دستی نیز می‌شود.

بروجرد، شهر ملی ورشو

اما یکی از صنایع دستی استان لرستان، ورشو می باشد که این هنر در بروجرد شهرت زیادی دارد، این روزها با گذر از بازار تاریخی و قدیمی بروجرد هنوز هم صدای چکش هایی که روی فلز نقش و نگارهایی را حک می کنند، شنیده می شوند، این همان هنری است که قدمتشان به دو قرن پیش برمی گردد.

هنر ورشوی بروجرد را می توان روی فنجان، قوری، سینی، سماور، گلاب پاش، لوازم غذاخوری، بشقاب و سایر لوازمی دید که زینت بخش منازل هستند، علاوه بر این نیز بزرگترین سماور دنیا به وزن دو تن و با گنجایش اثر زیبا که ساخته دست یکی از هنرمندان بروجردی است، بازدید می کنند.

شهرت بروجرد در ورشوسازی تا جایی است که مسافران و گردشگران هنگام سفر به بروجرد، با خرید برخی از این صنایع دستی این سوغات را به شهرهای دیگر می برند.

برای اینکه بروجرد به عنوان شهر جهانی ورشو معرفی شود لازم بود که ابتدا به عنوان شهر ملی ورشو معرفی شود که در تیرماه سال 98 بروجرد به عنوان شهر ملی معرفی شد و حالا این هنر در ایستگاه ثبت جهانی است که همت مضاعف مسئولان را می طلبد. قدمت 200 ساله ورشو در بروجرد

حجت اله یارمحمدی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: ورشو سازی در بروجرد حرفه ای پرمخاطب بوده که حدود 50 سال این حرفه رو به زوال رفت و مجدد برای احیای آن اقداماتی صورت گرفت که در این راستا ارائه آموزش به علاقمندان اولین گام برای احیای این هنر تاریخی بود.

وی افزود: با توجه به اینکه بروجرد در این هنر شهرت زیادی دارد، قرار شد که یکی از بناهای تاریخی بروجرد به نام تکیه موثقی به عنوان خانه ورشو معرفی شود که این کار در حال پیشرفت است، در اعتبارات ملی، مبلغی را برای شهر ملی اختصاص دادند که حدود 300 میلیون تومان بود که این میزان اعتبار در سه جهت دبیر خانه شهر ملی، مشکلات ساختمان خانه ورشو و آموزش هزینه شود که البته این میزان اعتبار به صورت اوراق بوده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد با تاکید بر آموزش، تصریح کرد: برای ارائه آموزش بیشتر با ارگان ها و دستگاه هایی از جمله فنی و حرفه ای صحبت هایی شده که وارد کار شوند و در راستای آموزش هنر ورشو کمک کنند که با همکاری استادکاران، این هنر ترویج و گسترش یابد.

یارمحمدی عنوان کرد: ما دو رشته قلم زنی و ورشوسازی را در دستور کار داریم که تعداد آموزشها در ورشو سازی اندک است اما در قلم زنی تعداد آموزشها بیشتر است که در طول سال حدود 40 نفر آموزش هنر ورشو را فرا می گیرند.

وی خاطر نشان کرد: در گذشته تعداد کارگاه ها بسیار زیاد بود و هنرمندان زیادی مشغول این حرفه بودند اما به دلایلی امروز تعداد کارگاه های فعال به 80 کارگاه رسیده و دو تا از کارگاه های فعال ورشو، در مجموعه تکیه موثقی مشغول به کار هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بروجرد تصریح کرد: خوشبختانه ورشو یکی از صنایع دستی است که بازار فروش خوبی دارد و گردشگران زیادی و حتی مسافران شهرهای دیگر از خرید و بازار ورشو بروجرد استقبال می کنند.

یارمحمدی با اشاره به ثبت شهرملی ورشو گفت: با یک کار کارشناسی دو ساله توانستیم بروجرد را به عنوان شهر ملی ورشو معرفی کنیم که مرحله بعدی پیگیری برای ثبت جهانی بروجرد در هنر ورشو است.

فعالیت 90 رشته هنری در لرستان

عباس حمزه ای کارشناس صنایع دستی در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: کرونا سبب خسارت 10 میلیارد تومانی به صنایع دستی استان لرستان شد که تلاش شد با پرداخت تسهیلات و سایر اقدامات، بخشی از این خسارتها جبران شود.

وی افزود: در استان لرستان هفت هزار صنعتگر در سامانه صنایع دستی وجود دارند که از این تعداد دو هزار نفر فعال و دو هزار نفر نیمه فعال هستند.

کارشناس صنایع دستی لرستان با تاکید بر احیای برخی از صنایع دستی لرستان، تصریح کرد: در راستای احیای برخی از هنرهای صنایع دستی ابتدا لازم است که مستندسازی از وضعیت هنر مورد نظر صورت گیرد و سپس آموزش در دستور کار قرار گیرد.

حمزه ای تصریح کرد: امسال یک رشته صنایع دستی در استان لرستان احیا شده و با توجه به میزان اعتباری که در این زمینه تخصص داده می شود، کار احیا انجام می شود.

وی بیان کرد: در حال حاضر 90 رشته هنری فعال در استان وجود دارد که از این تعداد 50 رشته بومی و خاص استان لرستان است که بسیاری از صنایع دستی این استان، منحصر به فرد و نمونه بوده و طرفداران زیادی دارند که از آنها به عنوان سوغات این دیار استقبال می شود.

کارشناس صنایع دستی لرستان خاطر نشان کرد: یکی از راه های معرفی صنایع دستی استان، برپایی نمایشگاه های مختلف است که در حال حاضر سی و پنجمین نمایشگاه صنایع دستی در تهران در حال برگزاری است، علاوه بر این نیز نمایشگاهی دیگر در مصلی برپا می گردد که هدف اصلی از برپایی این نمایشگاه ها، معرفی این هنرهای قدیمی و تاریخی به مردم است.

ایجاد دپارتمان ورشو سازی در بروجرد

امین قاسمی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان چندی پیش اعلام کرد: دپارتمان ورشو سازی در شهر بروجرد به منظور تدوین استانداردهای آموزشی به‌صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت با همکاری اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، اداره فنی و حرفه‌ای شهرستان بروجرد و دبیرخانه شهر ملی ورشو شکل گرفته است.

وی افزود: در این پروژه تدوین مباحث کلیدی و تهیه سرفصل‌های آموزشی و اخذ گواهی استاندارد توسط معاونت صنایع‌دستی این اداره در سال 97 انجام شده است، همچنین در تیرماه سال 1391، مهارت فن روی ورشو، در اسفند 1396 قلمزنی روی ورشو در شهر بروجرد در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است.

قاسمی یادآور شد: پرونده ثبت بروجرد به عنوان شهر ملی ورشو در سال 1398 مطرح و به تصویب رسید.

به هر حال ورشو یکی از مهمترین صنایع دستی بروجرد است که توجه و پیگیری برای ثبت جهانی این هنر قطعا اثرات مطلوبی را به دنبال دارد، در این زمینه ترویج و گسترش آموزش برای علاقمندان می تواند زمینه ساز تحول و احیای بیشتر در این هنر باشد، برای جلوگیری از فراموشی صنایع دستی قدیمی و سنتی که تاریخ و قدمت زیادی دارند نیاز است که حمایت های مالی و همچنین شرایط لازم برای تهیه مواد اولیه و بازار فروش برای صنعتگران فراهم شود تا شاهد رونق در این بازار باشیم.

انتهای پیام /