روزی برای دوبله؛ چرا 25 اردیبهشت؟

روزی به عنوان روز دوبله یا دوبلاژ ثبت نشده اما دو سه سالی است که نویسنده کتاب «روز دوبله» 25 اردیبهشت را به عنوان روز دوبله پیشنهاد کرده و برخی نیز از آن استقبال کرده اند.

طبعا نخستین پرسشی که به ذهن متبادر می شود این است که چرا 25 اردیبهشت؟ آیا به خاطر آن است که این روز به یاد حکیم ابوالقاسم فردوسی به عنوان رو زملی زبان و ادبیات فارسی شناخته شود یا دلیل دیگری دارد؟

خبرنگار عصر ایران همین پرسش را با محمد علی محراب بیگی در میان گذاشت. او که اولین دایره‌المعارف دوبله در ایران را منتشر کرده و کتابی هم به عنوان «روز دوبله» نوشته درباره این ایده توضیح داده و قبل از دلیل این پیشنهاد جالب است بدانیم:

دوبله با فیلم سینمایی فرانسوی به نام نخستین وعده دیدار که با نام گیشه پسندانه «دختر فراری» شناخته می‌شود به ایران می‌آید. فیلم در سال 1324دوبله و در سال 1325اکران می‌شود. شش سال بعد از آن در پی آتش سوزی سینما همه حلقه‌های فیلم از بین می‌رود اما 75 سال بعد در سال 1400این فیلم را پیشنهاد دهنده روز دوبله از فرانسه خریداری می کند و دو بار دوبله می‌شود؛ یکی از این دو همراه با مستندی 30 دقیقه‌ای از تاریخچه فیلم در اختیار یکی از شبکه های نمایش خانگی قرار می گیرد و دیگری را در تارنمای خود برای همگان عرضه می کند.

و اما چرا روز دوبله یا روزی برای دوبله؟

محراب بیگی درباره پیشنهاد مطرح شده چنین توضیح می دهد: «ایده روز دوبلاژ زمانی در ذهن من شکل گرفت که تصمیم گرفتم قدم کوچکی برای اعتلای این هنر دوست‌داشتنی و فراگیر بردارم. روز دوبلاژ، جرقه‌ای است که می‌تواند چراغ دوبله را روشن‌تر کند. روزی که هنرمندان دوبله به یکدیگر تبریک و شادباش بگویند و روزی باشد متعلق به‌تمامی دست‌اندرکاران هنر دوبله، اعم از پیش‌کسوتان، حرفه‌ای‌ها و جوانان تازه‌وارد به این هنر است.»

خبرنگار ما پرسید: حالا چرا 25 اردیبهشت و ملا 24 اردیبهشت نه؟ به خاطر فردوسی یا زبان فارسی است؟ او پاسخ داد: من بسیار تحقیق و جست‌و‌جو کردم تا اولین روزی را که اولین فیلم دوبله شده پیدا کنم؛ ولی در هیچ سندی مشخص نیست که اولین‌بار چه کسی پشت میکروفن دوبله نشسته است. با بسیاری از بزرگان و پیش‌کسوتان دوبله صحبت کردم و نظرات بسیاری از آنان را جویا شدم و چندین پیشنهاد مختلف ارائه شد. مثلاً تولد یکی از بزرگان دوبله مثل استاد کسمایی و یا تولد خانم ژاله علو ولی حین تحقیقات درباره اکران فیلم نخستین وعده دیدار در سینما کریستال با دو تاریخ مواجه شدم: اولی پنجم اردیبهشت بود و دومی وز بیست و پنجم اردیبهشت سال 1325 و دیدم هر کدام باشد مناسب است.

منتهاچون در سال 1400 روز 5 اردیبهشت مصادف بود با ماه رمضان و مناسبت‌های مذهبی و امکان برگزاری جشن و روز دوبله در آن میسر نبود؛ 25 اردیبهشت را مناسب تر دیدیم که خوش بختانه به نام حکیم ابوالقاسم فردوسی نیز ثبت شده منتها راستش را بخواهید برای من مهم تر از 5 یا 25 اردیبهششت داشتن روزی برای دوبله بود چون نزدیک به هشتاد سال از عمر دوبله می‌گذشت و دوبله می‌بایست جایگاه خود را بهتر حفظ می‌کرد.

نویسنده «روز دوبله» می‌گوید: همیشه با خود فکر می‌کنم چرا در هیچ جشنواره سینمایی هیچ سیمرغی به دوبله تعلق نگرفته است؟ یا چرا دوبله در هیچ دانشگاهی تدریس نمی‌شد و روزبه‌روز بیمارتر و زمین‌گیرتر می شود؟ روز دوبله برای این است که از بزرگان حاضر و رفته یاد کنیم و سهم پیش کسوتان تنها سنگ قبری در قطعه هنرمندان نباشد.

نکته پایانی هم جالب بود بود: باراک اوباما بعد از کاخ سفید به دنیای گویندگی رفت و زلنسکی از دنیای دوبله وارد جدال با پوتین شد.

کشف جاده 7 هزار ساله در کف دریای مدیترانه (فیلم)

پشه ها به سراغتان می‌آیند؟ بهتر است صابونتان را عوض کنید (فیلم)