پنج‌شنبه 8 آذر 1403

زیربار توافق تحمیلی نمی‌رویم

وب‌گاه دنیای اقتصاد مشاهده در مرجع

پاسخ دوباره ایران به آمریکا سرانجام بامداد جمعه به طرف اروپایی منتقل شد. آمریکا ساعاتی پس از آن اعلام کرد که در حال بررسی و مطالعه پاسخ ایران است، ولی در عین حال تاکید کرد که این پاسخ سازنده نبوده است.

حال به نظر می‌رسد ایالات متحده و اروپا در حال پایان دادن به بازی پاسکاری پاسخ هستند و احتمال آن وجود دارد که مذاکرات تا مشخص شدن نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا در ماه نوامبر متوقف شود. محمود عباس‌زاده مشکینی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تاکید کرد که ایران زیر بار توافق تحمیلی نمی‌رود.

چرا ایران این‌چنین پاسخ داد؟

در حالی که یک هفته از پاسخ آمریکا به ایران می‌گذرد هنوز پاسخ مقامات رسمی کشورمان به آخرین پیام آمریکا منتشر نشده است. گمانه‌زنی‌هایی درباره پاسخ ایران به پیام آمریکا، تداوم مذاکرات یا سرنوشت مذاکرات در جلسات کمیسیون‌های تخصصی مجلس مطرح شده است. به نظر می‌رسد آنچه بیشتر از هر موضوع دیگری ذهن تصمیم‌سازان این حوزه را درگیر کرده است لزوم بازنگری در تعابیر دوست و دشمن، تعیین محدوده‌ها و اصلاح ساختارها در دستگاه دیپلماسی برای رسیدن به مفهوم مشترک و جامع در برخورد با مذاکرات است. محمود عباس‌زاده‌مشکینی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» درباره اینکه پاسخ ایران به پاسخ آمریکا چیست، گفت: به نظرم پاسخ ما کاملا روشن است و اگر هر توافقی در راستای منافع ملی ما نباشد زیر بار توافق تحمیلی نمی‌رویم. ما چه با توافق و چه بی‌توافق دنبال یک نتیجه خوب هستیم. در این راستا تلاش می‌کنیم که تحریم‌ها را برداریم یا کم کنیم. می‌خواهیم ساختار تکنولوژی هسته‌ای خود را حفظ کنیم اگر توافق در این مسیر نباشد و بخواهد ساختار تکنولوژی ما را تغییر دهد، مشخص است که زیر بار چنین توافقی نمی‌رویم. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه با ظرفیت‌های خوبی که جمهوری اسلامی داشت و کارت‌های خوبی که در اختیار داشتیم می‌توانستیم مذاکرات را بهتر از این پیش ببریم و به نتایج خوبی هم برسیم، از دستگاه دیپلماسی انتقاد کرد و گفت: من در این زمینه از دستگاه دیپلماسی خارجی گلایه‌مندم و معتقدم که در دستگاه دیپلماسی، تحول ساختاری اساسی را باید رقم بزنیم. وی افزود: با وجود آنکه آقای امیر‌عبداللهیان را آدم مخلصی می‌دانم و ایشان یکی از وعده‌هایی که به مجلس داد درباره اصلاحات ساختاری دیپلماسی خارجی بود؛ من چیزی به این عنوان در عملکرد ایشان ندیدم. در 24 عنوان از مواردی که نیاز به تغییر ساختاری داریم و باید دچار تغییر شود، اتفاقی نیفتاده است.

مذاکرات تداوم می‌یابد؟

عباس‌زاده‌مشکینی در توضیح مصادیق تغییر ساختار در دستگاه دیپلماسی گفت: پس از 43 سال از گذشت انقلاب هنوز تعریف مشخص، جامع و مانع از امنیت ملی نداریم که بگوییم امنیت ملی این است و همه کنش و واکنش‌ها و تصمیمات برآن اساس اتخاذ شود یا اینکه هنوز درباره دوست و دشمن تعریف جامعی نداریم. معیار شناسایی دوست و دشمن ما هنوز مشخص نیست. وی تاکید کرد: 24 تا 25 مورد را احصا کردم که در وزارت امور خارجه باید در ساختار وزارت خارجه باز تعریف شود. وی در مورد پاسخ ایران گفت: آمریکا پاسخ ما را گرفته است. ما دنبال شکستن تحریم هستیم؛ اگر توافق در این مسیر نباشد ما زیر بار آن نمی‌رویم و این اقدام طبیعی است. وی در پاسخ به اینکه آیا مذاکرات ادامه خواهد داشت یا خیر هم گفت: ما یک ملت رو به جلو هستیم و همیشه از مذاکره استقبال می‌کنیم، اما کشور را به مذاکرات گره نمی‌زنیم. وی در خصوص اینکه آیا آمریکایی‌ها در پاسخ خود مشخصا معدوم‌سازی سانتریفیوژها یا جابه‌جایی مکانی آنها را مطرح کرده‌اند هم گفت: ما دنبال اصلاح ساختاری هستیم. به گفته این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، اینکه ما چیزی را از بین ببریم که فردا برای ساخت دوباره‌اش طرف مقابل بخواهد فرصت دهد، این کار را انجام نمی‌دهیم، بلکه ما تغییراتی می‌دهیم که آنها مطمئن شوند به سمت بمب هسته‌ای نمی‌رویم. ما می‌توانیم این اطمینان را در آنها به وجود بیاوریم. وی در پاسخ به اینکه مگر تا کنون این اطمینان بخشی برای طرفین مذاکره از سوی ایران ایجاد نشده است هم گفت: آنها اطمینان دارند که ما فعلا دنبال این داستان (بمب هسته‌ای) نیستیم، اما مساله این است که آنها نمی‌خواهند جایگاه تکنولوژی هسته‌ای را به عنوان پیشران توسعه کشور ایران بپذیرند. آنها با توسعه و پیشرفت ما مساله دارند و شخصا اعتقاد دارم که آنها با ماهیت جمهوری اسلامی مشکل دارند و بحث انرژی هسته‌ای و حقوق بشر و این موارد بهانه است.

--> اخبار مرتبط