دوشنبه 24 شهریور 1404

سازمان بورس از رشد پرقدرت بازار ترسی نداشته باشد

وب‌گاه الف مشاهده در مرجع
سازمان بورس از رشد پرقدرت بازار ترسی نداشته باشد

بازار سرمایه در دو هفته گذشته روزهای پر ماجرایی را سپری کرده است، جمعه دو هفته پیش سازمان بورس با انتشار دستورالعملی که باید از شنبه آن هفته اجرا می شد، قانون حجم مبنا را برای کنترل حجم معاملات اجرایی کرد، انتشار این دستورالعمل در 10 اسفند 98 باعث ریزش 18 هزار واحدی شاخص کل شده و بازار با یک رکود در عقب نشینی در تمام شاخص ها مواجه شد.

به گزارش الف صبح 10 اسفند باز هم قانونی جدید از سازمان بورس منتشر شد که طی این قانون تازه واردان بورسی حق معامله یک ماهه از زمان گرفتن کد بورسی را نداشته و این قانون با انتقاد بیشتر تازه واردان بورسی مواجه شده و این اقدام را مساوی قدرت گرفتن دیگر بازارهای موازی بورس ارزیابی می کردند. در مقابل اما موافقان قانون های جدید سازمان بورس می گفتند این 2 قانون برای کنترل و حراست از بازار گرفته شده و سازمان بورس باید دید بلند مدت به سرمایه گذاران داشته باشد، در بیشتر کشورهای دنیا معامله گران تازه وارد تا چندین ماه حق معامله گری نداشته و تنها در زمانی می توانند این کار را انجام دهند که در دوره های حرفه ای آموزش بورس شرکت کرده و از روند معامله گری در بورس آگاه شوند، مخالفان نیز همان مخالفت های همیشگی و منطقی خود را داشتند و استقبال از نقدینگی جدید را برای بورس امری حیاتی می دانستند. این عده از کارشناس های بورس مقایسه بورس ایران با بورس های کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا و چین را قیاسی مع الفارق دانسته زیرا بورس ایران تازه در مرحله رشد و عمومی شدن گام بر می دارد و بورس های پیشرفته دنیا سالهای دور این مسیر را رفته اند، کمتر کسی از مردم ژاپن، چین و آمریکا است که با سرمایه گذاری در بورس آشنا نباشد در صورتی که هنوز در بورس ایران یک هشتم مردم ایران فعال بورس هستند.(این آمار را با فعالان بورسی ژاپن که بیش از 80 درصد مردم را شامل می شود مقایسه کنید) قانون حجم مبنا و منع معامله گری تازه واردان نیز تنها یک روز اثر منفی داشته و بازار در پایان معاملات چهارشنبه گذشته (14 اسفند98) بیش از 31 هزار واحد رشد کرد، ادامه این رشد باز هم سازمان بورس را نگران کرده و در عصر چهارشنبه 14 اسفند قانونی را مبنی بر کاهش دامنه نوسانات از 5 درصد به 2 درصد ابلاغ کرد که این قانون با واکنش های بسیاری از سرمایه گذاران مواجه شد، رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد رسما نگرانی خود را از این قانون اعلام کرده و سازمان بورس مجبور به عقب نشینی و تعلیق موقت این قانون تا تاریخ 20 اسفند ماه و در جلسه شورای عالی بورس شد. اعلام تاریخ 20 اسفند بورس را در سه روز متوالی منفی کرده و بسیاری از سهامداران تمام شدن روند صعودی بورس را یادآور شدند، اما در عصر روز سه شنبه با اعلام قطعی وزیر اقتصاد در جلسه شورای عالی بورس دامنه نوسان به همان میزان 5 درصد بازگشته و تصمیم سازمان بورس رسما لغو شد، بازار بورس بعد از لغو رسمی این قانون آرامشی بعد از طوفان را تجربه کرده و در روز چهارشنبه شاخص کل 362 واحد صعود را نسبت به روزهای قبل نشان داد، اما برآیند هفتگی بورس در هفته ای که گذشت سقوط 34956 واحد را نشان می دهد و این یعنی بازگشت به محدوده چهارشنبه 14 اسفند. اما راهکار چیست در این مقطع حساس باید چگونه با بورس برخورد کرد؟ جهانی کردن بورس ایران در تمام بورس های جهان امری به نام حجم مبنا و دامنه نوسان وجود ندارد، برداشتن حجم مبنا و دامنه نوسان می تواند بورس ایران را به استانداردهای سرمایه گذاری در جهان تبدیل کند، با توجه به این که تنها نیمی از صنایع بزرگ و فعال کشور در بورس فعال هستند و با توجه به اینکه ایران در ابتدای صنعتی شدن و پیشرفت اقتصادی و تمرکز بر بهسازی و افزایش تولید ملی قرار دارد، بورس ایران در آینده روندی صعودی خواهد داشت و جذاب کردن این بازار می تواند خدمات بیشماری را به تولید ملی کرده و نقدینگی را به خدمت رونق کشور و افزایش اشتغال بیاورد. دوطرفه کردن بازار ایران و یا اجرای کامل ابزار فروش تعهدی بدون دامنه نوسان و حجم مبنا نکته ای دیگر است که می تواند در روندهای منفی نیز برای سرمایه گذاران پول ساز باشد و بر رونق بورس در روزهای منفی نیز کمک کند. افزایش عرضه اولیه و بیشتر کردن عرضه سهام های موجود در بورس افزایش عرضه اولیه، مهمترین راه برای بزرگتر کردن و عمیق کردن بازار بورس ایران بوده و می تواند نقدینگی بسیاری را در بورس جذب خود کند، عرضه 100 درصدی سهام شرکت های بورسی دولتی نیز راهکاری دیگر است که در صورت استمرار می تواند به کشور سودهای زیادی برساند و باعث شفافیت و افزایش کارآیی این گونه شرکت ها نیز شود. افزایش دانش و کنترل هیجان معامله گری یکی از مهمترین برنامه های سازمان بورس باید افزایش دانش و افزایش هوش هیجانی معامله گران بورسی ایران باشد، نگاه سرمایه گذاری می تواند از طریق رسانه ها تقویت شده و اگر نگاه سرمایه داری در کشور تقویت شود بازار دیگر اسیر هیجانات کاذب روزانه نخواهد شد و سرمایه گذاران در پایان یک یا دو سال می توانند انتظار بازده از سهام داشته باشند، افزایش هوش هیجانی در معاملات بزرگترین نکته ای است که می تواند سهامداران را به ماندن بلند مدت در بورس ترغیب کرده تا سهامداران از ریزشی بودن بازار در مقطعی نهراسند. یکی از بزرگترین نگرانی های مسئولان سازمان بورس ریزش عمیق این بازار در سال 99 است که اگر نکات فوق رعایت شوند این ریزش عمیق و به مدت یک یا دو سال اتفاق نیفتاده و می تواند در مدت یک تا سه ماه این اصلاح شاخص رخ دهد.