سرقت ابزار نجات دهنده آتش نشانان در صحنه عملیات
تجهیزات امدادی داخل ماشینهای آتش نشانی بیمه سرقت نیستند و امدادگران باید در صورت سرقت وسایل، خسارت را از جیب خود بپردازند.
چند روز پیش، یک مرد در تهران، در حالی که آتشنشانان در حال امدادرسانی بودند، از بالا بودن کرکره ماشین آتشنشانی استفاده کرد و جعبه ابزار امدادی آتشنشانی را سرقت کرد و متواری شد و همزمان دوربین خانه همسایه، فیلم لحظه این سرقت را ضبط کرد.
این خبر تنها گفتن از سرقت یک جعبه ابزار نیست. گفتن از سرقت از ماشین آتش نشانی هنگام عملیات است که در آن شرایط نیاز به جعبه ابزار خواهد داشت. رباینده عملی را مرتکب شده است که نشانگر ضعف نهادهای اجتماعی و فرهنگی جامعه در پرورش انسانهایی به دور از ارتکاب جرایمی چنین سیاه است. شرایط اقتصادی و آسیبهای اجتماعی همچون اعتیاد نیز در ارتکاب چنین جرایمی دخیل هستند. اما همیشه گفته شده فقر هر چقدر هم باشد، اگر تربیت اجتماعی درست باشد، آمار سرقت و خشونت، بحرانی نمیشود.
این سرقت جعبه ابزار از ماشین آتشنشانی از تلخترین سرقتها است زیرا، تصور کنید خانهای آتش گرفته است. کودکی در میان شعلههای آتش گرفتار است. نیروهای امداد آتشنشانی به محل رسیدهاند، از پنجره وارد خانه میشوند. کودک از ترس وارد اتاقی شده، در را قفل کرده (به خیال اینکه آتش از در قفل شده وارد اتاق نمیشود)، اما دچار دود گرفتگی شده و از هوش رفته است. آتشنشانان باید در را باز کنند. به سمت ماشین و تجهیزات میدوند اما، قبل از آنها یک نفر در شلوغی فضا و در نبود آتشنشانان که در حال امدادهای اولیه بودند، جعبه ابزار را از داخل ماشین آتشنشانی دزدیده و رفته است...
شعلههای آتش صبر نمیکنند تا خودروی کمکی، جعبه ابزار بیاورند و جان کودک از دست میرود.
شاید بهت زده شوید اگر بدانید که این نوع سرقتها در ایران و جهان به تعداد زیادی رخ داده است، اما به حتم شگفت زده خواهید شد اگر بدانید که تجهیزات داخل ماشینهای آتشنشانی در تهران (جعبه ابزار، تبر و شلنگ...) بیمه سرقت نیستند و فردی که اقدام به دزدی از ماشین آتشنشانی میکند ضمن به خطر انداختن جان و مال هموطن خود به نیروهای امداد آتش نشانی نیز خسارت وارد میکند، زیرا آن تیم امداد باید بخش اعظم پول وسیله سرقت شده را از جیب خود بپردازند.
آتش نشانان میگویند: «تجهیزات بیمه سرقت نیستند و اگر تجهیزات مفقود شوند یا صدمه ببینند در کمیسیون خسارت بررسی میشود. پس از بررسی کمیسیون خسارت بخشی یا عمدهای از هزینههای مربوط به خسارت را از حقوق متصدی آن وسیله کسر میکنند. ضمن اینکه جایگزینی آن لوازم مفقود شده هم بسیار زمانبر خواهد بود.»
این شرایط باعث شده است که در اکثر تیمهای عملیاتی، فرد کاردار که کنار ماشین آتش نشانی برای دقت به عملکرد پمپ آب و وسایل دیگر مستقر است، چشمانش مدام در حال رصد تجهیزات هم باشد تا مبادا سرقتی صورت بگیرد.
سید جلال ملکی سخنگوی آتش نشانی تهران در این خصوص گفت: «تجهیزاتی مثل جعبه ابزار ماشینهای آتشنشانی بیمه سرقت نیستند. سازمان همه سعی خود را میکند که در صورت سرقت خسارت مالی زیادی به متصدی نگهداری از آنها وارد نشود، اما بخشی از خسارت را نیز آن شخص باید پرداخت کنند.»
سخنگوی آتش نشانی تهران تأکید کرد: «طبق مقررات نظمی، تجهیزات امدادی در بخشی از خودرو قرار دارد که با کرکره بسته میشود. نیروی کاردار عملیات وقتی آتشنشانان به محل میرسند در کنار خودرو قرار دارد و تیم هر ابزاری را میخواهد تا رسیدن به خودرو از او درخواست میکند و کاردار با بالا بردن کرکره میتواند وسیله را آماده تحویل به نیروی امدادی در عملیات کند و سپس کرکره را دوباره ببندد. تیم عملیاتی با وجود اینکه باید سرعت و تمرکز داشته باشند طبق مقررات عملیات، لزوم رعایت نظم نیز جزو واجبات اصول کارشان است. کمیسیون تعیین خسارت به تمام شرایط عملیات دقت میکند و همیشه سعی بر این بوده که با توجه به موقعیت و حساسیت عملیات به تعیین خسارتهای اینگونه برای تیم حاضر در عملیات توجه شود.»
سخنگوی آتش نشانی تهران ادامه داد: «با وجود اینکه ماشینهای آتش نشانی بیمه بدنه هستند، اما اگر خودرو در مسیری غیر از حرکت برای رسیدن به محل حادثه، تصادف کند، پرونده این نوع تصادفها نیز در کمیسیون تعیین خسارت سازمان بررسی میشود و راننده باید پاسخگو باشد. اما به حتم تعیین بیمه تجهیزات ماشینهای آتشنشانی نیز میتواند مدنظر سازمان قرار گیرد، اما وجود بیمه دلیل بر این نمیشود که نیروها از نظم و رعایت اصول مراقبت از تجهیزات دوری کنند.»
ملکی در مورد پرونده سرقت جعبه ابزار از ماشین آتشنشانی نیز گفت: «با توجه به وجود فیلم سرقت، بخش حقوقی سازمان در حال پیگیری برای شناسایی سارق از طریق مراجع انتظامی و قضایی است.»
سرقتهایی از جنس ناجوانمردی
افرادی که اقدام به سرقت از خودروهای امدادی میکنند باید بدانند که تنها یک سرقت مرتکب نمیشوند، چرخه کمک را دچار اختلال میکنند. هنگامی که دستگاهی از آتش نشانی یا آمبولانس به سرقت میرود، توانایی یک بخش برای ارائه بموقع و مؤثر خدمات ایمنی عمومی را به خطر میاندازد.
برای ادارات آتش نشانی در همه جهان بسیار مهم است که پرسنل خود را آموزش دهند و بهترین شیوهها را برای جلوگیری از سرقت یا سایر سوءاستفاده از وسایل نقلیه و تجهیزات امدادی را برایشان داشته باشند.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی حوادث و انتظامی