سهمیه بنزین خودروهای تعویض پلاکی قطع می‌شود؟
وزارت نفت سهمیه خودروهای کارکرده را تأیید و ابهام تعویض پلاک را برطرف کرد، تصمیمی که با انتقاداتی مبنی بر ایجاد رانت دولتی همراه شده است.
- فهرست محتوا
- احراز فعالیت واقعی شرط اصلی دریافت اعتبار بنزین
- ابهامات تعویض پلاک و حفظ سهمیه خودروهای کارکرده
- خرید خودروی کارکرده سهمیه بنزین را قطع نمی‌کند
- مداخله دولت و نگرانی از رانت رقابتی
دولت جمهوری اسلامی ایران رسماً مصوبه سه‌نرخی شدن بنزین را ابلاغ کرد که از 15 آذرماه 1404 اجرایی می‌شود. هدف اصلی این طرح، بهره‌برداری حداکثری از کارت سوخت شخصی و کاهش واردات اعلام شده است، هرچند سهمیه‌های 60 و 100 لیتری خودروهای عادی دست‌نخورده باقی می‌مانند و نرخ سوم بنزین برای مصرف مازاد 5 هزار تومان تعیین شده است.
بزرگ‌ترین تغییر این مصوبه، اختصاص سهمیه ویژه به رانندگان تاکسی‌های اینترنتی (اسنپ و تپسی) است. بر اساس بند 6 مصوبه، وزارت کشور موظف است ظرف سه ماه، سامانه‌ای برای شناسایی و احراز فعالیت واقعی این رانندگان طراحی کند. رانندگانی که مصرفشان از سهمیه استاندارد عبور کند و بنزین را با نرخ آزاد (5000 تومان) خریداری نمایند، مابه‌التفاوت آن (معادل 2 هزار تومان به ازای هر لیتر) به‌صورت اعتبار ریالی به کارت سوختشان واریز خواهد شد.
احراز فعالیت واقعی شرط اصلی دریافت اعتبار بنزین
شرط اصلی بهره‌مندی از این حمایت، فعالیت واقعی و مستمر راننده است. این سامانه ظرف سه ماه آینده توسط وزارت کشور راه‌اندازی خواهد شد. محاسبات برخی کارشناسان نشان می‌دهد اعتبار ماهانه برای رانندگان پرتلاش ممکن است بین 2 تا 5 میلیون تومان برآورد شود.
ابهامات تعویض پلاک و حفظ سهمیه خودروهای کارکرده
در پی انتشار اخبار متناقض، کرامت ویس‌کرمی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، توضیحات مهمی را در رابطه با خودروهای کارکرده ارائه داد. ایشان با رد شایعات اخیر، تأکید کردند که حذف سهمیه 1500 و 3000 تومانی تنها شامل خودروهای صفر کیلومتر داخلی می‌شود که برای اولین بار پلاک می‌گیرند.
خرید خودروی کارکرده سهمیه بنزین را قطع نمی‌کند
ویس‌کرمی به صراحت اظهار داشت: «منظور از خودروی نوشماره داخلی، خودروی صفر کیلومتری است که تازه از کارخانه بیرون آمده است و برای نخستین بار پلاک می‌شود، نه اینکه تعویض پلاک باشد.» وی افزود: در صورتی که فردی تاکنون خودرویی نداشته و نسبت به خرید خودروی کارکرده اقدام کند، مشمول حذف سهمیه نخواهد شد، زیرا اصطلاح «نوشماره» تنها به خودروهای صفر کیلومتری اطلاق می‌شود که پیش از این پلاک نشده‌اند. این شفاف‌سازی، خیال مالکان خودروهای دست دوم را در مورد حفظ سهمیه‌های یارانه‌ای تثبیت می‌کند.
مداخله دولت و نگرانی از رانت رقابتی
این در حالی است که منتقدان این حرکت حمایتی را نوعی رانت دولتی می‌دانند. نیما نامداری، مدیرعامل یکی از پلتفرم‌ها، این تصمیم را «غلط» دانسته و نسبت به پیامدهای توزیع رانت در بازار ابراز نگرانی کرده است.